Opinie: laat je testen, ook zonder klachten

Coronatesten gaan de machine in voor analyse
Coronatesten gaan de machine in voor analyse © Eva Hulscher/RTV Noord
Het testbeleid in Nederland is nog steeds niet op orde. We laten een zee aan mogelijkheden onbenut.
Terugkijken is in de achtbaan van een pandemie moeilijk. Voordat we de ene bocht uit zijn, vliegen we alweer ondersteboven de volgende fase van de crisis in. Het gevaar is dat we vergeten te leren van wat we onderweg tegenkwamen.
Om de achtbaan-vergelijking nog even door te trekken: we zijn vaccinatie tegen corona als eindpunt van de rit gaan beschouwen. Dat is zowel onverstandig als onterecht.

Waarom vaccins geen zekerheid zijn

Het virus muteert, dat weten we. Vooralsnog lijken de vaccins daartegen bestand, maar de Britse en Zuid-Afrikaanse variant zijn nog maar de eerste kinderen van de corona-familie. Niemand kan voorspellen wanneer de voortplantingsdrift stopt, wat de eigenschappen van het nieuwe kroost zijn en of wij de goede superkrachten krijgen ingespoten.
Kortom: zolang het virus ergens ter wereld heerst, zijn wij kwetsbaar. Het testen heeft daarom zeker niet aan belang verloren.

We wilden allemaal, maar konden niet

Nog maar kort geleden waren we in rep en roer: de testcapaciteit was ver onder de maat. We wonden ons op over tekorten aan testmaterialen, we snakten naar sneltesten en naar testlocaties dichter bij huis. De drempels voor een test voelden metershoog en ons onbegrip daarover was, terecht, groot.
Want met het testen zouden vrijheden komen. Met de negatieve uitslag in de hand naar het restaurant, theater of naar school; testen zou ons het leven teruggeven. De wereld zou weer veilig zijn, want wie positief test mag even niet meedoen. Tot de test aangeeft dat de deur weer open kan.

Nu kunnen we, maar komen we niet

Maanden zijn inmiddels verstreken en we denderen voort in de achtbaan alsof er niks is veranderd. Maar dat klopt niet. De zo gewenste testcapaciteit is er nu, de sneltesten ook en er komen nog altijd locaties bij. En toch: de gemiddelde teststraat is als een voetbalstadion zonder publiek.
In onze provincie kan de GGD nu probleemloos duizenden tests per dag afnemen. Kan, want het gebeurt niet. Van de 3500 testen die dagelijks gedaan kunnen worden, blijft de helft ongebruikt.
Hoe dichterbij we bij vaccinatie komen, hoe meer we het testen lijken te vergeten. Dat geldt niet alleen voor onszelf, maar ook voor het kabinet. Pas deze week is het eerste experiment met sneltesten op scholen begonnen. De proeven met testen bij evenementen komen er eindelijk aan. Maar er kan nog zoveel meer.

Testen zonder klachten

Nog altijd mogen wij ons alleen laten testen als we klachten hebben. Op een uitzondering voor mensen in quarantaine na, zijn mensen zonder klachten niet welkom. Dat is om meerdere redenen onbegrijpelijk. Zo weten we allang dat je besmettelijk bent voordat je klachten krijgt. Ook zijn er mensen die überhaupt geen klachten krijgen en toch corona hebben en dus kunnen overdragen. En zoals gezegd: er is ruimte zat.
Dus: laat je eerst even testen als je bij de oude oma op bezoek wilt of wanneer je naar een begrafenis met tientallen mensen moet. Neem het zekere voor het onzekere als je door je werk veel mensen ziet en ook mantelzorger bent. Het is dé manier om moeiteloos je naasten te beschermen.
Als het kabinet het niet doet, dan moeten we het zelf maar doen met wat burgerlijke ongehoorzaamheid: net als vroeger op school doen alsof je ziek bent. Alleen nu niet om thuis te blijven, maar als toegang tot de teststraat. Het is misschien wel het meest zinvolle leugentje om bestwil ooit.

Finish of niet; we moeten door

Niemand weet of met het vaccin de finish in zicht is. We weten wel dat we de rondjes in deze achtbaan meer dan zat zijn. Regelmatig en massaal testen kan de deur naar kroeg, sport of theater veilig openen. We bereiken de finish misschien niet sneller, maar we kunnen dan wel eindelijk weer eens andere attracties uitproberen.