Aardbevingsnieuws oktober 2020: bezuinigingen bij de NAM en miljardenakkoord

Bij de NAM gaan ruim vijfhonderd banen verdwijnen.
Bij de NAM gaan ruim vijfhonderd banen verdwijnen. © ANP
In oktober wierp het naderende dichtdraaien van de Groningse gaskranen alvast z'n schaduw vooruit. Honderden NAM'ers gaan hun baan verliezen, terwijl het nieuws over het (op handen zijnde) miljardenakkoord tussen Rijk en bevingsgemeenten naar buiten kwam.
Maar zover - het dichtdraaien van die gaskraan, in 2022 - is het nog niet. Bij het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG) blijven de schademeldingen binnenstromen. Dat gaat om z'n duizend nieuwe meldingen per week, afkomstig uit het bevingsgebied of net daarbuiten. En omdat één melding staat voor gemiddeld twintig scheuren, zijn dat zo'n 20.000 scheuren per week.
Begin oktober kon het miljoenste schadegeval worden bijgeschreven. Een trieste mijlpaal. 'Het is opvallend dat verreweg de meeste meldingen uit gebieden komen met de kleinste kans op schade en relatief veel minder uit het gebied met de meeste kans op schade', aldus Bas Kortmann, voorzitter van het IMG.

Een film en een boek

De Economic Board Groningen (EBG) kijkt alvast vooruit naar de toekomst. Het heeft daarom een film gemaakt om het aardbevingsgebied te promoten. Doel: bedrijven naar noord en midden-Groningen halen. In Loppersum werden virtual reality-brillen uitgedeeld om Groningers de film te laten kijken naar de film, al kan dat ook 'gewoon' online.
Ik wilde heel dicht bij de mensen komen die in de geschiedenis van het aardgas een rol hebben gespeeld
Emiel Hakkenes - auteur van het boek GAS
Emiel Hakkenes keek juist achterom. Hij presenteerde, óók in Loppersum, zijn boek 'GAS - Het verhaal van een Nederlandse bodemschat'. In het boek beschrijft hij de geschiedenis van het aardgas door middel van negentien portretten van mensen die daarin een rol hebben gespeeld. Van boer Boon en Joop den Uyl tot Fré Meis en Meent van der Sluis.
‘Ik wilde heel dicht bij de mensen komen die in de geschiedenis van het aardgas een rol hebben gespeeld,’ aldus Hakkenes.
Het boek Gas (links) en schrijver Emiel Hakkenes
Het boek Gas (links) en schrijver Emiel Hakkenes © Thomas Rap/René Walhout

Bezuinigingen bij de NAM

Minder goed nieuws komt van de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM). Daar gaan ruim vijfhonderd mensen hun baan verliezen. Komt dat door het terugschroeven (en het straks helemaal stopzetten) van de aardgaswinning in de provincie Groningen? Niet zozeer, zegt directeur John Atema. Het heeft vooral te maken met de ingestorte gasprijs.
'De vraag naar gas is op dit moment een stuk minder', zegt Atema. 'Dat merken wij direct. De gasprijs ligt dit jaar gemiddeld op acht cent, waar die vorig jaar nog op achttien cent lag.'
NAM-directeur Johan Atema.
NAM-directeur Johan Atema. © RTV Noord
Wij worden een kleiner bedrijf en ook een zuiniger bedrijf
Johan Atema - directeur NAM
De klappen vallen op verschillende afdelingen. 'We zullen onze investeringen even terugschroeven', aldus Atema. 'Dus minder putten boren en minder ontwikkelingen treffen, simpelweg omdat we daar het geld niet voor hebben. Dus het zal 'm voornamelijk zitten in kantoorfuncties en ondersteunende diensten die komen te vervallen.'
De krimp zal structureel zijn, verwacht Atema: 'Wij worden een kleiner bedrijf en ook een zuiniger bedrijf, dat de euro twee keer zal moeten omdraaien voor die wordt uitgegeven

