'Ze hebben ons in de kou laten staan en krijgen mijn stem niet meer' (+video)

Jarenlang wonen in een onveilig verklaard huis en niet weten wanneer je eruit mag. Strijd voeren om de vergoeding van schade aan je karakteristieke woning. Het is de realiteit voor vele Groningers. Wat heeft dat voor invloed op hun politieke keuzes?
In aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen brengt RTV Noord de komende dagen kiezers in beeld die geconfronteerd worden met actuele ontwikkelingen: duurzame energie, stikstof, bezuinigingen bij gemeenten en leefbaarheid.
Femke Braamhorst loopt een rondje langs haar huis in Den Horn. Ze laat de scheuren zien in de verzakte voorgevel. Ze zijn meters lang, soms een dikke centimeter breed. Het nieuwe kozijn is scheefgetrokken. ‘We moesten het provisorisch dichtmaken omdat we wegwaaiden in huis. Maar het is net nieuw geïsoleerd!’, vertelt ze.

Daar word je toch helemaal gek van'

Tien jaar geleden is ze hier met haar gezin komen wonen, voor de rust en het sprookjesachtige uitzicht. Het huis is na een verbouwing flink opgeknapt. Maar inmiddels voert ze een jarenlange strijd over de vergoeding van de schade. De meeste scheuren zijn erkende bevingsschade, maar Braamhorst en het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG) worden het niet eens over de kapotte fundering.
Voor Braamhorst is het duidelijk. ‘Kijk nou, deze erkende bevingsscheur loopt regelrecht door in de fundering. De scheur in de muur willen ze wel vergoeden, daar krijg je een paar honderd euro voor. Maar de fundering, dat is geen bevingsschade’, zeggen ze. En juist daar loopt het in de kosten. ‘Daar word je toch helemaal gek van’, verzucht Braamhorst.
Ze gaan ervan uit dat je een oplichter bent. Dat je hier een slaatje uit wil slaan.
Femke Braamhorst
Bezwaren, contra-experts… ze heeft het allemaal al gehad. ‘Dat vind ik ook zo maf. Ze gaan ervan uit dat je een oplichter bent. Dat je hier een slaatje uit wil slaan. Maar al die experts zeggen dat het mijnbouwschade is, behalve het IMG.’
Femke Braamhorst toont de scheuren in de voorgevel van haar huis
Femke Braamhorst toont de scheuren in de voorgevel van haar huis © Tristan Braakman/RTV Noord

'Onze plek'

Annet Wilkens en haar man Harrie van Til wonen in Ten Post. Bijna de hele buurt gaat tegen de vlakte, omdat de woningen onveilig zijn verklaard. Vier jaar geleden horen ze dat ook hun huis wordt gesloopt en dat er nieuwbouw komt. ‘Een enorme schok’, vertelt Wilkens. ‘Dit is onze plek, hier bouw je je leven op. We wonen hier al bijna dertig jaar.’ Maar vanaf het moment dat het gezin te horen krijgt dat het huis moet worden gesloopt, gaat het fout.
‘Vanaf dag één begon de teleurstelling’, zegt Van Til. ‘Beloftes werden niet nagekomen, men was niet bereikbaar en het proces was stroperig. Bewoners worden gewoon niet meer gezien.’
Van Til komt over als een rustige man, maar als hij praat over de versterkingsoperatie is de frustratie zichtbaar. ‘Ik voel gewoon die woede. Het grijpt me toch wel aan. De overheid is er voor mij, voor ons… maar het is een deceptie dat de overheid zo zijn rol niet pakt.'
Annet en Harrie hebben recent meegedaan aan een protestactie
Annet en Harrie hebben recent meegedaan aan een protestactie © Tristan Braakman/RTV Noord

Geen coalitiepartij

De ervaringen van de drie tasten het beeld dat ze hebben van de politiek en de overheid ernstig aan. ‘Je komt in een molen, en je merkt dat je verliest. Wat je ook doet. Er wordt niet geluisterd, er wordt niet gereageerd en er worden echt smoezen bedacht om van je af te komen. Dan heb je geen vertrouwen meer’, constateert Femke Braamhorst.
En dus trekt ze haar conclusie ook in het stemhokje. ‘Partijen uit de coalitie worden het sowieso niet. Als je kijkt naar hun beleid en hoe zij hebben gestemd in moties de afgelopen jaren… zij denken niet mee met de Groningers.’
Het vertrouwen dat je altijd had in de overheid, dat is gewoon weg.
Annet Wilkens
Ze vestigt haar hoop op een hele linkse coalitie. ‘Laten we maar het risico nemen, kijken wat er gebeurt. Misschien dat zij wel zeggen: we gaan het anders doen. Want het moet anders. De resetknop moet worden ingedrukt.’

Stemmen op regionale kandidaten: zij luisteren

Harrie van Til heeft de afgelopen vier jaar gemerkt hoe belangrijk het is om noorderlingen in het parlement te hebben. ‘Ik ben heel erg veranderd in mijn denken. Van partijniveau naar partijleden. Ik vind het heel belangrijk dat noordelijke kandidaten mijn steun krijgen.’
Dat gevoel heeft Annet Wilkens ook. ‘Zij zijn zichtbaar voor ons, komen hier en luisteren naar ons. En je merkt dat zij hun best doen om door te dringen in Den Haag.’
Maar onder de streep komt ze dat een pijnlijke constatering. ‘Het vertrouwen dat je altijd had in de overheid, dat is gewoon weg.’ En dat heeft in elk geval een duidelijk gevolg op 17 maart. ‘Partijen die in het verleden mijn stem hebben gekregen, die krijgen hem nu niet. Die laten ons in de kou staan, met mooie beloftes maar ze komen het niet na…’