‘Betaald voetbal gaat vreselijk moeilijke tijd tegemoet’

Prof. drs. Ruud Koning
Prof. drs. Ruud Koning © Bewerking RTV Noord
Het betaald voetbal in Nederland krijgt het komend seizoen ontzettend moeilijk als er een tijd zonder publiek gespeeld moet worden. ‘Elke club wordt dan met een grote reset geconfronteerd’, stelt bijzonder hoogleraar Sporteconomie Ruud Koning, van de Rijksuniversiteit Groningen (RUG).
Het kan nog wel een jaar of langer duren voordat er weer publiek bij betaald voetbalwedstrijden welkom is. Dat is afhankelijk van het vinden van een vaccin voor het coronavirus. Dat heeft minister van Volksgezondheid Hugo de Jonge geschreven in een brief aan de Tweede Kamer.
‘Clubs moeten dit scenario nu serieus gaan doorrekenen’, zegt Koning. ‘Wat betekent het voor mijn club als er een jaar lang geen publiek welkom is? Daar zal geen prettig plaatje uitkomen.’

Twintig procent van de inkomsten

Twee seizoenen geleden werden er rondom de wedstrijden zo’n 120 miljoen euro opgehaald door de clubs in de eredivisie. Voor FC Groningen was dat vorig seizoen 3,3 miljoen euro, zo valt te lezen in het jaarverslag. ‘Dat was voor de gehele eredivisie zo’n twintig procent van alle inkomsten’, rekent de hoogleraar voor. ‘Als er een jaar geen publiek welkom is, dan gaat dat bedrag naar nul euro.’
Al met al verwacht Koning dat de totale inkomsten in de eredivisie met zo’n veertig tot vijftig procent zullen dalen. ‘Met name de wedstrijdinkomsten zijn in Nederland hoger dan in andere landen. Dan hebben we het over vreselijk veel geld, dat de clubs dan mislopen.’
Als er een jaar geen publiek welkom is, dan is er voor die mensen geen werk
Ruud Koning - Hoogleraar Sporteconomie RUG
Ook op commercieel vlak verwacht Koning dat er harde klappen gaan vallen bij de betaaldvoetbalclubs. ‘Een heel simpel voorbeeld is een reclamebord. Als er geen publiek in het stadion zit, is het een stuk minder voordelig om er één af te nemen.’

Seizoenkaarthouders

Vorig seizoen haalde FC Groningen uit reclame en sponsoring meer dan zeven miljoen euro. ‘Dat gaat echt minder worden’, stelt Koning. ‘Clubs in Nederland zijn op dit moment erg afhankelijk van seizoenkaarten. Dat is normaal gesproken een hele stabiele bron van inkomsten voor een voetbalclub. Er moet nu serieus rekening houden met de nieuwe werkelijkheid. Het model van seizoenkaarten wordt nu bijvoorbeeld problematisch. Het is daarom ook belangrijk dat de club zo snel mogelijk met seizoenkaarthouders in gesprek gaat en gaat uitleggen wat de nieuwe situatie inhoudt. Het is belangrijk dat je de mensen daarin meeneemt, daarmee zorg je ervoor dat ze niet van de club vervreemd raken.’
Mochten er lange tijd geen supporters welkom zijn in het stadion verwacht Koning dat ontslagen ook zeker niet uit te sluiten zijn bij clubs. ‘De mensen die op de backoffice werken hebben straks, hoe vervelend ook, niks meer te doen. Daar zijn ze normaal gesproken druk met seizoenkaarten, losse verkoop etc. Maar als er een jaar geen publiek welkom is, dan is er voor die mensen geen werk.’

Faillissement

Alle onzekerheden van dit moment hebben volgens Koning ook een effect op de spelersmarkt. ‘Ik zou het onverantwoord vinden om nieuwe spelers een contract aan te bieden onder dezelfde voorwaarden als voor het coronavirus. Misschien wordt het nu ook tijd dat de KNVB daar richtlijnen in gaat geven.’
Dan heeft de sporteconoom het nog niet eens over spelers die aangekocht worden voor een transferbedrag. ‘Als ik nu directeur van een bvo was, dan zou ik me goed juridisch laten voorlichten met betrekking tot aansprakelijkheid als de club failliet gaat. Stel je voor dat een directeur van een bedrijf twee weken voor een faillissement nog een nieuwe auto koopt, dan wordt dat zacht gezegd niet gewaardeerd door de Ondernemerskamer.’

Niet op dezelfde manier

‘Het televisiecontract met FOX is momenteel bijna de enige stabiele inkomstenbron voor veel clubs. Dat contract ligt nu nog tot 2025 vast. Clubs moeten nu misschien gezamenlijk in gesprek gaan, om een betere tv-deal te sluiten. Probeer bijvoorbeeld betalingen naar voren te halen, tot het moment dat publiek bijvoorbeeld weer welkom is in stadions.’
Koning denkt tenslotte niet dat clubs zomaar zullen omvallen door de coronacrisis. ‘Ze gaan het ongetwijfeld redden, maar de vraag is wel in welke vorm. Ik kan me namelijk niet voorstellen dat clubs door kunnen gaan op dezelfde manier. De salarissen zullen ook zeker veel lager worden. Het betaald voetbal gaat in ieder geval een vreselijk moeilijke tijd tegemoet.’