Scheidsrechter en spelers Lycurgus blikken terug op ‘horrorfinale’ en ‘dat ene moment’

De scheidsrechter van toen, Koos Nederhoed, praat voor het eerst over dat moment tegenover RTV Noord. Ook Wytze Kooistra, Auke van de Kamp en Dennis Borst kijken terug, op die pijnlijke middag.

Spelers Dennis Borst en Auke van de Kamp reageren niet bepaald enthousiast op de vraag: Wat gebeurde er op 12 mei 2019? ‘Ow nee, nee, nee. Dat is niet over dat ene punt toch, van Frits?’, aldus Borst. Er klinkt wat gevloek op de achtergrond. Van de Kamp vult aan: ‘Eerlijk gezegd denk ik er niet over na, en als ik erover nadenk, dan stop ik daar heel gauw mee, haha’.

Aanvankelijk ziet het er goed uit voor Lycurgus, voorafgaand aan de best-of-five finale reeks in 2019. Na een goed seizoen worden de Groningers eerste in de competitie en vervolgens in de kampioenspoule. De ploeg van coach Arjan Taaij had in de drie jaren daarvoor al de landstitel gewonnen ten koste van Orion uit Doetinchem. Kortom, de verwachting is er dat Lycurgus opnieuw de titel gaat pakken.

Maar de finaleserie blijkt zwaarder dan verwacht. Alleen het eerste duel eindigt in 3-1 voor Lycurgus. De volgende twee wedstrijden gaan met 3-2 naar Orion, waardoor de Groningers zich terug moeten knokken. Dat lukt, want in Doetinchem wordt, na opnieuw een vijfsetter, knap gewonnen door Lycurgus. Dus komt het aan op een vijfde en beslissende wedstrijd in MartiniPlaza voor 3.800 toeschouwers.

Wytze Kooistra, die dan zijn laatste wedstrijd op het hoogste niveau speelt, weet het nog goed. ‘Dit was ook wel een serie die een mooie opbouw kende door de jaren heen en door het seizoen heen. Orion en Lycurgus waren toch de te kloppen ploegen. Bijna alle wedstrijden in de finale tot het laatste toe spannend. Ik krijg er nog wel kippenvel van, het was wel een epische strijd. Als je dan ook in een vol MartiniPlaza mag spelen, dan geeft dat toch ook wel erkenning voor het werk waar je mee bezig bent.’

Maar de wedstrijd krijgt een vreemde wending wanneer Lycurgus in de derde set voor het kampioenschap mag serveren. Frits van Gestel slaat op namens de Groningers, de bal valt duidelijk in, de spelers van Lycurgus ontladen en springen elkaar in de armen, maar scheidsrechter Koos Nederhoed geeft de bal uit, waardoor het feest niet doorgaat, tot verbazing van de bijna vierduizend mensen in MartiniPlaza.

Voor het eerst na die krankzinnige finale, doet Nederhoed, die ook jarenlang internationaal grote wedstrijden heeft gefloten, zijn verhaal tegenover RTV Noord. ‘Ik sta drie keer op zo’n finalewedstrijd, omdat men vindt dat je de beste van Nederland bent, dus dat doen ze niet voor niks. Dan overkomt je dit en dat is buitengewoon zuur. Ik heb het fragment heel vaak terug gezien. Als je daar heel neutraal naar kijkt, dan kun je zien dat ik daar geen foute rol in heb gespeeld door mensen te overrulen. Ik heb naar eer en geweten gehandeld.’

‘Ik ben over het algemeen iemand die erg scherp dingen ziet. Het belangrijkste is dat het een beslissing is, die voor iedereen duidelijk en consequent is, en zo is het ook gegaan. Het is natuurlijk zo dat als daar een lijnrechter staat op twee meter van de lijn, en de doet onmiddellijk de vlag omhoog, zonder ook maar enige twijfel. Wie ben ik dan om vanaf negen en een halve meter te zeggen, dat ik het beter heb gezien, want dat heb ik niet.’

‘Toen ik de beslissing nam, dacht ik dat ik honderd procent de goede beslissing nam. Achteraf blijkt uit de beelden dat de bal toch in is. Natuurlijk is het balen, maar je moet het ook in perspectief plaatsen. Als Lycurgus met 3-1 gewonnen had, dan was het niet zo’n issue geweest.’

En dat maakt het juist zo wrang voor de Groningers, want Lycurgus wint niet, ondanks maar liefst vijf matchpoints voor de ploeg van coach Arjan Taaij. De derde set gaat met maar liefst 32-34 naar Orion. De Groningers zijn het kwijt. Van de Kamp legt uit wat er gebeurde met de ploeg nadat ‘die ene bal’ bal toch uit werd gegeven. ‘Wij raakten helemaal de focus kwijt. Elke wedstrijd was close en dit zou een 3-0 wedstrijd moeten worden. Dan win je het kampioenschap voor een paar seconden en dan komt alles eruit. Na alle financiële perikelen dat seizoen, het afscheid van Wytze.. Ga je dan maar weer eens opladen. Die omschakeling is onmogelijk. En je ziet Orion ineens energie krijgen.’

