Veel kritiek op 'bezuinigende legostenen' van college Het Hogeland

De gemeenteraad van Het Hogeland
De gemeenteraad van Het Hogeland © Gemeente Het Hogeland
‘Het college had al veel eerder moeten ingrijpen’. Dat zei fractievoorzitter Stefan van Keijzerswaard van oppositiepartij VVD woensdagavond in de vergadering van de gemeenteraad van Het Hogeland over de bezuinigingsplannen.
Het college van B en W van Het Hogeland verwacht in 2020 een tekort van 5,2 miljoen euro.
Burgemeester en wethouders hebben de raad nu drie bezuinigingsscenario's voorgelegd: Een zware, een middelmatige en een milde. De bouwstenennotitie, zoals dit voorstel wordt genoemd, geeft de partijen drie keuzes waarop kan worden bezuinigd .
In een uren durende vergadering behandelde de raad de punten, of zoals de PvdA ze noemde, de ‘legostenen’ waarmee de gemeente geld kan besparen.

Beter op de knip letten

Meerdere oppositiepartijen vinden dat het college van burgemeester en wethouders niet goed naar de signalen van de raad heeft geluisterd.
‘Keer op keer heeft onze fractie aangegeven dat er keuzes nodig waren om de financiën op orde te krijgen. In de afgelopen twee jaar zijn de miljoenentekorten ons keer op keer om de oren gevlogen. Deze week de zoveelste’, zegt Van Keijzerswaard die daarmee doelt op de extra 9,3 miljoen die voor de bouw van multifunctionele accommodatie De Tirrel in Winsum nodig is.
In het beeld dat de VVD schetst kan financiën-wethouder Eltjo Dijkhuis (Gemeentebelangen) zich niet vinden. ‘Wij zijn niet een Luilekkerland geweest’, laat Dijkhuis weten. Hij vindt dat er samen met de raad goed op de uitgaven is gelet.

Grote projecten wel uitvoeren?

De VVD vindt dat er drastische keuzes nodig zijn. Zo moeten grote projecten kritischer bekeken worden, zoals de bouw van de Tirrel, MFA Bedum, Wereld Erfgoed Centrum. De partij vindt dat het college meer ambities moet laten varen.
Dat er daarnaast bezuinigd wordt op het onderhoudsbudget voor de openbare ruimte vindt de partij ‘Ongelofelijk! Je hoeft maar een klein rondje door de gemeente te maken om te zien hoe de openbare ruimte er soms bij staat.’
De partij Lokaal Sociaal vindt dat de raad niet goed op de hoogte wordt gehouden van uitgaven in grote projecten. ‘Hapsnap komt de informatie in de vorm van een uurtje op een inforaad of via een memo tot ons. Dat moet anders’, zegt Linda Visser namens deze eenmansfractie.
‘We willen blijven investeren en niet alleen maar terugsnoeien’, laat wethouder Eltjo Dijkhuis als reactie op de partijen weten.

Minima ontzien

GroenLinks vindt dat er extra aandacht moet zijn voor de meest kwetsbaren. De SP omarmt dit en vindt niet dat er op het minimabeleid bezuinigd moet worden. Ook de coalitiepartijen CDA, ChristenUnie, PvdA en Gemeentebelangen Het Hogeland vinden dat deze ontzien moeten worden.
Zo ziet de PvdA dat er op het sociaal domein te veel ingeleverd moet worden. ‘Dat doet ons pijn, vooral omdat de grote angst bestaat dat de gevolgen van de coronacrisis met name mensen zullen treffen die op de arbeidsmarkt een zwakkere positie hebben’, zegt fractievoorzitter Jan Willem Nanninga.
'Dat deze maatregelen alleen de zwakkeren raakt is niet zo', laat Dijkhuis weten. Hij vindt dat de gemeente goed heeft gekeken naar de punten waarop bezuinigd kan worden en dat niet iedereen ontzien kan worden. Het minimabeleid moeten volgens hem aangepast worden. Hij zei toe dat hierop geen harde bezuinigen gedaan gaan worden.
Wethouder Mariëtte de Visser (PvdA) vult Dijkhuis aan. 'We gaan ermee aan de slag om de minima zoveel mogelijk te ontzien. We gaan regelingen anders en goedkoper organiseren. Dat is wat anders dan afschaffen of schrappen.'

Onroerendezaakbelasting

De ChristenUnie wil niet dat er een te sterke verhoging komt van de onroerendezaakbelasting (ozb).
‘Met deze maatregel krijgen onze inwoners en bedrijven een lastenverhoging. Dat sterke schouders hierbij de zwaarste lasten dragen gaat niet altijd op. Een deel van onze ondernemers en inwoners hebben het op dit moment erg moeilijk in deze coronatijd. Toch gaan we hier schoorvoetend mee akkoord omdat wij ook zien dat deze stap nodig is’, zegt fractievoorzitter Bernd de Jong.

Gebouwen afstoten

Het CDA wil dat de gemeente iets doet aan het vastgoed. ‘We willen dat het college meer vaart maakt in het afstoten van gebouwen’, zegt fractievoorzitter Kor Berghuis.
'We gaan aan de slag om zorgvuldig panden af te stoten. We moeten goed kijken welke functies de afgestoten gebouwen moeten krijgen in de dorpen en waar de nieuwe eigenaren rekening mee moeten houden', laat wethouder Harmannus Blok (ChristenUnie) weten. De gemeente heeft al in kaart gebracht welke gebouwen in de verkoop kunnen. In de komende twee jaar wil de gemeente daarmee bezig.
'Het gaat mij niet snel genoeg. Wat mij betreft kunnen gebouwen snel in de verkoop', laat Berghuis vervolgens weten. Meerdere partijen waaronder Gemeentebelangen steunen deze oproep en roepen het college op, om dit jaar nog met de lijst te komen om snel gebouwen af te kunnen stoten. De wethouder zei toe dit te doen.

Wrang

Het CDA vindt het daarnaast wrang dat de gemeente een 'grote zak met geld krijgt' ter compensatie van de aardbeving ellende. Maar dat er daarnaast flink bezuinigd moet worden op voorzieningen.
‘Het voelt dubbel. Miljoenen hebben we te besteden ten behoeve van de Brede Welvaart in onze gemeente, maar ondertussen zijn wij druk doende om onze voorzieningen niveau te minimaliseren en zelfs af te breken’, zegt Berghuis.
Gemeentebelangen wil dat het dorpen- en ondernemersfonds overeind blijft. ‘Dit zorgt voor verbinding tussen inwoners en ondernemers’, zegt fractievoorzitter Roelf Torringa.

Extra uitgaven door corona

Dijkhuis laat verder weten dat er wat verzachting komt vanuit het Rijk als het gaat om de extra uitgaven die de gemeente moet doen vanwege de coronacrisis. ‘Maar dit geld kan niet gebruikt worden om de gemeente financieel weerbaarder te worden. De stille hoop dat er minder ingegrepen kan worden is dus niet zo. We moeten ingrijpen.’
Het merendeel van de partijen wil dat inwoners zoveel mogelijk ontzien worden en dat het college de middenweg kiest. Het tweede scenario uit de bouwstenennotitie van het college dus.