Delfzijl neemt afscheid met verhalenboek: 'Onvoorstelbaar wat hier gebeurde'

Redacteur Reint van der Veen met het boek
Redacteur Reint van der Veen met het boek © Martin Drent/RTV Noord
De kazerne van Napoleon, de Vennenflat en de verdwenen dorpen Heveskes, Weiwerd en Oterdum zijn slechts een greep van de onderwerpen uit de 'Verhalen van Delfzijl'. Het boek is maandag gepresenteerd en is een afscheidscadeau van de gemeente Delfzijl aan haar inwoners.
Meer dan drieduizend huishoudens die zich hiervoor hebben ingeschreven, krijgen het de komende weken in de brievenbus.

Van vroeger tot nu

Het ruim 130 pagina's tellende boek vertelt de geschiedenis van de huidige gemeente Delfzijl. Dat gaat vele jaren terug in de tijd. Het eerste verhaal gaat over het ontstaan van de bodem onder Delfzijl in de late ijstijd, 14.000 jaar geleden. Ook de komst van de Middeleeuwse kerken, de scheepvaart en de gaswinning komen aan bod.
'Ik vind het heel erg mooi geworden', zegt een trotse Reint van der Veen, één van de redacteuren van het boek. Samen met vier andere inwoners van de gemeente verzamelde de amateurhistoricus verhalen over Delfzijl. Het boek staat vol met foto's, tekeningen en opvallende weetjes over de havenstad en omliggende dorpen.
Het boek Verhalen van Delfzijl, het afscheidscadeau van de gemeente
Het boek Verhalen van Delfzijl, het afscheidscadeau van de gemeente © Martin Drent/RTV Noord

De Munt van Reide

Zo kwam Van der Veen erachter dat er tijdens de Tachtigjarige oorlog munten geslagen werden bij de Punt van Reide bij Termunten, in die tijd het strijdtoneel tussen de Spanjaarden en de Friezen. Het Groninger Museum bleek nog twee munten in bezit te hebben. 'Dat verwacht je niet. Het stelt qua grootte niet veel voor, maar daar gebeurde dus van alles. Onvoorstelbaar, dat gebeurde gewoon hier.'
Iets recenter is de bouw van het Delfzicht ziekenhuis, dat in 1969 de deuren opende. Van der Veen heeft daar zelf ook nog een herinnering aan: 'In die tijd werden werknemers van grote bedrijven gevraagd om bloed te doneren. Zo konden ze grote groepen mensen bereiken. De oproep daarvoor weet ik nog goed, iedereen kon zich melden bij Tineke. In een mum van tijd had Delfzicht heel veel donoren.'

Geen afsluitend feest

Burgemeester Gerard Beukema zei tijdens de presentatie dat de redactie 'fantastisch werk' heeft geleverd. 'Ik denk dat de duizenden mensen die het boek hebben besteld, het met veel genoegen zullen lezen. Het is gezien de corona-omstandigheden nu niet mogelijk op een andere manier feestelijk afscheid te nemen van de oude gemeente Delfzijl. Dit boek is een mooie, blijvende afsluiting.'
Bij de presentatie stond de burgervader stil bij de aanstaande herindeling. Vanaf de jaren zestig wilde Delfzijl al fuseren met Appingedam, maar de provincie en buurgemeente hielden dat tegen. Nu gaat het wel door: op 1 januari 2021 gaat Delfzijl met Appingedam en Loppersum verder als de nieuwe gemeente Eemsdelta. Daarmee is de aloude 'strijdbijl' tussen Delfzijlsters en Damsters begraven.
Niet alleen huishoudens kwamen in aanmerking voor het boek. Ook scholen en verpleeghuizen krijgen exemplaren toegestuurd. Mensen die buiten de gemeente wonen of zich niet hebben ingeschreven, kunnen het via een boekhandel bestellen.

Zo nemen de andere gemeenten afscheid

Loppersum en Appingedam besteden ook aandacht aan het afscheid van de huidige gemeente. Loppersum maakt een website waar inwoners herinneringen voor kunnen schrijven, aangevuld met foto's en video's. De site heet Moi Loppersum en gaat half december online.
In Appingedam heeft schrijver en oud-NOS-journalist Pauline Broekema een boek geschreven dat huis-aan-huis aan alle inwoners wordt aangeboden. Het is een verzameling van herinneringen en gesprekken met Damsters. Daarnaast komt er een kunstwerk aan het Professor R.P. Cleveringaplein, dat op zaterdag 19 december wordt onthuld.