Een halve eeuw orgaantransplantaties in Groningen: 'Het was echt pionieren'

'Van leren overleven naar leren over leven', heet het boek, waaraan UMCG-arts Erik Verschuuren meeschreef. Hij is gespecialiseerd in longtransplantaties en begeleidt patiënten die een transplantatie ondergaan in het voor- en natraject.

'Het was echt pionieren destijds', zegt Verschuuren over die eerste transplantatie, in 1968. 'De nier werd onder politiebegeleiding met sneltreinvaart hierheen gereden. Tegenwoordig ligt zo'n nier in een soort koelbox en wordt doorspoeld, om het liefst binnen 36 uur getransplanteerd te worden.'

De eerste patiënt die een niertransplantatie onderging in Groningen, was een 38-jarige man.

Totdat nierpatiënten in aanmerking komen voor een transplantatie, zitten ze vaak vast een een langdurig traject van nierdialyses. 'Een groot deel van de week staat ervan in het teken, na een transplantatie ben je dan weer vrij. Je gaat een keer per jaar terug naar het UMCG en ziet verder je regionale dokter.'

Mensen krijgen kortom een compleet ander perspectief, na een geslaagde transplantatie. Zoals na een longtransplantatie. 'Zo iemand zou anders letterlijk zouden stikken, nu kunnen ze ineens weer ademen. Toevallig bezorgde iemand vandaag 18 jaar na een transplantatie taart, dat wordt echt gevierd als een verjaardag. Toen ik begon dachten we dat mensen dan nog 4, 5 jaar zouden leven.'

Als enige centrum in Nederland heeft het UMCG een vergunning om alle soorten transplantaties uit te voeren.

In het boek staan de ontwikkelingen van het vakgebied beschreven en ook veel vergelijkingen tussen vroeger en nu. 'Het mooie is: de pioniers van destijds leefden nog toen we met het boek bezig waren. Twee zijn inmiddels wel overleden, maar we hebben ze nog kunnen interviewen.'

Tijdens een digitale bijeenkomst woensdag overhandigt UMCG-bestuursvoorzitter Ate van der Zee het eerste exemplaar van het boek aan Pia Dijkstra. Zij stond als Kamerlid aan de basis van de wet die orgaandonatie regelt.