'Ga bij tegenslag op zoek naar het gouden randje'

Sandra Sanders
Sandra Sanders © RTV Noord
Voor de meesten zal 2020 niet de annalen ingaan als jaar waar we het meest dankbaar voor zijn. Is een blog over dankbaarheid dan op zijn plaats? Zeker wel, zegt werkcoach Sandra Sanders, want er schuilt een grote kracht in dankbaarheid.
Wanneer je door corona persoonlijke verliezen hebt geleden of het zakelijk zwaar hebt, dan is dankbaarheid misschien niet het eerste is waar je aan denkt.
Het woord kan zelfs weerstand oproepen. Toch kan dankbaar zijn kracht geven om met tegenslag om te gaan. Het heeft namelijk heilzame effecten op lichamelijk, mentaal en sociaal vlak.

Pijn en verdriet

Stel dat je dit jaar een dierbare aan corona hebt verloren. Het ligt voor de hand om je te richten op het gemis, de pijn, het verdriet, of gedachten als ‘hij heeft het niet verdiend’ en ‘wat als...’.
Natuurlijk zijn die gevoelens er. Ze horen evengoed bij het leven als geluk. Maar als je daarbij bewust ook positieve gevoelens en gedachten naar boven haalt – de warme betrokkenheid en inzet van zorgprofessionals, mooie herinneringen, het elkaar nader komen van nabestaanden, mooie, onverwachte gebaren van mensen – dan kan dat troost bieden en iets meer balans.
Je kunt bewust op zoek gaan naar dit ‘gouden randje’ bij tegenslag. En daar dankbaarheid bij ervaren.

Schaarsteblik

Ik koppel dankbaarheid vaak aan het begrip ‘schaarstedenken’. Als ik mijn cliënten uitleg wat het inhoudt en ze vraag de komende tijd te observeren in hoeverre een schaarsteblik hun kijk op het leven van alledag kleurt, dan komen ze soms gechoqueerd terug: 'Wat zit dat diep!'
Weet dan de mogelijkheden in je hoofd eindeloos zijn, maar ze botsen vaak met de werkelijkheid
Sandra Sanders
Bij schaarstedenken kijk je naar wat er niet is, naar waar er een tekort aan is. Of naar wat je niet hebt gedaan, waar je niet aan toegekomen bent, wat je graag zou willen maar niet hebt gekregen, naar de tien procent die het resultaat nóg beter had gemaakt in plaats van naar de bereikte negentig procent.
Naar waar je zelf tekortschiet, als mens, naar wat je niet kunt waarmaken al wil je het nog zo graag. Omdat dat is wat je van jezelf verwacht. Maar weet dat de mogelijkheden in je hoofd eindeloos zijn, maar dat die vaak hard botsen met de mogelijkheden in de werkelijkheid. Alleen al dat zien, die bewustwording, werkt bevrijdend.

Kwetsbaar én sterk

Je ziet dus waarom ik zo gemakkelijk dankbaarheid aan schaarstedenken koppel. Want het kan anders als je niet het tekort maar het voldoende zijn, het genoeg zijn, als uitgangspunt neemt. Ik ben genoeg, ik heb genoeg en het is genoeg. Het glas halfvol in plaats van halfleeg.
De mens als kwetsbaar én sterk, met vaardigheden én onmogelijkheden. Allesbehalve een programmeerbaar apparaat waar je iets in stopt en waarvan tevoren vaststaat wat eruit komt.
Dat zijn wij niet en toch, in ogenschouw nemend hoe wij onszelf kunnen bekritiseren, lijkt het er veel op dat we onszelf op die manier de maat nemen. Hou daarmee op. Focus vaker op wat er is. En kijk of je er dankbaarheid bij kunt voelen.

Meer dankbaar

Nu is de ene persoon van nature meer dankbaar dan de ander, net zoals de een als vanzelf kijkt naar wat er in het glas zit in plaats van wat er ontbreekt. Dat neemt niet weg dat iedereen een basishouding van dankbaarheid kan ontwikkelen. Een paar tips:
– Waardeer wat je hebt en heb daarbij oog voor het kleine
– Verwonder je. Maak bijvoorbeeld een kerstwandeling door de natuur en kijk bewuster en meer naar de details
– Kijk naar wat jij wel hebt en vele anderen niet
– Houd een dankbaarheidsdagboek bij.
Sandra Sanders is coach en trainer. In haar praktijk helpt ze mensen met stress- en burn-outklachten.