Brugspringers vermaken zich in Grunnen (maar mag dat?)

Zo is het op het Boterdiep tussen Bedum en Onderdendam bijna dagelijks raak. Op het ruim drie meter hoge ‘hoogholtje’ bij de kerk van Onderdendam zijn het Joran (14), Job, Ferran en Jowas (allen 12), gewapend met een muziekboxje.

De (wat oudere) omstanders kijken jaloers naar de salto’s, bommetjes en andere capriolen.

‘Dit is wel de beste brug’, zegt Job, die net als zijn vrienden uit Bedum komt. ‘We zijn hier direct vanuit school gekomen. Nu is het rustig, maar normaal zijn we hier wel met z’n tienen. Bij de brug in Bedum is het namelijk veel te druk. Daar zijn meestal een stuk of twintig.’

Ferran: ’Hier kun je er ook makkelijker uitkomen, en hij is ook veel hoger. De bodem kun je hier ook niet raken. Voor de zekerheid hebben we ook schoenen aan. Nee, we zijn niet bang!’

‘Als er boten aan komen, gaan we altijd even aan de kant’, zegt Jowas. ‘En zij varen dan wat langzamer. Dat gaat altijd wel goed.’

’Dit is gewoon veel mooier dan een zwembad’, zegt Job. ‘Van een brug springen is leuker dan van een duikplank. En je kunt hier makkelijk met je bootje komen. Als er geen corona was, waren we hier ook gewoon geweest.’

Maar waar zijn de meisjes? ‘Die zijn normaal ook wel mee. Die kijken dan naar ons. Maar zij springen er zelf niet in. Zij vinden het vies’, zeggen ze in koor.

De binkies kunnen op veel bewondering van de Onderdendamsters rekenen. ‘Mooi dit, daar gaan ze!’, zegt een langslopende mevrouw. ‘Leuk toch, voor die jongens. Je zou er bijna achteraan springen’, zegt een overbuurvrouw lachend.

In Aduarderzijl is minder publiek, maar daar zitten de jongeren bovenop de karakteristieke sluis misschien ook wel helemaal niet op te wachten. Met zitzakken flessen frisdrank en een zak chips vermaakt de jeugd uit de omgeving van Ezinge zich prima.

Af en toe springen ze van het ruim zes meter hoge plateau het verkoelende water in. ‘We chillen hier elke dag. Nee, corona heeft er niks mee te maken. We chillen hier al jaren’, zeggen ze.

De meiden springen wat minder vaak dan de jongens, maar ook zij vermaken zich prima: 'Beter dan een zwembad.' Het clubje vrienden vindt het zelfs zo leuk, dat één van de jongens wel eens een toets heeft gemaakt in zijn auto op de parkeerplaats bij de sluis.

Zonder gevaren is het niet, weet Ruben (14). 'Ik ben een keer door een stuk ijzer onder water gespiest! Dat was losgekomen van die sluisdeuren.' Bijna trots laat hij een litteken op zijn rug zien. De aanwezige meiden kijken vol bewondering.

'Maar het was het wel waard, dit gebeurt niet zo vaak', zegt hij. Volgens hem is hij bij de brug in Garnwerd over het Reitdiep wel eens weggestuurd. 'Ik heb vervolgens uitgezocht of het verboden is. Het mag eigenlijk niet, maar ze doen er nooit moeilijk over.'

Heeft Ruben gelijk? Voor een deel. Navraag leert dat de regels rond het springen van bruggen onduidelijk zijn. Volgens artikel 808 in de Nederlandse wet is het zwemmen verboden 'op een wachtplaats of in de onmiddellijke nabijheid van een brug, een sluis of een stuw'. Daar verwijst de provincie Groningen ook naar.

Maar volgens de gemeenten Het Hogeland (Onderdendam) en Westerkwartier (Aduarderzijl) is het niet verboden. 'Wel is het gevaarlijk', laat een woordvoerder van Westerkwartier weten.

De woordvoerder van Het Hogeland vult aan: 'Dus als er jongeren aan het springen zijn, worden ze er eventueel wel door BOA’s of de politie op aangesproken en op eventuele gevaren gewezen. Maar het blijft bij een goed gesprek. Zolang de openbare orde niet in het geding is of het scheepvaartverkeer wordt gehinderd, wordt er niet opgetreden.'

Rijkswaterstaat staat er weer anders in: 'Zwemmen is op veel plaatsen niet alleen gevaarlijk, maar ook verboden. Hetzelfde geldt voor springen van bruggen. Je riskeert een boete van 140 euro.'

Opgemerkt moet worden dat Rijkswaterstaat gaat over het beheer van bruggen over de grotere vaarwegen, zoals het Van Starkenborghkanaal en Eemskanaal. Die bruggen zijn vaak veel hoger, het water is dieper en de schepen op dat water groter. De situatie bij het hoogholtje over het Boterdiep in Onderdendam is daar niet mee te vergelijken.

Spoorbeheerder ProRail laat weten dat het springen van spoorbruggen verboden is. De Spoorweg verbiedt het, omdat het gevaarlijk is als mensen zich op of rond het spoor begeven. 'We hebben er in het seizoen regelmatig hinder van, daardoor ontstaat regelmatig vertraging', zegt ProRail-woordvoerder Aldert Baas.

Het gaat niet altijd om zwemmers, maar ook om mensen die even een kortere route willen nemen en daarvoor een spoorbrug gebruiken. Spoorlopers riskeren niet alleen een boete van 140 euro, waarschuwt Baas, maar ook hun leven.

Waterschap Noorderzijlvest weet niet of het verboden is om van bruggen te springen.

'Wij gaan over de waterkwaliteit. Het is volgens ons onverstandig om te doen, maar wij handhaven of beboeten niet. Wel zullen we, als we het zien adviseren om het niet te doen', aldus de waterschapswoordvoerder.

De politie geeft uitsluitsel: 'Het hangt er per gemeente vanaf of het verboden is, of niet. Dat hangt van de lokale APV (Algemene Plaatselijke Verordening) af', zegt Tessel Horsman.

'Het is aan een ieder die zich als bader of zwemmer in het openbaar water ophoudt, verboden zich zodanig te gedragen dat het scheepvaartverkeer daarvan hinder of gevaar kan ondervinden', staat er bijvoorbeeld in de APV van Het Hogeland. Het laatste deel van de zin biedt ruimte voor interpretatie, vandaar dat het niet per se verboden is in die gemeente.

'Wij handhaven wel, maar alleen als wij info krijgen dat er gevaarlijke situaties ontstaan. Dan waarschuwen we, en meestal helpt dat wel. Het gaat ons hier niet om boetes, maar om veiligheid', stelt politiewoordvoerster Horsman.

Zowel de gemeente Westerkwartier als Het Hogeland laten weten dat er in de afgelopen jaren geen ongelukken of andere incidenten bekend zijn bij hen.