Ook de volgende twee sets gaan met miniem verschil (23-25 en 14-16) naar de ploeg uit Doetinchem. Het drama is compleet, en na afloop gaat het bij Lycurgus alleen maar over dat ene moment. Dennis Borst: ‘Toen ik Koos na de wedstrijd zag, in gesprek met de NOS op de trap in MartiniPlaza en ik moest hem passeren, toen heb ik alles er uit gegooid. Dat was achteraf gezien niet goed, maar het was wel lekker.’

Scheidsrechter Nederhoed snapt de teleurstelling van de Groningers. ‘Op dat moment was het voor iedereen gewoon heel beroerd en dat blijft zo. Het is natuurlijk een horror voor iedereen, dat het zo afloopt. Maar nee, ik heb geen schuldgevoel, omdat ik geen moment heb getwijfeld aan mijn lijnrechter toen het gebeurde.’

Nog steeds kunnen de spelers van Lycurgus maar moeilijk aan die wedstrijd terugdenken. Borst: ‘Ik heb laatst nog met Frits (red. van Gestel) gekeken naar mooie wedstrijden van onze tijd bij Lycurgus, maar toen kwam die wedstrijd voorbij, die liep tien seconden en toen zeiden we: Weg er mee!’ Van de Kamp vult aan: ‘Ik heb hem nog nooit gekeken.’ Borst: ‘Als ik erover nadenk, dan doet het best nog wel pijn.’ Van de Kamp: ‘Dat zeg ik, gewoon niet doen! Wat heb je er aan?!’ Borst: ‘Ik heb er niet eens zin in om over te praten eigenlijk.’

Voor Wytze Kooistra had het een mooi afscheid moeten zijn, na een imposante carrière. ‘Het doet heel diep van binnen natuurlijk nog wel pijn. Ik had natuurlijk graag mijn carrière afgesloten met die titel, en dat had er ook wel in gezeten. Ik weet ook dat sport niet altijd eerlijk is en dat niet altijd de juiste winnaar gehuldigd wordt. Wat voor mij heel belangrijk was, is dat ik in elk geval nog afscheid heb kunnen nemen. Stel, ik had er nog een jaar aan vast geplakt, dan was dit natuurlijk een veel grotere deceptie geworden’, zo relativeert Kooistra.

De vraag is nu: Wat hebben alle betrokkenen geleerd van deze finale? Kooistra heeft nog niet gezien dat er van hogerhand dingen gaan veranderen met betrekking tot technische hulpmiddelen. ‘Wij hebben er wel op aangedrongen bij de bond, dat het eigenlijk niet weer moet gebeuren. De middelen zijn blijkbaar toch zo beperkt, of het belang is niet groot genoeg, om daar technische hulpmiddelen bij in te zetten, dus ik heb nog niet meegekregen dat daar iets in gaat veranderen.’

Ook Nederhoed ziet het als een moment om iets van te leren: ‘Wat ik vooral kwijt wil, is: Hoe kunnen we dit soort dingen in de toekomst vermijden? Hoe kunnen we toch middelen kunnen aanwenden om ervoor te zorgen dat we een back-up hebben. Arjan Taaij en ik hebben daar wel ideeën over. Hier hebben we heel constructief over gesproken eerder dit jaar. Moet je bijvoorbeeld een jurylid machtigen, dat die op basis van beelden kan ingrijpen. We hebben allemaal hetzelfde doel: Het volleybal beter maken.’

De coach van Lycurgus vult aan. ‘Als we nu de finale hadden gespeeld in een vol Plaza, dan had dit gewoon weer kunnen gebeuren. We hebben er in die zin niet of nauwelijks iets van geleerd. Of in ieder geval niet echt de intentie gehad om er echt iets in te veranderen. Dat vind ik jammer. Ik denk dat de technologie er gewoon is en dat het relatief eenvoudig en goedkoop ingevoerd kan worden. Je zou bijvoorbeeld de televisie registratie kunnen gebruiken.’

‘Ik heb het geprobeerd om het op de agenda te krijgen bij het hoofd van de arbitrage, maar de realiteit is dat er op dit moment nog niks veranderd is en dat vind ik gewoon jammer, omdat het zo weer kan gebeuren’, besluit Arjan Taaij.

Lees ook:
- Just Dronkers over zijn laatste titel bij Lycurgus en de successen in België