Buschauffeurs zitten steeds vaker thuis: 'Ik slaap er 's nachts slecht van'

Buschauffeurs zitten steeds vaker thuis
Buschauffeurs zitten steeds vaker thuis © Marten Nauta/RTV Noord
Buschauffeurs van Qbuzz, die daar via uitzendbureau Consolid werken, klagen dat ze amper nog ingepland worden door het bedrijf. Verschillende chauffeurs zien steeds minder geld op hun rekening binnenkomen, omdat ze amper nog uren krijgen.
De chauffeurs vrezen dat de coronacrisis dusdanig lang blijft aanhouden dat het voorlopig niet beter wordt. Ze teren in op hun spaargeld en zoeken intussen naar ander werk.

Is dat niet logisch als uitzendkracht?

De vraag is of het niet logisch is dat je als uitzendkracht minder uren kunt krijgen in een periode dat er minder werk is. Maar beginnende buschauffeurs kunnen niet anders dan uitzendkracht zijn, legt chauffeur Toon Verhoeven in zijn huis in Winschoten uit.
'Als je buschauffeur wilt worden, begin je als uitzendkracht. Zodra andere chauffeurs met een vast contract met pensioen gaan of om een andere reden bij Qbuzz vertrekken, stromen uitzendkrachten door', vertelt hij.
Maar dat gebeurt al maanden niet meer. Eind juni werd bekend dat het bedrijf voorlopig geen nieuwe chauffeurs aanneemt, omdat er door corona minder bussen rijden.

'Ik leef van mijn spaargeld'

Daar komt bovenop dat tegenwoordig nog zo'n 97 procent van het normaal aantal bussen in Groningen en Drenthe rijdt. Dat daalt per januari naar 95 procent, laat Qbuzz weten.
Als je nu stopt moet je weer jaren wachten voor je een vast contract krijgt
Toon Verhoeven - buschauffeur
Verhoeven zegt nu al deels van zijn spaargeld te leven, omdat hij tegenwoordig veel minder rijdt en dus ook minder verdient. 'Ik verdiende zo'n 1.500 à 1.600 euro', zegt hij. 'Daar is nog maar 500 à 600 euro van over.'
Buschauffeur Toon Verhoeven zit steeds vaker thuis
Buschauffeur Toon Verhoeven zit steeds vaker thuis © Marten Nauta/RTV Noord
'Elke maand gebruik ik zo'n duizend euro spaargeld om rond te komen, gelukkig heb ik nog wat. Want de kosten lopen gewoon door. De huur moet wel betaald worden, natuurlijk. Ja, ik lig er soms wakker van 's nachts.'
Een nieuwe baan vinden in coronatijd is niet heel makkelijk, zegt Verhoeven. 'En als je er nu mee stopt kom je, neem ik aan, onderaan de lijst als je weer buschauffeur wilt worden. Dan moet je weer jaren wachten voor je een vast contract krijgt.'

Deze week vijf uur en 28 minuten werken

Ook Sarah Velleman uit Midwolda zag haar inkomen de afgelopen tijd drastisch dalen. Ze zit nu zo'n vier jaar op de bus: eerst bij Connexxion in Zuid-Holland, tegenwoordig bij Qbuzz in Groningen.
Buschauffeuse Sarah Velleman zit thuis en zoekt inmiddels een andere baan
Buschauffeuse Sarah Velleman zit thuis en zoekt inmiddels een andere baan © Marten Nauta/RTV Noord
'Ik zeg bijna nooit nee als ik een dienst aangeboden krijg', zegt Velleman. 'Ik werkte me de tering voordat corona kwam, gemiddeld 37 uur per week. Opeens moest ik thuis gaan zitten, dat kwam wel hard aan.'
We hebben wel Qbuzz-kleding aan, maar we horen er niet echt bij
Sarah Velleman - buschauffeur
Nadat ze in de zomer weer wat meer uren kreeg, werkt ze tegenwoordig een stuk minder. 'Deze week heb ik precies vijf uur en 28 minuten gereden', zegt ze. 'En dat is ook nog een gebroken dienst. Dan moet ik 's ochtends en 's avonds komen opdraven.'

