Van ziekenhuis tot ouderenzorg: 'Coronakosten zijn nog niet vergoed'

Manager Economische Administratieve Dienst Hans Springer van Zorggroep Groningen: 'We redden het nog wel, maar het is erg lastig je bedrijfsvoering in te stellen. Elke euro die je nu niet krijgt, kun je niet investeren in de zorg.' Voor de relatie met banken en de eigen toezichthouder is het ook niet goed, vertelt bestuurder Tamara Kroll van het Martini Ziekenhuis. ‘Die voelen die onzekerheid ook.’

In de zomer maakten zorgverzekeraars met de verschillende sectoren afspraken over de vergoeding van coronakosten. De precieze invulling werd overgelaten aan de zorgverzekeraars in de regio. In Groningen zijn dat Menzis en Zilveren Kruis. Sindsdien zijn er gesprekken en kunnen zorgaanbieders voorschotten krijgen, maar duidelijk is inmiddels dat zorgverzekeraars pas afrekenen halverwege 2021.

Springer: ‘Die duidelijkheid moet echt eerder. Ze weten nu wat we dit jaar declareren en ook wat we voorheen deden. Die omzetderving is dus zeer binnenkort bekend. Ik hoop echt dat we begin 2021 duidelijkheid krijgen.’

Zorggroep Groningen denkt dit jaar 2,2 miljoen kwijt te zijn aan de coronacrisis, waarvan de helft voor eigen rekening lijkt te komen. Dat zijn gemiste inkomsten die niet met zorg te maken hebben, maar bijvoorbeeld doordat brasserieën in woonzorgcentra dicht zijn. Springer schetst een beeld van de financiële wirwar.

‘We mogen meerkosten voor extra personeel, middelen als handgel, neusmaskers en schorten in rekening brengen, maar het is nog onduidelijk wat we dan mogen verrekenen. We hebben een COVID-huis ingericht (in Maartenshof). Daar moeten we twintig bedden vrij houden, maar we krijgen pas betaald als er echt iemand ligt.’

De misgelopen inkomsten voor fysiotherapie zijn al wel betaald, maar niet volledig. Springer: ‘Ik mis hoe de bedragen tot stand zijn gekomen. We missen aansluiting bij onze eigen administratie. Je krijgt een bedrag, maar weet niet hoe dit tot stand is gekomen; geen uitleg of onderbouwing.’

Collega-ouderenzorginstelling Zonnehuisgroep Noord dacht in de zomer nog op een miljoen aan coronakosten te komen; inmiddels is de schade verdubbeld. Bestuurder (ad interim) Karel Zuidema: ‘Medische hulpmiddelen zijn nu beter beschikbaar en we zetten ze nu ook preventief in. Personeel loopt met handschoenen en medische mondkapjes. Zo’n kapje moet je elke paar uur vervangen, dus er gaan nogal wat doorheen.’

Zuidema zou ook liever zien dat eerder duidelijk is hoeveel exact wordt vergoed, maar bij hem overheerst begrip. ‘We zitten ook midden in een crisis. We moeten roeien met de riemen die we hebben en ik vind eigenlijk dat we het samen goed doen.’ Hij vertrouwt erop dat zorgverzekeraars over de brug komen. ‘Ik heb geen signalen dat ze terughoudend zullen zijn.’

We betalen voor geleverde zorg, zowel reguliere als coronazorg, vertelt financieel bestuurder Dirk Jan Sloots van Menzis. De definitieve afrekening gebeurt inderdaad volgend jaar pas, maar er zijn wel al voorschotten gegeven. Daarnaast zal Menzis altijd weer om tafel gaan als een aanbieder in problemen komt. Sloots: ‘Laat duidelijk zijn dat geen zorgaanbieder omvalt door coronakosten.’

Toch zijn er bij het Martini Ziekenhuis wel zorgen. Zoals het nu lijkt, gaat het ziekenhuis dit jaar met een negatief resultaat afsluiten. Het effect van de tweede golf op het resultaat is nog onduidelijk. Tamara Kroll: ‘We weten het helaas pas heel laat en dat baart zorgen. Het is een grote onzekerheid, want je hebt marge nodig om te kunnen investeren.’

Het Martini Ziekenhuis zegt dat de afgesproken landelijke regeling niet afdoende is, mede omdat het Groningse ziekenhuis wel alle zorg moest stilleggen in het voorjaar, maar uiteindelijk maar weinig coronapatiënten kreeg. Tweede reden is dat het ziekenhuis dit jaar juist zou groeien door zorg van UMCG en Treant over te nemen, maar door corona bleven patiënten en dus inkomsten weg.

Martini en Menzis zijn hier over in gesprek. Financieel bestuurder Dirk Jan Sloots van Menzis: ‘Wij zien ook dat ze kosten hebben gemaakt omdat ze zorggroei verwachtten. Dat is een realistisch verhaal.’

Komend jaar is de onzekerheid onverminderd groot. Zorgverleners en zorgverzekeraars zetten zich schrap voor de ‘inhaalzorg’: alle zorg die dit jaar is blijven liggen door corona, zoals uitgestelde operaties. Dat is een probleem omdat in het hoofdlijnenakkoord is afgesproken dat ziekenhuizen niet meer mogen groeien. ‘Als daar geen ruimte in komt, dan komt er dus meer druk op de wachttijden,’ zegt Martini-bestuurder Tamara Kroll.

Die inhaalzorg komt er zeker, zegt Menzis. Maar wel zoveel mogelijk zonder extra groei. Dat kan door te kijken in welk ziekenhuis nog capaciteit is. ‘Voorbeeld: het OZG heeft drie operatiekamers beschikbaar en het Martini Ziekenhuis de artsen. Dan moet je dat zo oplossen. Wie welk deel van de financiering krijgt, daar vinden we dan wel een oplossing voor.'