Nieuwe verdeling gemeentefonds strop voor Eemsdelta: 'Dit is killing'

Zorgen in Eemsdelta over de gemeentefondsgelden
Zorgen in Eemsdelta over de gemeentefondsgelden © RTV Noord
Grote zorgen bij de raad van de gemeente Eemsdelta om de herverdeling van het gemeentefonds. De gemeente krijgt - als de plannen doorgaan - miljoenen minder van het Rijk, bovenop een miljoenenbezuiniging die al gepland stond.
'Voor ons is dat dus extra pijnlijk', zegt fractievoorzitter Nick Boersma van Lokaal Belang Eemsdelta, de grootste partij. Zijn motie om bij het Rijk aan te dringen op compensatie kreeg woensdagavond unanieme steun in de raad.
Wat is het gemeentefonds?
Het gemeentefonds is de belangrijkste inkomstenbron van gemeenten. Eens in de zoveel tijd wordt de verdeelsleutel van dat fonds aangepast. Er wordt gekeken of de uitkering nog wel aansluit bij de kosten die gemeenten maken.

Begin deze maand maakte minister Ollongren (D66) de nieuwe verdeling bekend. Daaruit blijkt dat bijna alle Groningse gemeenten er financieel op achteruit gaan. Zo krijgt Westerwolde 30 euro per inwoner per jaar minder, Oldambt 130 euro.

'Killing voor leefbaarheid'

Eemsdelta stond al voor een ingrijpende bezuinigingsoperatie van 7 tot 10 miljoen euro, onder andere vanwege de herindeling. Als de nieuwe verdeling van het gemeentefonds doorgaat, wordt de gemeente met nog eens ruim vijf miljoen euro gekort.
'Dat betekent dat we radicaal moeten snijden in de dienstverlening voor onze inwoners, het onderhoud, de infrastructuur en de voorzieningen', zegt Boersma. 'Dit is killing voor onze leefbaarheid.'

Meer gemeenten in actie

Ook andere Groningse gemeenten trekken aan de bel bij het Rijk. Onder meer Stadskanaal, de gemeente die nu al geen sluitende begroting kon maken. Het CDA zei daar tijdens de raadsvergadering maandag: 'In brand steken zo'n voorstel.' Boersma voegt daar nu aan toe: 'En blussen met benzine.'
Alle partijen onderstrepen de roep om de verdeling bij te stellen, zodat noordelijke gemeenten niet worden gekort. Ook willen de partijen weten door welke indicatoren de Groningse en Friese gemeenten worden gekort.

Eerder in actie

Kritiek was er wel van oppositiepartij PvdA. Fractievoorzitter Joop van der Lei vindt dat de burgemeesters en wethouders van de vorige gemeenten eerder in actie hadden moeten komen toen signalen over de nadelige herverdeling binnenkwamen: 'We weten al twee jaar dat deze korting op ons af komt.'
Wethouder Jan Menninga (Lokaal Belang Eemsdelta) wil daar niets van weten: 'U weet niet wat de feiten zijn. Toen het rapport op 2 februari bekend werd, hebben we als wethouders financiën van de Groninger gemeenten de dag daarop gelijk een spoedoverleg gehad', waarna hij alle acties opsomt.
'Voor Eemsdelta en de noordelijke gemeenten is het een grote ramp', zegt Menninga. 'Als noordelijke gemeenten vormen we één sterk front.'

Besluit door nieuw kabinet

De moties uit de gemeenten gaan woensdagavond nog naar Den Haag, zodat het meegenomen kan worden in de vergadering van de vaste Kamercommissie van Binnenlandse Zaken donderdag. Ollongren liet eerder al weten dat de herverdeling gebaseerd is op gegevens uit 2017 en dat het mogelijk nog wordt aangepast.
Het nieuwe kabinet besluit uiteindelijk definitief over de herverdeling van het gemeentefonds.