Eemshaven al 35 jaar in beeld voor bouw kerncentrale

Een kerncentrale
Een kerncentrale © ANP
De Eemshaven wordt al sinds 1986 genoemd als locatie voor een nieuwe Nederlandse kerncentrale. Dat jaar besloot het toenmalige kabinet Lubbers I dat het Groningse havengebied een van de locaties kan worden.
Publicist Herman Damveld onderzocht de geschiedenis van een mogelijke kerncentrale. ‘In januari 1986 nam de toenmalige regering een besluit dat de Eemshaven een van de mogelijke vestigingsplaatsen voor kerncentrales is’, zegt hij.
‘Dat kwam omdat het kabinet Den Uyl in 1976 plannen had voor kernenergie en de opslag van radioactief afval in zoutkoepels. Dat heeft tot gevolg gehad dat er een brede maatschappelijke discussie ontstond. Dat leidde in 1984 tot een eindrapport. Daaruit werd duidelijk dat de bevolking geen nieuwe kerncentrales wilde, maar de regering zag het anders.’
De regering gaat ervan uit dat er een ongeluk kan gebeuren
Herman Damveld- Publicist

Kernreactor naast gascentrale in Eemshaven

Dat leidde tot de Planologische Kernbeslissing, waaruit op te maken valt dat de Eemshaven in beeld kwam. ‘Het gaat dan om het EGD-terrein, waar het voormalige noordelijke energiebedrijf zat, tussen de gasgestookte eenheid en het schakelstation Robbenplaat. Daar staat nu een gascentrale. De kerncentrale zou er dan eventueel naast moeten worden gebouwd.’
In 2009 en 2010 besloten de toenmalige kabinetten Balkenende IV en Rutte I dat er nog drie locaties in beeld zijn voor kernenergie. Ook toen werd de Eemshaven genoemd, naast een tweede kerncentrale in Borssele en een op de Maasvlakte.
Het deel van de Eemshaven waar de kerncentrale gebouwd kan worden
Het deel van de Eemshaven waar de kerncentrale gebouwd kan worden © Google Maps

Omgeving met zo weinig mogelijk mensen

‘Een belangrijk punt', zegt Damveld, 'is dat toen is bepaald dat er een waarborgingsbeleid moet zijn. Dat betekent dat er geen grote hoeveelheden en moeilijk verplaatsbare mensen in het gebied moeten zijn.'
'Met andere woorden: de regering gaat ervan uit dat er een ongeluk kan gebeuren. Binnen een straal van vijf kilometer moeten er zo weinig mogelijk mensen wonen. Er wordt vanuit gegaan dat er geen seniorenflats in die straal moeten staan.’
Groningen Seaports: 'Geen ruimte voor kerncentrale reserveren'
Groningen Seaports is eigenaar van de grond waarop een mogelijke kerncentrale in de Eemshaven gebouwd moet worden. Volgens woordvoerder Leo Wassing is Groningen Seaports 'zich bewust van het feit dat er ooit een besluit is genomen dat de Eemshaven een mogelijke locatie zou zijn voor een kerncentrale.'
Daarbij ligt er volgens Wassing 'geen verplichting om hiervoor ruimte te reserveren', voor het geval er door het kabinet stappen gezet worden. 'Verder is het aan de politiek om een besluit te nemen of kernenergie wordt toegestaan of niet.'

'Waar gaat het radioactieve afval naartoe?'

Tijdens het RTL-verkiezingsdebat gooide VVD-lijsttrekker Mark Rutte het balletje voor een kerncentrale zondag opnieuw op. Damveld vraagt zich af of het ervan komt. Dat leidde direct tot afkeurende reactie van gedeputeerde Nienke Homan en burgemeester Henk Jan Bolding van Het Hogeland.
Ook Damveld zit met vragen. ‘Waar gaat dan het radioactieve afval naartoe? Bovendien, een kerncentrale kan niet voor 2030 worden gebouwd. Dit is een plan om iets aan het energievraagstuk te doen, maar waarvan ik niet weet waartoe het zou kunnen leiden. Aan de andere kant, Kamerlid William Moorlag diende in oktober vorig jaar een motie in waarin de Eemshaven geschrapt zou moeten worden als mogelijke locatie. Maar doordat de coalitiepartijen daar tegen stemden, werd die motie verworpen.’
Gedeputeerde: 'Kerncentrale al jarenlang mogelijk'
Eerder vandaag liet gedeputeerde Nienke Homan het volgende weten: 'Het bijzondere is, een kerncentrale in de Eemshaven is al jarenlang mogelijk. Als het Rijk het wil, kunnen ze zo over onze omgevingsvisie heen klappen. Dat kan al jaren, maar er is nog nooit een aanvraag geweest door een partij die erin wil investeren. Dat geeft aan dat het financieel niet aantrekkelijk is. Bovendien, ik kan me niet voorstellen dat we hier, met de aardbevingen, veel enthousiasme gaan krijgen voor dit idee.’