Groot deel industrie in Groningen redt het zonder noodsteun

Hoe hard heeft de coronacrisis de grotere industriële bedrijven geraakt? Een ronde langs een reeks ondernemingen laat zien dat nogal wat bedrijven geen beroep hebben gedaan of denken te gaan doen op de noodhulp van het kabinet.

Anders dan de horeca, winkelbedrijven, kappers en veel mkb-ondernemingen, die vaak een dramatisch omzetverlies beleefden, konden grotere bedrijven het vaak zelf wel af. Waarbij we KLM maar even buiten beschouwing laten.

Aardappelzetmeelproducent Avebe, fabrikant van hygiëneverband Essity in Hoogezand, stroomproducent RWE, de Winschoter glasfabrikant QSIL, scheepsbouwer Niestern Sander in Delfzijl en metaalbedrijf Witec in Stadskanaal laten weten in de eerste periode (tot 1 juni) van het pakket noodmaatregelen geen overheidssteun te hebben aangevraagd, iets dat ook geldt voor aluminiumsmelter Aldel in Delfzijl.

Recordjaar

Ook om de periode tot 1 oktober door te komen hebben die bedrijven er geen behoefte aan. Qsil lijkt dankzij de geëxplodeerde vraag naar glas voor uv-desinfectielampen zelfs een recordjaar tegemoet te gaan. En directeur Erik Vos van Witec zegt dat hij helaas niet meer op dertig procent omzetgroei zit, maar nog altijd wel de tien procent haalt.

Van de bevraagde bedrijven zag alleen karton- en verpakkingen fabrikant Solidus Solutions zich genoodzaakt een beroep te doen op de Noodmaatregel Overbrugging Werkgelegenheid (NOW), waarbij via een loonkostensubsidie mensen in dienst kunnen worden gehouden.

Fabrieken stopgezet

‘Wij zijn flink getroffen’, zegt Erik van Mierlo, bij Solidus verantwoordelijk voor personeelszaken. Solidus heeft de vier kartonfabrieken (Hoogkerk, Oude Pekela, Bad Nieuweschans en Coevorden) in een afwisselend schema één voor één tijdelijk stopgezet.

Niet alleen in Nederland, maar in alle Europese landen klopt Solidus voor hulp bij de overheid aan.

Reserves

‘De industrie heeft redelijk door kunnen draaien’, zegt Albert Kuiper van vakbond FNV Bondgenoten. ‘Bedrijven in de voeding hebben het zelfs goed gedaan.’

Maar, tekent Kuiper er bij aan, veel bedrijven die wel omzetverlies hebben schuiven ingrijpen voor zich uit. Vaak kunnen ze dat volgens Kuiper omdat ze vóór corona goed hebben verdiend en nu kunnen putten uit opgebouwde reserves. Los hiervan hebben grotere bedrijven vanwege hun omvang meer mogelijkheden om tegenvallers op te vangen.

Cruciale industrie

De redenen waarom bedrijven hun omzet overeind konden houden of zelfs konden groeien verschillen. Avebe produceert door vanwege de vraag vanuit de sector voeding, Essity behoort volgens een woordvoerder tot het cruciale deel van de maakindustrie en kan daarom ook doorwerken.

RWE lijdt ondanks een lagere stroomproductie geen omzetverlies omdat het energiebedrijf met langetermijncontracten werkt en Witec merkt dat bedrijven voorraden aanvullen.

Niestern Sander teert nog op pre-corona scheepsbouworders. Iets dat ook geldt voor de collega-werven Ferus Smit en Royal Bodewes.

Klanten zijn terughoudend

Hoewel het lastig werken is met de 1,5 meter afstandsbeperkingen maakt directeur Wietse Holman van Niestern Sander zich niet zo druk over dit moment. Zorgen zijn er wel over wat nog komt. ‘We zouden nu de contracten moeten sluiten voor de tweede helft volgend jaar. Maar klanten zijn terughoudend. Daar zullen we last van krijgen. De vraag is in welke mate.’

De Delfzijlster werf maakt weliswaar zelf geen gebruik van noodsteun maar directeur Holman is wel blij dat de overheid bijspringt. ‘Want voor de ons omringende bedrijvigheid is die wel heel belangrijk.’

Dat voedt de gedachte dat het vooral mkb-bedrijven zijn die een beroep doen op de maatregelen. In aantal klopt dat ook wel (zie kader), maar volgens voorzitter Sieger Dijkstra van werkgeversorganisatie VNO NCW hangt het meer af van de sector of een bedrijf op niveau blijft.

Dijkstra verwacht dat er nog een ‘tweede slag’ komt. ‘Dat zal mogelijk de tweede helft van dit jaar gebeuren’, aldus Dijkstra. Een gedachte die ook wel doorklinkt in de gesprekken met de regionale industrie.