Hoe viert Groningen kerst tijdens corona? 'M'n oma van negentig laat ik niet thuis'

De enquête van RTV Noord aan het begin van deze week leverde 573 reacties op. Daarvan gaf dus de overgrote meerderheid (74,3 procent) aan de kerst op andere manier dan in voorgaande jaren te zullen vieren. 25 procent gaf aan het niet anders dan tijdens andere jaren te zullen doen.

Het gros van de respondenten zegt kerst met minder mensen te zullen vieren (57,6 procent) en/of thuis te zullen blijven (38,6 procent). Kerstmis wordt dan vaak 'gewoon met de kids' of 'met z'n tweeën' gevierd. 7,9 procent van de Groningers geeft aan kerst in 2020 maar een jaartje te zullen overslaan.

Eén respondent laat weten kerst met minder mensen te gaan vieren. Maar: 'Ik ga mijn oma van 90 niet thuislaten. Ze kent de risico's, maar ze wil er zelf dolgraag bij zijn. Elke kerst kan de laatste zijn.'

Iemand anders laat zijn ouders, met pijn in het hart, wél alleen dit jaar. 'Mijn ouders blijven, hoe sneu en jammer ook, thuis dit jaar. Ze zijn 81 en 76 jaar en durven het niet aan. Aankomende zomer maken we het goed! Als het kan...'

'Ik vier het maar één dag en alleen met mijn twee kinderen', zegt iemand. 'Niet met mijn moeder en we gaan ook niet weg.' Weer iemand anders houdt het ook op een sobere kerst met z'n drietjes: 'Niet met de gehele familie van 24 man, maar met m'n zoon en schoondochter.'

Ook is er iemand die het antwoord maar voor de hand vindt liggen. 'Dit is een vraag naar de bekende weg. We vieren het zonder de mensen die ons lief zijn natuurlijk!'

Er zijn er ook die op een creatieve manier alle familieleden proberen te zien, alleen niet tegelijkertijd.

'We vieren het wel bij familie', zegt deze respondent, 'maar we verspreiden het over meerdere dagen, zodat we niet allemaal tegelijk aanwezig zijn. Maar zo kunnen we elkaar toch allemaal ontmoeten.'

Er zijn natuurlijk ook mensen voor wie er sowieso niet heel veel verandert dit jaar, al staat dat los van corona: 'Ik vierde kerst altijd al in kleine kring, met op de dag zelf ergens een mooie wandeling maken en dan pannetjes. Geen grote feesten met veel familieleden of van deur tot deur gaan. Dus er verandert weinig.'

Ook gedragspsycholoog Arie Dijkstra van de Rijksuniversiteit Groningen viert zijn kerstfeest anders dan andere jaren. 'Wij gaan niet naar familie', zegt hij. 'Als we naar onze ouders gaan, doen we dat op andere dagen, zodat we geen andere familieleden tegenkomen. M'n zoon komt, dus we vieren kerst dit jaar met z'n drieën.'

Behalve vragen naar of en hoe de kerst anders wordt gevierd dan andere jaren, vroegen we de Groningers ook hoe goed ze zich de komende kerstdagen aan de coronaregels denken te zullen houden. Ze konden zichzelf daarbij een cijfer van 0 tot en met 10 geven. Maar liefst 94,4 procent van de ondervraagden gaf zichzelf een cijfer van 7 of hoger.

Een mooi voornemen, zegt Dijkstra, maar dat wil er bij de gedragspsycholoog toch niet in. Ze menen weliswaar wat ze zeggen en de bedoelingen zijn vast en zeker goed, maar ze zullen zich er niet aan houden, verwacht hij.

'We zagen de afgelopen tijd al dat mensen zich niet meer zo goed aan de regels houden', aldus Dijkstra, 'Het merendeel wíl zich wel aan de regels houden, maar als je het gewoon observeert, dan doen mensen het toch niet.'

Het is ook best moeilijk, geeft Dijkstra toe. 'Ik zie het aan mezelf. Ik was afgelopen weekend bij m'n ouders, en dan wijk je zo maar onbedoeld van die anderhalve meter af. In het openbaar kun je die regels nog handhaven, maar bij iemand thuis gaat dat natuurlijk niet. Daar moet het puur van de motivatie van mensen zelf komen. En hoewel je zou zeggen dat die op basis van de cijfers zou moeten stijgen, is die momenteel niet bijster hoog.'

De goede bedoelingen van de Groningers ten spijt: ze zullen zich tijdens de kerst niet aan de coronaregels houden, weet Dijkstra.

'Nee, dat gaat niet lukken', zegt hij stellig. 'Ik zie het zelfs bij mensen die het heel erg graag willen, óók hen lukt het niet. Bovendien: als je op anderhalve meter heel hard naar elkaar staat te lachen, dan is dat ook niet goed. Anderhalve meter in acht houden met vier man in een slecht geventileerde ruimte evenmin.'