Miljardenakkoord

Goed, het uiteindelijke akkoord werd pas begin november gepresenteerd, maar de scoop over de op handen zijnde miljardendeal tussen het Rijk en de Groningse bevingsgemeenten werd op 16 oktober al naar buiten gebracht door RTV Noord-verslaggevers Mario Miskovic en Tristan Braakman. Doel van de deal: de provincie Groningen goed achterlaten nadat de gaswinning is gestopt.
Miljardenakkoord voor bevingsgebied
Het akkoord behelst een bedrag van 1,5 miljard euro. 'Het moet ervoor zorgen', zo legt Miskovic uit aan de tafel van Noord Vandaag, 'dat de afspraken die in de loop der jaren zijn gemaakt ook daadwerkelijk worden nagekomen.' Is dat nodig? Ja: 'Want als de gaswinning stopt, is de verwachtingen dat er minder bevingen zullen zijn, en dat er ook minder versterkt hoeft te worden.'
Overigens: iedereen is het erover eens dat er goed samengewerkt moet worden tussen instanties die in het bevingsgebied de schade afhandelen en verantwoordelijk zijn voor de versterking van huizen. Maar het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG) en de Nationaal Coördinator Groningen (NCG) gaan niet fuseren. Dat zeggen zowel minister Wiebes als minister Ollongren in een reactie op het boekwerk Boudel op rieg.

Aarde beeft bij Zandeweer

Op zondagmiddag 18 oktober is het weer raak in Zandeweer. De aarde beeft er even voor half drie met een kracht van 1.7 op schaal van Richter. Ook in Uithuizen en Doodstil wordt de beving gevoeld.
'Een flinke, doffe dreun', zegt Fred Herkströter uit Doodstil. 'Het huis kraakte in de hoeken en de vloer bewoog.' De beving in Zandeweer is de zwaarste van de maand oktober.

43 miljoen euro aan waardedaling

Er zijn in de eerste weken (sinds 1 september) ruim vierduizend besluiten genomen over de waardedalingsregeling, zo maakt het IMG bekend op 20 oktober. In totaal wordt er 43 miljoen euro aan schadevergoedingen overgemaakt aan huiseigenaren in de gemeenten Loppersum en Appingedam.
Alleen aanvragen uit deze twee gemeenten werden vooralsnog behandeld. Vanaf 1 november kwamen en komen huiseigenaren uit Groningen en Het Hogeland aan de beurt. Vanaf 1 januari volgend jaar volgt de rest.
Een aardbevingsvlag hangt uit in Ten Post
Een aardbevingsvlag hangt uit in Ten Post © Mario Miskovic/RTV Noord

Schimmelwoningen Appingedam gaan plat

Goed nieuws voor de bewoners van de 96 zogenoemde schimmelwoningen aan de Gerrit Raapstraat en de Pieter Veningastraat in Appingedam. Die huizen, die kampen met bevingsschade en die slecht geïsoleerd zijn, gaan plat.
De bewoners zijn blij dat er nu duidelijkheid is over de huizen: 'Dit is de allerbeste oplossing die je kunt bedenken', zegt Marcel Dijkema, die ruim tien jaar in de Pieter Veningastraat woont. 'Het is oud, af. Dit is waar we naartoe wilden.'
Duivenman kan weer slapen
Ook duivenman Kees Jongsma is blij, al maakt hij zich wel zorgen om zijn duiven en kippen. 'De duivenkooien zijn voor mij nummer één, mijn eigen huis is nummer twee', zegt hij. Woongroep Marenland gaat nog uitzoeken waar de bewoners naartoe willen.

GBB schrikt van negativiteit in enquête

Niet dat de Groninger Bodem Beweging (GBB) niet weet wat er leeft onder haar leden. Maar de massale negativiteit die die leden lieten horen in een enquête, had de belangenvereniging toch niet aan zien komen.
Het is een puinhoop. Ik heb geen vertrouwen meer in onze overheid
Een reactie op de enquête van de Groninger Bodem Beweging
'Dit zegt heel wat', aldus voorzitter Jelle van der Knoop. 'Het is natuurlijk een steekproef onder onze leden. Misschien zijn die iets militanter, maar het zijn wel bijna duizend woningeigenaren. Dat is een groot aantal.'
Een greep uit de reacties: 'Het is vermoeiend en gekmakend. Het is treurig dat een overheid zo met zijn burgers omgaat.' 'Zwabberend beleid, uit elkaar gespeelde buurten.' 'Het is een puinhoop. Ik heb geen vertrouwen meer in onze overheid.'

Ander aardbevingsnieuws:

Aardbevingen in oktober 2020:

- 7 oktober - 04:07 uur - Siddeburen - 0.5
- 16 oktober - 23:52 uur - Loppersum - 1
- 18 oktober - 14:23 uur - Zandeweer - 1.7
- 25 oktober - 01:52 uur - Garmerwolde - 0.6