Deze dag: ‘Groningen en Drenthe moeten fuseren’

De Groninger Martinitoren en de Drentse Bartje
De Groninger Martinitoren en de Drentse Bartje © RTV Noord
Het voorstel komt langs met de regelmaat van de klok, zeker in verkiezingstijd: voeg Groningen en Drenthe samen tot één provincie. Op deze dag, 20 februari 1989, zei burgemeester Staatsen van Groningen: ‘Dit deel van het land is te dun bevolkt voor zoveel bestuurders’.
Na de zoveelste ruzie met collega-bestuurders, stelde Staatsen in het Nieuwsblad van het Noorden: ‘De provincie Drenthe heeft minder inwoners dan Amsterdam maar aanzienlijk meer bestuurders... het is inefficiënt en misschien wel één van de oorzaken dat er vaak onderlinge conflicten in het Noorden ontstaan.’
De burgemeester van Groningen is de eerste in een lange reeks bestuurders die het idee oppert: voeg die provincies maar samen. Politici van landelijke statuur doen van tijd tot tijd ook een voorstel in die richting. Alexander Pechtold gaat zelfs voor een noordelijk landsdeel, waar ook Friesland deel van uit zou moeten maken.
In oktober 2006 rekent hij voor, dat zo’n samenvoeging minder ambtenaren en bestuurders zou betekenen: ‘Het levert meer geld op voor betrokkenheid van burgers bij hun regio en regionale cultuur’. Tel uit je winst. De Friese commissaris is op dat moment VVD-kopstuk Ed Nijpels. Volgens hem kan Pechtold zich beter ‘bezighouden met echte problemen’. En over de onderlinge relatie: ‘De drie noordelijke provincies werken perfect samen’.
Uitgerekend diezelfde VVD schrijft in 2015 in haar verkiezingsprogramma voor de Statenverkiezingen, dat samenvoeging van Groningen en Drenthe ‘onvermijdelijk is, nu steeds meer gemeenten kiezen voor herindeling’. Een samenvoeging van Groningen en Drenthe ‘is een logisch gevolg daarop’, aldus Statenlid Nico Bakker.
De VVD is niet de enige partij die er zo over denkt. Ook de PvdA voelt inmiddels wel voor een samenvoeging. D66 pleit er al jaren voor, net als de Partij voor het Noorden. Voor een antwoord op de vraag waarom het dan toch altijd bij woorden blijft, pakken we de krant van deze dag in 1989 er nog maar eens bij. Jos Staatsen pleit daarin voor het fuseren van ‘Drenthe en Groningen en een paar gemeenten in Friesland waarmee we al samenwerken’, om daar in één adem aan toe te voegen: ‘Ik besef tegelijk dat bestuurlijke grenzen nu nog heilig zijn’.
Daar staat het. Ze zijn dertig jaar later kennelijk nog net zo heilig als toen, die grenzen. Minister Plasterk was de laatste die namens het kabinet in 2014 probeerde Nederland bestuurlijk te hervormen, naar zeven provinciën. In dat plan vormen Groningen en Drenthe één bestuurlijke regio. Een mooi plan. Jos Staatsen gooide deze dag een balletje op, 20 februari 1989.