Viroloog over vakantie: 'Zelf afwegen of risico opweegt tegen je plezier'

We mogen op vakantie van premier Rutte, maar moeten we dat wel willen? Want hoeveel coronarisico lopen we daarmee? We leggen het voor aan viroloog Coretta van Leer van het UMCG.

Vanaf 1 juli zijn toiletgebouwen op campings weer open. Kunnen we daar met een gerust hart naar de wc?

Volgens Coretta van Leer is het antwoord daarop vrij simpel. 'Stel je de allervieste vieze wc voor, bijvoorbeeld langs de snelweg in Frankrijk en er zit overal poep. Dan nog hoef je toch maar een ding te doen: je handen wassen. Kortom: bij normaal toiletgebruik is het risico heel klein.'

Het maakt dan niet uit of een besmet iemand net voor jou naar die wc is geweest?

'Nee, niet als je je handen wast. Het virus komt via je gezicht binnen. Inderdaad zit het virus wel bij vrijwel alle besmette personen in hun poep, maar we weten niet of dat virus nog besmettelijk is. Als het bijvoorbeeld om doorgeslikt snot gaat, is het niet actief. Hoe dan ook: handen wassen. En als je daarna nog de deurklink aanraakt, desinfecteer dan nog een keer je handen met handalcohol.'

Maar het doorspoelen dan, komen daar niet van die aerosolen bij vrij?

'Dat weten we nog niet. De klep dichtdoen bij het doorspoelen is daarvoor een oplossing, al raak je die liever ook niet aan in een vieze wc. Ik zou dan eerst de deur opendoen en dan pas doorspoelen.'

Ja, want een toiletgebouw is natuurlijk niet ruim....

'Nee, daar zitten ook de meeste zorgen. De aanwezigheid in een kleine ruimte die niet geventileerd is en dat je daar iemand tegenkomt die je aanhoest.'

En vliegen dan. Moeten we dat wel of niet doen?

'Vliegen is niet zonder risico, we weten alleen niet hoe groot het risico is. Van het vorige SARS-virus in 2003 weten we dat er mensen in vliegtuigen zijn besmet, tot wel zeven rijen bij de besmette persoon vandaan. Dat moeten haast wel aerosolen zijn geweest. Bij dit virus hebben we nog weinig ervaring met vliegen. Het is wel hoopvol dat er nog geen grote incidenten zijn geweest.'

Gewoon maar niet doen, op vliegvakantie gaan?

'Mensen die kwetsbaar zijn moeten niet gaan. Alle anderen moeten afwegen of het risico opweegt tegen het plezier van de vakantie. Met een mondkapje op vliegen zal bijvoorbeeld geen pretje zijn.'

We mogen wel weer naar het buitenland, als de situatie in dat land vergelijkbaar is met hier. Hoe kijkt u hier tegenaan?

'Kijk, hier in Groningen is er bijna geen virus. In het buitenland kan de situatie voortdurend veranderen. Je weet niet hoeveel corona daar op dat moment is en wie er naast je staat. De vakantieganger naast je in de supermarkt kan wel uit een rood gebied komen. Er zijn overal nog kleine uitbraken. Onzekerheid is risico.'

En als we gewoon onze eigen regels volgen, kan het dan?

'Anderhalve meter afstand is belangrijk. Bij die afstand ben je veilig, zelfs al iemand naast je corona heeft. Maar we maken voortdurend kleine foutjes. Die blijven in Groningen zonder gevolgen, omdat hier bijna geen virus is. Maar in het buitenland moet je echt nog strenger zijn.'
'Stel je wilt naar de supermarkt in Frankrijk. Hier weet ik wat de regels zijn: handen desinfecteren, verplicht een mandje mee, boodschappen pakken en weer weg. Hoe zit dat daar? Misschien hangen de regels op de deur, maar dan moet je de taal wel spreken. Let de winkel wel op de hoeveelheid mensen binnen, is een mandje verplicht? Ik zou altijd eerst van een afstandje bekijken wat de procedure is. Dat geldt ook voor stranden of restaurants bijvoorbeeld.'

Pffff, het klinkt niet echt als vakantie....

'Wie dit te veel gedoe vindt, moet niet gaan. Wie kwetsbaar is ook niet. Want die heeft geen ruimte voor vergissingen.'