Oud-minister Verhagen: 'Groningen had deel van de aardgasopbrengsten moeten krijgen'

De voormalig politicus is tegenwoordig de voorman van branchevereniging Bouwend Nederland. In die hoedanigheid was de Limburger woensdag in Wirdum om het Groninger Bouwakkoord mede te ondertekenen. Een uitgelezen mogelijkheid om Verhagen te bevragen over die beving acht jaar geleden.

De oud-minister begint zijn verhaal met een disclaimer. Het was tenslotte zo'n beetje zijn laatste maand als minister van Economische Zaken. En het kabinet Rutte I was bovendien al maanden demissionair. Maar Verhagen herinnert het zich nog goed.

'Het was de eerste aardbeving die zo zwaar was en ook de eerste die echt bedreigend was', vertelt hij. 'Maar het idee was toen nog: dit is uniek en komt nauwelijks voor.' Acht jaar later weet Verhagen dat het anders is. Zo stevig als bij Huizinge (3.6 op de schaal van Richter) beefde de aarde nooit, maar flinke aardschokken zijn er jaarlijks.

Na de beving bij Huizinge kaartte toenmalig burgemeester Albert Rodenboog van Loppersum de schaderegeling van de NAM aan. Hij vond dat er een ruimhartige schaderegeling moest komen. Verhagen ging daar destijds niet in mee. Er was tenslotte al een schaderegeling en dat was prima, concludeerde hij in 2012.

'Je vraagt het na en dan wordt er gezegd dat de NAM betaalt als er schade is', zegt hij acht jaar later over die periode. 'Dus daar ga je dan vanuit.' Maar later realiseerde Verhagen zich dat het destijds voor de bewoners helemaal niet goed geregeld was. 'Ik heb daar naderhand ook mijn excuses voor aangeboden.'

Na zijn ministerschap keert Verhagen niet terug. Henk Kamp (VVD) volgt hem op bij Economische Zaken. In zijn periode komt de versterkingsoperatie op gang, maar dat gaat uiterst moeizaam. Niet in de laatste plaats vanwege de bemoeienis van de NAM en het Rijk.

'We zijn nu acht jaar verder. En je ziet nu pas dat eindelijk die versterking los komt. Ik heb me in de tussentijd wel eens afgevraagd: had het ook zo lang geduurd als ik er gezeten had?'

Aangezien hij de vraag zelf oproept, vragen we Verhagen om dan ook maar antwoord te geven. 'Ik denk dat ik vrij snel geprobeerd zou hebben om budget beschikbaar te stellen waar Groningen dan zelf mee aan de slag zou kunnen. Hier heb je twintig procent van de aardgasopbrengsten per jaar en je mag zelf kijken hoe je dat wilt besteden. Ik denk dat het dan sneller was opgelost.'

De oud-minister heeft acht jaar later makkelijk praten. Hij gaat voorbij aan het feit dat er een economische crisis gaande was. De aardgasopbrengsten waren meer dan welkom voor het Rijk. Als Verhagen dit echt had kunnen en willen doen, dan was het gesprek met zijn minister van Financiën van destijds een hele interessante geweest.

'Dat had ik ook wel willen zien', lacht Verhagen. 'Het is inderdaad achteraf makkelijk praten. Maar er had destijds in ieder geval sneller geageerd moeten worden.'