Commerciële coronatest voor leraren: van een praktisch 'ja' tot een principieel 'nee'

Een buisje dat wordt gebruikt voor een coronatest
Een buisje dat wordt gebruikt voor een coronatest © RTV Noord
Wat als een leerkracht snotterig is en vervolgens dagen moet wachten op een coronatest? Sommige Groningse schoolbesturen kiezen er voor de GGD links te laten liggen en kopen commerciële tests in. Andere zien hier juist niks in.

Invaller is duurder

Stichting Quadraten (met 36 scholen in het Westerkwartier en Noordenveld) heeft het besluit al genomen. Volgens bestuurder Patrick Tuil is het de enige manier om het onderwijs zoveel mogelijk door te laten gaan. 'We hebben vouchers ingekocht bij HetHuisartslab. Die kosten tachtig euro. Een invaller kost 250 euro per dag; als die er al is.'
De commerciële test is dezelfde als die van de GGD; de monsters gaan naar een laboratorium in Keulen. De wachttijden zijn korter en als de uitslag negatief is, kan de leerkracht direct weer voor de klas staan.
Stichting Marenland (22 basisscholen in de gemeenten Appingedam, Bedum, Delfzijl, Loppersum en Ten Boer) kiest ook voor commerciële tests, zodra het moment komt dat klassen naar huis moeten. Al vindt bestuurder Geert Bijleveld eigenlijk dat leerkrachten voorrang moeten krijgen bij de testlocaties van de GGD.
'Ik vind het dieptriest en bijna minachting voor het werk dat leerkrachten het afgelopen half jaar hebben gedaan. Er zijn bedrijven waar medewerkers nog niet eens op kantoor komen; leerkrachten staan elke dag voor de klas.'
We hebben nu een keer of zeven een leerkracht met klachten thuis gehad dit schooljaar en je ziet de wachttijden oplopen
Directeur Jan de Wit van RSG Ter Apel

Voortgezet onderwijs

Ook verschillende middelbare scholen kiezen voor een commerciële test, zoals het Winkler Prins in Veendam. Bestuurder Ferdinand Vinke twijfelt er niet over. 'De GGD duurt te lang en we willen de lesuitval beperken.'
Op dit moment laten ongeveer drie schoolmedewerkers per week zich testen, vertelt Vinke. Tot nog toe heeft niemand corona. Het gevolg is wel dat leerkrachten dagen thuis zitten in afwachting van de test, waardoor lessen uitvallen.
RSG Ter Apel is nog niet zover, maar overweegt het wel, vertelt directeur Jan de Wit. 'We hebben nu een keer of zeven een leerkracht met klachten thuis gehad dit schooljaar en je ziet de wachttijden oplopen. Maar we willen eerst overleggen met onze bedrijfsarts.'
Openbaar Onderwijs Groningen heeft nog geen besluit genomen. Onder het bestuur vallen alle openbare basis- en middelbare scholen in de stad. 'We volgen de ontwikkelingen, maar hebben nog geen standpunt ingenomen,' zegt woordvoerder Irene Deurman.
De besteding van onze middelen horen naar het onderwijs te gaan en niet besteed te worden aan zorg
Erik Vredeveld van VCOG

Niet iedereen is voor

Naast de voorstanders zijn er Groningse schoolbesturen die het inkopen van commerciële tests principieel verkeerd vinden. 'Commerciële tests zijn het verkeerde middel,' zegt bestuurder Béjanne Hobert van Stichting Primenius met 34 scholen in Groningen en Drenthe. 'Het geld dat wij krijgen is subsidie; die gebruiken we om goed onderwijs te geven.' Daar valt het kopen van commerciële coronatests niet onder wat haar betreft.
'We willen dat de maatschappelijke druk het antwoord gaat geven. Want hoe kan het dat zo'n welvarend land als Nederland de testcapaciteit niet op orde heeft? Dat moet voor de hele BV Nederland gewoon op orde zijn.'
Marieke Andreae van Scholengroep Opron (met scholen in Midden-Groningen, Stadskanaal en Veendam) is het met Hobert eens. Er zijn al verschillende keren klassen naar huis gestuurd, maar ze is geen voorstander van commerciële tests. 'We hopen dat de overheid snel overgaat tot het voorrang geven aan cruciale beroepsgroepen. Zelf commerciële tests inkopen als onderwijsorganisatie is voor ons niet de oplossing.'
Erik Vredeveld van VCOG (het christelijk basisonderwijs in de stad) wil het ook niet. 'De besteding van onze middelen horen naar het onderwijs te gaan en niet besteed te worden aan zorg.'
Op RSG De Borgen, Terra en Dollard College valt de uitval mee, stelt het overkoepelend bestuur Onderwijsgroep Noord. Commerciële tests zijn dan ook niet aan de orde.

Wordt nog erger

Met het griepseizoen voor de boeg en een chronisch tekort aan invallers, maken de meeste schoolbesturen zich wel zorgen. Zodra een leraar snottert, mag hij niet voor de klas staan, ook al voelt hij zich niet ziek.
Primenius probeert onder meer met inzet van het digitale onderwijs van voor de zomer een oplossing te vinden. 'Dan moet je wel ook de opvang op school regelen met bijvoorbeeld een onderwijsassistent die bij de klas is, terwijl de leerkracht via het scherm op afstand lesgeeft. We moeten heel creatief zijn op dit moment.'
Die oplossing heeft het Winkler Prins in Veendam inmiddels al in de praktijk gebracht. In afwachting van hun testuitslag hebben enkele docenten vanuit huis lessen verzorgd via Teams en het digibord, vertelt Vinke. 'Waarbij de leerlingen in de klas zaten met een toezichthouder.'

Voorrang?

Ondertussen hebben de scholen de Tweede Kamer aan hun zijde. Die heeft onderwijsminister Arie Slob opdracht gegeven leraren voorrang te geven bij de overvolle testlocaties. Slob is aan het uitzoeken of dit mogelijk is.