Waarop baseren Groningers hun stem?

Een verkiezingsbord op de Grote Markt in Groningen
Een verkiezingsbord op de Grote Markt in Groningen © RTV Noord
Waar letten we op bij het bepalen van hun stem? RTV Noord deed een ronde bij verschillende groepen Groningers in verschillende situaties.
De uitslagen van een representatieve enquête van RTV Noord, RTV Drenthe en Omrop Fryslân afgelopen week liegen er niet om. Zes op de tien Groningers vindt dat de Tweede Kamer te weinig oog heeft voor onderwerpen die spelen in onze regio. Een derde van de noorderlingen geeft aan geen vertrouwen te hebben in de politiek.
Wat bepaalt dan de stem van maandag 15 tot woensdag 17 maart, bij de volgende Tweede Kamerverkiezingen? Iedereen heeft eigen overwegingen.

Boeren: 'Platteland moet zich juist nu laten gelden'

Een groep waaronder het vertrouwen in de politiek is gedaald, is die van boeren. Ruim 40 procent zegt nu anders te gaan stemmen dan in 2017, volgens een peiling van vakblad Nieuwe Oogst. Het vertrouwen in de regeringspartijen is van 64 tot 47 procent gezakt. Een op de vijf boeren weet nog niet wat ie gaat stemmen. 'Dat is best veel voor boerenbegrippen. Boeren zijn normaal nogal honkvast', zegt hoofdredacteur Esther de Snoo.
Boeren stemmen deze keer anders
Akke de Haan uit Opende (100 schapen en 9.000 biologische leghennen) stemde tot nu toe meestal op het CDA en ook wel eens op de ChristenUnie. 'Het CDA is altijd goed geweest voor de boer, maar de laatste vier jaar zie je daar weinig van terug. Wij wonen in de natuur en ik zie dat het platteland anders is dan dat de gemiddelde Nederlander zich voorstelt. Er zitten veel mensen uit de Randstad in de regering. Ik deze dat het platteland zich juist in deze tijd moet laten gelden.' Ze neigt daarom dit keer naar nieuwkomer BoerBurgerBeweging. Een nieuwe partij waarvan niet alle boeren nog de slagkracht inzien.

Lees hier:

Bevingsgedupeerden: 'Partijen zijn beloftes niet nagekomen'

Van gedupeerden van de Groningse gasbevingen, wordt al langer verondersteld dat ze het vertrouwen in de politiek kwijt zijn. Toch werd VVD vier jaar geleden de grootste in epicentrum Slochteren.
Of dat nog eens gebeurt onder bevingsgedupeerden, valt te bezien. Gedupeerde Annet Wilkens uit Ten Post: 'Het vertrouwen dat je altijd had in de overheid, dat is gewoon weg. Partijen die in het verleden mijn stem hebben gekregen, die krijgen hem nu niet. Die laten ons in de kou staan, met mooie beloftes maar ze komen het niet na.'
Bevingsgedupeerden stemmen nu anders
Haar man Harrie van Til verlegt zijn aanpak van stemmen erom: 'Ik ben veranderd in mijn denken. Van partijniveau naar partijleden. Ik vind het heel belangrijk dat noordelijke kandidaten mijn steun krijgen.' Wilkens, die nu hoopt op een volledig linkse coalitie: 'Ze zijn zichtbaar voor ons, komen hier en luisteren naar ons. Je merkt dat zij hun best doen om door te dringen in Den Haag.'

Lees hier:

Leven tussen de windmolens: 'Ontwikkelingen ten koste van woongenot'

Los van de afwikkeling van schade en versterkingsoperatie, zijn veel partijen het erover eens dat er alternatieven moeten komen voor het Groningse gas. Hoe dat nieuwe energiebeeld eruit ziet, merken inwoners van bijvoorbeeld Oudeschip. Het dorp ligt onder de rook van uitdijende industrie in de Eemshaven - waar volgens sommige partijen ook nog prima een kerncentrale kan komen. Nu al zet de komst van 21 windmolens de leefbaarheid onder druk.
Stempeiling in Oudeschip
'De ontwikkelingen gaan nu heel snel, ten koste van het woongenot', zegt kweker Jan Dijkstra. 'Mensen hier hebben protest aangetekend, maar dat was zogenaamd allemaal niet van toepassing.'
Maar: liever windmolens dan een kerncentrale in de achtertuin, zeggen verschillende inwoners van Oudeschip. Voor Dijkstra is zijn woongenot bovendien niet de belangrijkste stemoverweging. 'Ik vind sowieso dat de bio-industrie moet worden afgeschaft en de veestapel moet worden gehalveerd.'
Op meer plekken in de provincie leidt het plaatsen van windmolens tot minder vertrouwen in de politiek:
'Vertrouwen in politiek kwijt'

Lees hier:

Minima: 'Het is nog steeds overleven voor mij'

In een totaal andere beknellende situatie zit Ellen Drent. Ze is eigenaresse van Kledingbank Maxima in Veendam en belandde na een scheiding jaren geleden in de schuldhulpverlening. Er volgden drie penibele jaren voor haarzelf en haar twee kinderen, levend van een klein bedrag per week en de bijstandsuitkering.
'Welke partij doet het meest voor de minima?'
Haar situatie heeft ertoe geleid dat ze het vertrouwen in de overheid en politiek volledig verloor. Ook na de schulden 'is het voor mij nog steeds overleven', zegt Drent. Die ervaring neemt ze mee naar het stemhokje. 'Vroeger stemde ik nog wel eens op de PvdA en D66. Nu ga ik bewuster kijken: welke partij doet het meest voor mij, de minima?' Daarbij komt ze uit op de SP, mede omdat de partij zich inzet voor sociale huurwoningen.

Lees hier:

Zorg is het belangrijkste thema

Windmolens in de achtertuin, blijven wachten op de versterking, een stem voor meer sociale huurwoningen: het zijn maar een paar vanuit Den Haag aangestuurde onderwerpen die je in je buurt direct kan merken. En dan gaat het nog niet eens over krimp, leegstand en het behouden van voorzieningen in dorpen.
Hoewel zes op de tien Groningers aangeeft dat de Tweede Kamer te weinig stilstaat bij de regio, zijn het toch regio-overstijgende onderwerpen die mensen het belangrijkst vinden voor de verkiezingen. Met stip vooraan: zorg.
In het onderzoek van de noordelijke omroepen geeft net iets meer dan de helft van de ondervraagden aan dat zorg het belangrijkste thema is, gevolgd door de corona-aanpak en onderwijs. Daarom lees je hier meer over wat partijen zeggen over zorg in de regio.
Of je je stem nou bepaalt op landelijke debatten, afrekeningen met coalitiepartijen, regio-overstijgende thema's of problemen in de buurt - het cliché geldt als altijd: er valt wat te kiezen van 15 tot 17 maart.