Op zoek naar de nieuwe Berg: 'Je moet mazzel hebben'

Marcus Berg loopt juichend weg na een goal tegen PSV
Marcus Berg loopt juichend weg na een goal tegen PSV © ANP
Het was de afgelopen twintig jaar een komen en gaan van spitsen bij FC Groningen. Presteerden de meesten pas ná vertrek? En zien we ooit nog de nieuwe Marcus Berg?
Om antwoorden op die vragen te vinden, hebben we om te beginnen alle aangekochte spitsen sinds 2000 op een rijtje gezet en het aantal goals per wedstrijd vóór, tijdens en ná hun periode bij FC Groningen in kaart gebracht.
Van de 34 spitsen die het shirt van de FC in die periode droegen, presteerden er veertien daadwerkelijk beter in hun na-Groningse tijd. Belangrijke nuance is de leeftijd van de aankopen bij hun debuut.
Dejan Curovic was de enige dertiger die debuteerde, verder waren het vooral jonge spitsen. Dertien spitsen waren 20 jaar of jonger. Slechts zeven spitsen waren 26 of ouder bij hun eerste minuten als FC'er.

Sørloth bloeit op

Alexander Sørloth is een van de spitsen die na zijn vertrek uit Groningen beter presteerde, al was dat niet meteen het geval. De Noor, 20 bij zijn FC-debuut, kwam in het groenwit tot zes goals in 42 duels. Na zijn vertrek bloeide hij op als rechtsbuiten bij FC Midtjylland, waarna zijn scoringsdrift weer stokte bij Crystal Palace en AA Gent (verhuur).
Afgelopen seizoen vond hij zijn draai weer. Met 33 goals in 49 wedstrijden had hij een groot aandeel in een succesvol seizoen voor het Turkse Trabzonspor. Diverse grote Europese clubs hebben hem in het vizier, helemaal nu hij ook in het nationale elftal van Noorwegen het net weet te vinden.

Nordstrand, Veldwijk en Koç

Bij de spelers die prima cijfers overlegden vóór hun komst naar Groningen zitten onder anderen Morten Nordstrand, Lars Veldwijk en Serhat Koç. De komst van laatstgenoemde kan analist Wim Masker zich nog goed herinneren. 'Ze vonden Mertens te klein, maar die presteerde het seizoen erop erg goed. Toen Koç ergens werd genoemd als 'type Romario' werd hij meteen gehaald.'
Koç scoorde nooit in het shirt van de FC, net als Marnix Kolder en Jack Tuyp. Allen spitsen die op een lager niveau hadden bewezen regelmatig te scoren. 'Tuijp was wat traag en slap, maar op eerstedivisieniveau stak hij erbovenuit. Hij heeft het in de eredivisie nooit laten zien. Het is lastig inschatten of een speler die het op lager niveau kan dat op een hoger niveau ook kan.'

Garantie voor goals

In de jaren die volgden, bleken onder anderen Erik Nevland, Marcus Berg, Tim Matavz en Luis Suárez wél voltreffers. De afgelopen periode werd veelvuldig gesproken over een spits die er vijftien kan maken. Sinds de terugkeer in de eredivisie lukte dat slechts vijf FC'ers: Berg (2x), Nevland, Matavz, De Leeuw en Mimoun Mahi.

'Goals kopen'

Masker snapt de roep om een speler die er vijftien maakt, maar haalt het beste seizoen ooit van de club aan als voorbeeld dat het belangrijker is dat er meer dan één speler scorend vermogen heeft.
'In dat seizoen werd Milko Djurovski topscorer met veertien goals. Maar daarnaast maakte Hennie Meijer er twaalf, Jos Roossien tien en Harris Huizingh acht.'
'Ik denk dat het handig is als er een spits staat die tien of twaalf goals maakt, maar je moet ook kijken naar wat hij verder doet. Bij Berg had ik het gevoel: als hij scoort, is dat het wel een beetje. Nevland bracht veel meer. En vergeet niet dat Berg vaak meerdere goals in een wedstrijd maakte.'
Voormalig topschutter Erik Nevland
Voormalig topschutter Erik Nevland © ANP

Jørgen Strand Larsen

Een bewezen goalgetter haalde de FC deze week met de pas 20-jarige Jørgen Strand Larsen in elk geval niet binnen. Eerder iemand met de competenties om veel te gaan scoren, zoals technisch directeur Mark-Jan Fledderus het noemde.
'In ons speltype hebben we behoefte aan een groot, sterk, balvast iemand. Een aanspeelpunt. Maar hij moet ook mee kunnen in het pressiespel en hij moet enige snelheid en diepte hebben. Als je een spits wilt halen die bewezen doelpunten heeft gemaakt en deze kwaliteiten beschikt, dan is het in deze markt nou eenmaal zo dat ze niet haalbaar zijn voor FC Groningen.'
Die jongens van 17, 18 of 19 jaar kun je ook al niet meer halen
Wim Masker - voetbalanalist
De kans dat een club als Groningen voor een habbekrats spelers uit de categorie Suárez, Matavz of Berg haalt, wordt volgens Masker met de dag kleiner. 'Of je moet 2 of 3 miljoen investeren, zoals Heerenveen bij Ejuke heeft gedaan. Je moet af en toe durven.'
'Het kan nog steeds, maar je moet mazzel hebben. Zoals bij Nevland. Hij had in zijn laatste seizoen bij Viking Stavanger maar vijf keer gescoord en was al een jaar of 25. Niemand wilde hem toen hebben. Dan wordt zo'n speler toegankelijk voor Groningen.'

Sleepnet

Grootste obstakel anno 2020 is echter niet het hebben van mazzel, maar de grootmachten, zoals Manchester City. 'Daar halen ze stuk of tien spelers op die 1 tot 1,5 miljoen euro kosten, zoals Philippe Sandler en Ko Itakura. Een enkeling haalt het eerste en een deel verkopen ze na een succesvolle verhuur voor 5 tot 10 miljoen. Daar zitten geen voetbalmensen achter, maar bedrijfseconomen met een rekenmodel.'
'Dat is heel zorgelijk', concludeert Masker. 'FC Groningen scout heel veel internationaal. Zo waren ze op een haar na rond met de Zweedse spits Emil Roback. Die gaat nu naar AC Milan. Die jongens van 17, 18 of 19 jaar kun je ook al niet meer halen. Vroeger verdiende je op die leeftijd 40.000 of 50.000 euro. Als ze in een sleepnet van een grote club komen, verdienen ze meteen al veel meer.'