College Het Hogeland door het stof vanwege tegenvallende bouwkosten De Tirrel

Een impressie van De Tirrel
Een impressie van De Tirrel © Team 4 Architecten
Het college van burgemeester en wethouders in Het Hogeland kreeg het vuur na aan de schenen gelegd tijdens de raadsvergadering woensdagavond. De raad is ontsteld over de fikse financiële tegenvaller van de bouw van het multifunctionele gebouw De Tirrel in Winsum.
De bouw gaat 9,3 miljoen extra kosten. De Hogelandster raad moet goedkeuring verlenen voor de bijkomende kosten. Maar dat valt rauw op hun dak.
De raad voelt zich niet goed betrokken en geïnformeerd door het college over de bouwkosten van het complex waarin twee scholen, een sporthal en een verzorgingstehuis komen. Partijen vinden dat ze eerder geïnformeerd hadden kunnen worden over tegenvallende kosten.

‘Belachelijk’

‘Een overschrijding van 9,3 miljoen is gewoon belachelijk. Na tijden van stilte is het feit dat het project miljoenen duurder is. Wat is er fout gegaan in het proces?’, vraagt VVD fractievoorzitter Stefan van Keijzerswaard zich af. Hij vindt de extra kosten moeilijk uit te leggen aan de inwoners.
In 2019 is de bouw van de Tirrel met twee jaar uitgesteld. Partijen vinden dat ze toen al geïnformeerd hadden moeten worden over extra kosten.
‘Dat de raad niet tijdig geïnformeerd is, is een kwalijke zaak’, zegt Linda Visser van Lokaal Sociaal. Zij vindt dat de raad nu de boeman is als er nee tegen het project gezegd wordt. Zij deelt de mening dat het college veel eerder met informatie had moeten komen over de tegenvallers .‘Het is een boekhoudkundige jungle geworden.’

Controle op proces

‘Het proces is niet onder controle en dat vinden wij een zorgelijke constatering’, aldus CDA fractievoorzitter Kor Berghuis. Zijn partij wil weten hoe het college weer de regie van het project in handen kan krijgen.
‘We zijn de kluts wel een beetje kwijt. Hoe uniek het project ook is. Het is financieel niet in orde’, zegt Berghuis.
Ook heeft de partij kritiek op de toon van het college. ‘Er verschijnt een persbericht in halleluja stemming dat er een overeenkomst is gesloten met een aannemer waarin ook nog even een financiële tegenvaller genoemd wordt.'
‘Wij hebben grip nodig om goede besluiten te kunnen nemen’, laat Bernd de Jong weten, fractievoorzitter van de ChristenUnie. Zijn partij wil weten hoe het college de raad meer kan betrekken bij dit soort grote projecten. ‘Wij betwisten niet de nut en noodzaak van deze voorziening’.

Maatschappelijke ruimtes

‘Het is me wel wat’, begon Roelf Torringa, fractievoorzitter van Gemeentebelangen, met zijn betoog. Hij is ook kritisch over de hoge kosten en vindt dat de raad niet goed betrokken is bij het project. Zijn partij wil dat er een extern onderzoek komt naar het proces en de tegenvallende kosten. Meerdere partijen, waaronder de ChristenUnie, ondersteunt zo’n onderzoek.
Ook de kosten voor de maatschappelijke ruimtes in het gebouw vallen hoger uit en komen op het bordje van de gemeente. Gemeentebelangen vraagt zich af of de gemeente die kosten wel moet dragen.
Raadslid Paul Steenman (GroenLinks) was milder. ‘Als we nee zeggen. Dan zeggen we nee tegen een heleboel dingen. Tegen scholen, ouderenzorg en een sportvoorziening.’ Hij vindt ook dat er een groot bedrag wordt gevraagd maar ziet wel mogelijkheden in de financiering.
‘Ook onze fractie is zich doodgeschrokken en hebben twijfels’, zegt PvdA fractievoorzitter Jan Willem Nanninga. Maar de partij vindt de bouw van de Tirrel van groot belang en onderstreept de woorden van de insprekers.
Joop Bergman, fractievoorzitter van de SP is vooral nieuwsgierig of er andere goedkopere bouwmethoden zijn. Hij vindt dat het college dit moet onderzoeken.

