Nog een maand op slot, om moedeloos van te worden

Nu de lockdown wordt verlengd tot 2 maart neemt de druk op ondernemers verder toe. Hoewel het aantal faillissementen historisch laag is, was er vorige week plotseling ook iets anders te zien. De kledingwinkel Envogue in Haren ging failliet. Evenals het restaurant Herberg van Haren en pizzeria Porte del Est aan de Meeuwerderweg in Groningen.

‘Twee keer dicht, gebrek aan omzet’, zegt curator Cees van der Maas over de reden waarom Herberg van Haren op de fles is gegaan. Over kledingzaak Envogue zegt curator Gerard Breuker: ‘Covid heeft de nekslag gegeven.’

Beide curatoren houden hun hart vast voor wat er in hard getroffen sectoren zoals de horeca en detailhandel staat te gebeuren. ‘Ik ben bang dat dit de eerste is van vele die volgen’, zegt Van der Maas.

Zijn collega Breuker: ‘Het zal langzaam beginnen, maar op een gegeven moment is er geen ontkomen meer aan. Vanaf nu zul je zien dat er steeds meer bijkomen.’

Het is lood-, en loodzwaar, zegt kapper Luigi Pappalettera. Hij bestiert een éénmans-kapsalon in de Visserstraat in Groningen. Verlenging van de lockdown betekent nog eens vier weken geen klant in de stoel. ‘Vanaf 16 december heb ik niet gewerkt’, zegt hij. ’Ik zit maar een beetje te niksen, wandel wat met de hond, loop af en toe de stad in en kijk tv.’

Na de eerste lockdown moet hij het nu opnieuw maanden achtereen zonder inkomsten stellen. Zijn stem verraadt de stress en de wanhoop. ‘Ik vind het onbegrijpelijk. Ik kan toch niet zomaar een kwartaal van mijn omzet afschrijven? Dat kunnen ze van een ondernemer niet vragen. Je kunt niet van geen geld leven, ze lijken wel gek’.

Juist gisteren viel de voorlopige belastingaanslag van elf duizend euro op de mat. De huur van de zaak gaat door en de btw moet nog worden betaald. Daar verzacht de TOZO-steun voor zelfstandig ondernemers die hij nu voor het eerst wil aanvragen nauwelijks de pijn.

Tot nog toe heeft hij geen hulp van de overheid gevraagd. Na twintig jaar als zelfstandig kapper redt hij het met zijn opgebouwde spaarsaldo. Maar dat was eigenlijk bedoeld als potje voor zijn pensioen of voor het geval hem wat overkomt. ‘Ik teer nu in op mijn oudedagsvoorziening’, zegt de in het Zuid-Italiaanse Puglia geboren Pappalettera.

Oetze Mulder van partycentrum De Postwagen in Tolbert rekende niet op verlichting van de maatregelen. ‘Misschien kan er met pasen meer, maar wie weet duurt het nog langer. We zitten nu sinds maart vorig jaar in deze sores en je raakt gewend aan hoe het is. Ik blijf rustig, maar het is zwaar kloten.’ Niet in het minst omdat de sluiting de Postwagen zo’n duizend euro per dag kost en Mulder geen werk heeft voor zo’n vijftig medewerkers.

Tonnen hulp ontving De Postwagen van de overheid. Dat helpt beslist, maar de kosten zijn nog altijd hoger. Ook de bank reikte Mulder de hand door betaling van de hypotheek een half jaar lang op te schorten. Maar die zal hoe dan ook binnenkort wel voldaan moeten worden.

Mulder: ‘We hebben in de loop van de jaren een mooie buffer opgebouwd, maar dit kunnen we niet het hele jaar nog volhouden.’ Investeringsplannen die er lagen zijn voorlopig in de vriezer gelegd.

Nog weer een paar weken stilliggen is mentaal zwaar, bekent Mulder. Al is er één voordeel: ‘We hebben alles aangepakt wat maar kon. Wanneer we los kunnen staan de puntjes op de i.’

Johan Eitens is samen met zijn vrouw Jackaline eigenaar van woonwinkel, horecagelegenheid en bed en breakfast Hof van Sellingen. Hij schat afgelopen jaar zo’n zeventig procent van zijn omzet te hebben ingeleverd. Nog langer dicht betekent meer verlies, stelt Eitens teleurgesteld vast. Dat er nu wel afgehaald worden, beurt hem nauwelijks op, ook al biedt het de winkel een klein beetje verlichting.

Eitens: ‘Je moet enorm je creativiteit aanspreken om toch nog een klein beetje inkomen te genereren. We zijn bijvoorbeeld high-tea gaan bezorgen. En we hebben onze online activiteiten enorm versterkt. Zo hebben we van de nood een deugd gemaakt.’

Iedere vrijdag bijvoorbeeld organiseert Hof van Sellingen een live online shoppingevent op Facebook. ‘We lopen met de telefoon door de winkel, mensen kijken live mee, kunnen vragen stellen en wij geven uitleg.’

Deze modernisering was er zonder corona waarschijnlijk niet geweest en loopt ook beter dan verwacht, zegt Eitens. Meestal kan hij rekenen op zo’n honderd kijkers, waarvan de meerderheid ook wat aanschaft.

Eitens overleeft dankzij zijn buffer van spaar- en pensioengeld, die hij nu dus noodgewongen opeet. En waar bezuinigd kon worden gebeurde dat. Zo investeerde hij in 200 zonnepanelen waardoor Hof van Sellingen de energiekosten van zo’n 2.000 euro naar nul euro per maand terug bracht.

Steun van de overheid - TOZO, Tegemoetkoming Vaste Lasten en loonsubsidie NOW - kreeg hij ook. ‘Een leuke pleister, maar het dicht niet de wond’, aldus Eitens.

Voor directeur Ids Dijkstra van theater, kunstwerkplaats en muziekschool Kielzog in Hoogezand betekent de verlengde lockdown dat hij opnieuw voorstellingen kan afbellen en voor de zoveelste keer een nieuwe planning moet maken. ’Nog langer dicht is een bittere pil. Ik word er helemaal franterig van. Alles staat in de startblokken, we kunnen gaan. Maar nee dus.’

Financieel gezien valt de schade eigenlijk nog mee, zegt Dijkstra. Op een omzet van 3,5 miljoen loopt hij ruim een ton aan inkomsten mis. ‘Even los van onze horeca, want daar is het echt een drama’, aldus Dijkstra.

De echte pijn zit wat Dijkstra betreft vooral bij de artiesten die hun optredens missen, maar ook bij de docenten van de muziekschool. Beide veelal zzp’ers. Dijkstra: ’Wij redden het wel. Maar de artiesten en docenten die worden hard getroffen. Zij leven van optredens en lesgeven. Zij zijn echt de sjaak.’