Groningse experts adviseren kabinet: 'Zeg niet 'het nieuwe normaal''
Beter benadrukken dat de maatregelen tijdelijk zijn, belonen in plaats van straffen en een goed georganiseerde regionale aanpak om de verspreiding van het coronavirus te bestrijden. Het is een greep van adviezen van diverse Groningers specialisten uit verschillende vakgebieden aan het kabinet.
De Groninger specialisten schuiven dinsdagochtend aan bij een ‘experttafel’ van het ministerie van Volksgezondheid over de effecten van de lockdownmaatregelen. Het ministerie wil weten welke onderdelen van die maatregelen behouden moeten blijven en wat er anders moet om een tweede golf van besmettingen in het najaar te voorkomen. In totaal komen er tien van dit soort experttafels met zo’n tachtig deskundigen, schrijft de NOS.
Maatwerk
Dinsdagochtend schuift hoogleraar gezondheidseconomie Jochen Mierau van de Rijksuniversiteit Groningen (RUG) digitaal aan. Mierau heeft diverse plannen die hij deelt met het ministerie. Zo denkt hij dat het essentieel is om volgende lockdownmaatregelen zoveel mogelijk te laten afhangen van de regionale besmettingssituatie. Daarop moet maatwerk worden gemaakt.
Nederland is een lappendeken van regio's die iets met gezondheid doen
Dat moet wel samen gaan met een andere inrichting van het gezondheidsnetwerk. Mierau stelt voor te werken met maximaal 7 gezondheidsregio’s, waar maximaal 3 miljoen mensen wonen. Alleen zo kan er efficiënt worden gewerkt, denkt Mierau. Hij noemt Nederland nu een ‘lappendeken van regio’s die iets met gezondheid doen’. Hij doelt daarmee op de 25 veiligheidsregio’s, 42 jeugdzorgregio's en 32 zorgkantoren die ‘niet per se met elkaar overlappen’.
'Niet meer alles bij RIVM'
Mierau adviseert verder om wetenschappelijk onderzoek en beleidsadvisering meer uit elkaar te trekken en niet alles bij het RIVM te houden. ‘Wanneer de wetenschappelijke onderbouwing en het beleidsadvies door dezelfde organisatie gedaan wordt (denk aan de mondkapjes), kan een vermoeden van belangenverstrengeling ontstaan waardoor de onderbouwing van het beleid in aanzien verliest.’
Tijdelijke aard
Naast Mierau schuiven meer Groninger experts aan. Hoogleraar Geschiedenis en Theorie van Architectuur en Stedenbouw aan de RUG Cor Wagenaar keert zich in zijn bijdrage tegen ‘het onzinnige idee dat social distancing het 'nieuwe normaal' zou zijn'. Integendeel, vindt Wagenaar: 'Het moet veel meer dan tot nu toe benadrukt worden dat alle maatregelen van tijdelijke aard zijn.'
Esther Metting, epidemioloog en psycholoog aan de RUG benadrukt in haar advies het belang van draagvlak. ‘Daarom is het belangrijk om maatregelen die gedragingen toevoegen in plaats van verbieden na te leven.’ Het aantal beperkingen van vrijheden van mensen moet zo klein mogelijk blijven, omdat die ‘op lange termijn tot negatieve effecten op mentaal welzijn’ leiden.
De belangrijkste adviezen
De experttafel die dinsdagochtend van start gaat bestaat uit meer experts. De NOS heeft de belangrijkste adviezen op een rij gezet:
- Meer onderscheid tussen coronamaatregelen in de buitenlucht en in binnenruimtes
- Neem de maatregelen zo lokaal en regionaal mogelijk
- Test meer en sneller, deel uitslagen sneller en gebruik efficiëntere communicatiemethoden dan bellen
- Communiceer veel meer dat het om tijdelijke maatregelen gaat in plaats van om het 'nieuwe normaal'
- Houd weer regelmatig persconferenties op televisie
- Leg de nadruk minder op verboden en meer op het aanleren van gewoonten, zoals vaker handen wassen
- Probeer jongeren actief te betrekken en organiseer voor hen activiteiten
- Betaal het zorgpersoneel beter
- Zet niet alleen medische kennis, maar ook andere wetenschappelijke en ervaringskennis in
Derde golf
De experttafel richt zich nu op het beleid bij een tweede golf. Maar hoogleraar Mierau wil nu ook een stap verder denken. Een ‘derde-golf team’ moet zich losmaken van de hectiek van de dag en zich bezighouden met de vraag hoe we in het voorjaar van 2021 omgaan met het virus.
‘De eerste golf werd gekenmerkt door veel hectiek en stress. Waar tijdens de eerste golf vooral gevaren is op adrenaline moeten we accepteren dat corona voorlopig het nieuwe normaal is. Het zal nog een paar jaar duren (ook als er een vaccin is) voordat we weer kunnen wennen aan een virusvrije samenleving.’ Mierau pleit daarom voor een ‘institutionele aanpak’ in plaats van een crisisaanpak.