Vakantie-uren opnemen om rond te komen

Net als Toon Verhoeven leeft Velleman deels van haar spaargeld. Bovendien neemt ze vakantie-uren op. 'Niet om vakantie van te vieren, maar om rond te kunnen komen', zegt ze. Een lichtpuntje is er trouwens ook: haar vriend heeft net een nieuwe baan, dus er komt weer wat binnen in Midwolda.
Velleman baalt net als haar collega Verhoeven van de in hun ogen gebrekkige communicatie vanuit Qbuzz en Consolid, het uitzendbureau. 'Ze laten ons bungelen, van zoek het maar uit', zegt Verhoeven.
'We hebben wel Qbuzz-kleding aan, maar we horen er niet echt bij', vindt Velleman. 'We zijn alleen goed voor de restjes, we worden gewoon aan het lijntje gehouden.' Dan, hardop afvragend: 'Wanneer gaan ze zeggen: sorry, we hebben je niet meer nodig?'

Geen ochtendmens

Ook Luuc Zandbergen uit de Stadse wijk Lewenborg zit steeds vaker thuis. Hij werkte altijd zo'n 36 uur per week, daarvan is momenteel nog ongeveer de helft over. 'De vaste chauffeurs nemen bijna geen verlof meer op, en er zijn weinig zieken. Daarom worden wij amper meer ingepland. Tenminste, dat zegt Qbuzz tegen ons', zegt Zandbergen.
Als de nieuwe dienstregeling ingaat rijden er nog minder bussen
Luuc Zandbergen - buschauffeur
Dinsdagochtend zat hij nog even op de bus. Drie uurtjes, van 6.00 tot 9.00 uur. 'En ik ben niet eens een ochtendmens', grapt hij. 'Maar ik ben misschien nog wel een gelukkige, want sommigen werken maar één dag per week', zegt Zandbergen.
Zelf zit hij ongeveer achttien uur achter het stuur, hij krijgt nog zo'n 300 euro per week. 'Dat was 600 euro. Het is dus ongeveer de helft minder dan ik gewend was.'

Van de bus naar de ICT

Zandbergen verwacht dat het de komende tijd niet beter wordt. 'Als de nieuwe dienstregeling ingaat rijden er nog minder bussen. En dat betekent nog minder werk voor ons', verwacht hij.
Buschauffeur Luuc Zandbergen heeft inmiddels een nieuwe baan gevonden
Buschauffeur Luuc Zandbergen heeft inmiddels een nieuwe baan gevonden © Marten Nauta/RTV Noord
'En dus ben ik een nieuwe baan gaan zoeken', zegt Zandbergen. De zoektocht heeft inmiddels succes opgeleverd: op 1 december begint hij met een nieuwe baan, in de ICT. 'Mijn andere passie', zegt hij. Toch gaat Zandbergen de bus wel missen: 'Het is altijd leuk om met een bus van 18 of 21 meter door de stad heen te rijden', zegt hij.

Op zoek naar ander werk

Ook Sarah Velleman probeert op een andere manier aan geld te komen. Velleman wil in de zorg aan het werk gaan: dat deed ze ook voor ze chauffeur werd. 'Eerst wil ik de thuiszorg in, daarna probeer ik ambulancechauffeur te worden. De perfecte combinatie tussen de zorg en de bus', noemt ze het.
Toon Verhoeven probeert ook geld bij te verdienen, iets wat hem naar eigen zeggen werd aangeraden door zijn leidinggevenden bij Qbuzz. Hij woont in het voormalig Hotel der Nederlanden in Winschoten, en staat tegenwoordig vlak bij zijn huis op de markt.
Daar verkoopt hij etherische oliën, kristallen en edelstenen: het is een oude interesse van hem. 'Ik denk dat het nog wel een jaar duurt voor het weer een beetje normaal wordt. Dus ik heb een partij ingekocht, en ga kijken hoever ik hier mee kom.'

'Iedereen wordt ingezet'

Qbuzz laat in een reactie mede namens Consolid weten dat de huidige dienstregeling geen aanleiding is voor het minder inplannen van de chauffeurs. 'Er is niet minder werk, en ons beeld is dat iedereen wordt ingezet.' Wel zou het soms rustiger zijn omdat er minder verlof werd aangevraagd door chauffeurs die in vaste dienst zijn.
'Voor een individu kan de huidige situatie ervoor zorgen dat het aantal uren iets vermindert, maar voor het totaal aantal uren dat Qbuzz inzet niet', zegt het bedrijf ook. 'Natuurlijk merken uitzendkrachten er als eerste iets van als er minder chauffeurs verlof opnemen of als er minder mensen ziek zijn.'
Qbuzz zegt het te begrijpen dat er onder de chauffeurs onrust heerst over de vraag hoe de toekomst eruit ziet. Het kan namelijk zijn dat er vanaf juli 2021 nog minder bussen rijden in onze provincie. 'De plannen voor die periode worden nog gemaakt', zegt een woordvoerder.