Analyse: provincie leert niets van windpark Meeden

Lokale en regionale bestuurders praten nu ruim anderhalf jaar over de Regionale Energiestrategie (RES). Dat is een strategie waarin 30 regio’s gezamenlijk een bod moeten uitbrengen van 35 Terawattuur (TWh) aan duurzame energie. Het is een plan van het Rijk voor verbeteren van het klimaat: het Nationaal Programma Regionale Energiestrategie geeft alle 30 regio’s een duurzaamheidsopdracht.

Groningen is een van die regio’s en heeft een bod neergelegd van 5,7 TWh. Ter vergelijking: de provincie Drenthe wil 3,45 TWh opwekken, de provincie Zeeland heeft een bod van 3 TWh neergelegd en de provincie Friesland gaat voor nog minder.

In Groningen heeft het provinciebestuur zich voorgenomen om de energieprovincie van Nederland te worden. Na de afbouw van de gaswinning moet de omslag worden gemaakt en daarin moet Groningen opnieuw een voorname rol spelen, zo is de visie van het provinciebestuur, onder leiding van GroenLinks.

Bij het neerzetten van de eerste uitgangspunten van de RES kreeg de provincie al een klein tikje op de vingers van de gemeenten. De provincie wil in 2030 ruim 55 procent minder co2 uitstoten, de gemeentes dwongen in de Regionale Energiestrategie echter af dat de doelstelling niet verder gaat dan 49 procent minder co2-uitstoot in 2030.

Ook hebben de wethouders die in de stuurgroep RES zitten, afgedwongen dat er unanimiteit moet ontstaan bij de het lanceren van de plannen van de Regionale Energiestrategie. Met andere woorden: alle gemeenten moeten instemmen met het Groninger bod. Ligt een gemeenteraad dwars, dan moeten de partijen terug naar de tekentafel.

In dat licht bezien is de oproep van verschillende insprekers afgelopen week in Provinciale Staten een interessante. Bij de totstandkoming van het RES-bod geven verschillende bewonersvertegenwoordigers aan dat bewoners amper gehoord zijn in het hele proces.

‘In het begin werden we nog wel betrokken, daarna werd het stil. Doodstil’, zo verwoordde bestuurslid Rense Louwes van Dorpsbelangen Westerlee zijn gevoel. ‘Na een eerste bijeenkomst hebben we niets vernomen en nu ligt er al een bod. Bij het creëren van draagvlak staat de provincie weer met 3-0 achter.’

Hij kreeg bijval van Hilda Hoekstra van vereniging Groninger Dorpen en Jan Hink, voorvechter van duurzame coöperaties op het Hogeland en naar eigen zeggen ‘lid van de groene kerk’. Ook GroenLinks-fractieleider Hendri Meendering gaf na aandringen schoorvoetend toe dat de communicatie met inwoners beter had gekund.

Kortom, de provincie heeft volgens de insprekers niets geleerd van de onrust rond windpark N33 bij Meeden. Er is een plan opgesteld dat onvoldoende onder de aandacht is gebracht, bewoners voelen zich niet betrokken en moeten straks wel een wind- of zonnepark in de tuin accepteren.

De strategie van gedeputeerde Nienke Homan is helder. ‘Ik wil nu duurzame energie hebben en ik ben er verantwoordelijk voor om dat nu te regelen’, zei ze begin 2019 in de tweede aflevering van de RTV Noord-podcast Turbulente Tijden. Homan vindt dat de Klimaatverandering te snel gaat en dat langer wachten niet meer kan. De democratische inspraak moet voor de vorm nog wel georganiseerd worden, maar de wens is duidelijk: de wind- en zonneparken moeten er komen. Tegenstanders mogen er zijn, ze zullen uiteindelijk bakzeil halen.

Daarmee laat de provincie zien niet te hebben geleerd van de situatie in Meeden. De Veenkolonialen voelden zich overvallen, gepasseerd en eindigden uiteindelijk gefrustreerd om zoveel doordenderen. Homan wil vanaf nu meer gaan communiceren, zo zei ze woensdag tegenover de Statenleden. Maar de vraag is of dat nu niet te laat komt.