Excuses

Wethouder Harmannus Blok trok het boetekleed aan en bood namens het college excuses aan voor de gang van zaken. ‘Er hadden zaken anders gemoeten. Die conclusie trekken we als college ook’.
‘Een nieuwe doorrekening en herijking van de bouwkosten had gedaan moeten worden nadat de bouw uitgesteld was. Dat is destijds niet gebeurd’, laat de wethouder weten. Dat dit door de drukte van de herindeling niet is gedaan is een verklaring maar geen rechtvaardiging, volgens de wethouder.
Ook de kosten van de grond vielen hoger uit dan verwacht. Daarover had de raad eerder geïnformeerd moeten worden vindt ook het college. ‘We hadden de keuze om deze kosten te dekken opnieuw moeten voorleggen aan de raad. Het was een foute keuze om dat niet te doen’, zegt Blok.
Blok deelt de mening dat de raad beter betrokken had moeten worden in het proces.
‘Daarvoor voel ik mij als wethouder verantwoordelijk. Als raad staat u op te grote afstand. Wie werkt maakt fouten en van fouten kan je leren.’ zegt Harmannus Blok. De wethouder belooft beterschap en hoopt goedkeuring voor de extra kosten te krijgen.

De tegenvallers stapelden zich op

De tegenvallers kwamen op verschillende momenten en steeds hebben we gezegd dat kunnen we nog wel opvangen’, laat Blok weten. Maar de tegenvallers stapelden zich op en de hoge bouwkosten waar de gemeente nu mee geconfronteerd is ‘had niemand voorzien’ volgens de wethouder.
Raad is op sommige momenten niet in de positie gebracht om belangrijke keuzes over de Tirrel beseft Blok. ‘Dit is niet een bewuste keuze geweest.’
Ook de ‘projectsturing was te solistisch’ en had beter gemoeten aldus Blok.
Verder moet de communicatie rondom het project had beter. Dat de indruk is gewekt dat het college een ‘laconieke houding’ heeft in dit dossier vindt de wethouder niet goed.
‘De koers die gelopen is, kan ik niet veranderen. Wat is het beste voor Het Hogeland. Ons antwoordt is doorgaan met de Tirrel.’
Harmannus Blok staat positief tegenover een extern onderzoek om te kijken waar het mis is gegaan in het proces. ‘Wij willen hieruit ook lering trekken’.

Partijen houden vraagtekens

Of de raad genoegen neemt met de excuses en beantwoording van de wethouder moet over twee weken blijken als er definitief een keuze gemaakt moet worden.
Sommige partijen houden vraagtekens over de financiën. ‘De aankomende tijd gaan wij ons beraden of we moeten doorgaan met dit project’, laat Roelf Torringa (Gemeentebelangen) weten.
Gebruikers van de Tirrel spraken nog in aan het begin van de raadsvergadering en deden een oproep om voor de bouw te stemmen.
‘De Tirrel is van belangrijke betekenis voor Winsum en omgeving. Het is een manier om complexe dementiezorg in de regio te behouden’, laat Jannie Nijlunsing namens zorginstelling De Hoven weten.
Het oude verpleeghuis De Twaalf Hoven is volgens Nijlunsing echt aan vervanging toe en versleten. Er is 2018 nog een nieuw dak opgezet omdat bewoners het niet droog hielden. ‘Ik sta hier voor de belangen van de kwetsbaarsten van onze samenleving en die gun ik een beter dak boven hun hoofd’, aldus Nijlunsing.

‘Aanwinst voor de regio’

Ook de scholen benadrukte de noodzaak van een nieuw multifunctioneel gebouw. ‘We hebben nu de kans om deze mini-samenleving op een mooie plek in het dorp te realiseren’, laat Siep Smidts weten, directeur van CBS de Piramiden. ‘De Tirrel is belangrijk voor Winsum en de omgeving. Voor onderwijs, ouderenzorg, binnen sport en recreatie. De regio blijft hierdoor aantrekkelijk om te wonen en te werken.’
‘Dit duurzame schoolgebouw wordt gebouwd volgens een marktconforme prijs. We vragen geen luxe. We maken het niet grootser dan het is’, laat Siep Smidts weten. Hij hoopt dat de raad instemt met deze plek waar ‘jong en oud samenkomen’.
‘We gaan vijf jaar terug in de tijd als we opnieuw moeten beginnen. En daarvoor waren we ook al vijf jaar bezig. Dus dan zijn we tien jaar verder. In zwaar verouderde scholen hebben we kinderen het beste uit zichzelf laten halen.’ Smidts vindt het tijd voor iets nieuws.
7 oktober neemt de gemeenteraad van Het Hogeland een besluit of de bouw van de Tirrel doorgaat.