Petrus Tammens: De Ommelander boer die naziburgemeester werd

In de geschiedenis van Stad neemt burgemeester Tammens een unieke plaats in. Niet alleen door de korte duur van zijn bewind (1943- 1945) of door de partij namens welke hij de ambtsketen mocht dragen, (nsb), maar ook zijn boeren achtergrond trekt de aandacht.

Tammens was landbouwer in Grijssloot bij Leens en was een boerenvoorman. Hij werd pas in 1941 lid van de nsb. 'Tammens was vooral anticommunist en dat de Duitsers aan het begin van de oorlog nog samenwerkten met de Russen kon hij niet waarderen. Pas toen de nazi's Rusland binnenvielen, werd hij alsnog lid', vertelt Gevers.

De nsb erkende al snel zijn bestuurlijke capaciteiten en op verzoek van nsb-leider Mussert werd hij burgemeester. 'Daar had hij eigenlijk helemaal geen zin in', zegt Gevers. Maar uit loyaliteit deed hij het in 1943 toch. 'Hij kon zich maar moeilijk met de Stadjers identificeren en bleef toch vooral een herenboer die gewend was de lakens uit te delen.'

Tammens is dan vermoedelijk ook de minst geliefde Groninger burgemeester uit de geschiedenis en een man die inmiddels totaal vergeten is.

Na de oorlog zat Tammens zes jaar lang in de cel. Hij was er mede schuldig aan de slachtoffers van het nationaalsocialisme in Groningen. Na zijn vrijlating ging hij niet terug naar zijn boerderij, maar vestigde zich in de stad Groningen. Wel behield hij zijn land en bleef hij zich tot zijn dood in 1986 landbouwer noemen.

Gevers zal op 7 mei, online, promoveren. Het boek 'Boer Tammenas, Houzee' ligt vanaf dan in de winkel.