Aantal 'ongeldige' briefstemmen in onze provincie loopt in de honderden

briefstemmen
briefstemmen © ANP/Remko de Waal
Naar schatting enkele honderden briefstemmen van Groningse kiezers worden alsnog meegeteld nadat ze eerst waren afgekeurd. Dat blijkt uit een rondgang langs gemeenten in onze provincie.
Het gaat om stemmen van 70-plussers. Zij konden vorige week alvast hun stem per post uitbrengen om het risico op coronabesmetting in een stemlokaal te vermijden. Maar de procedure bleek voor relatief veel ouderen (te) ingewikkeld. De meest gemaakte fout was dat ze hun kiespas en stembiljet in één envelop deden. Juist was om het stembiljet in een aparte envelop te stoppen en die envelop vervolgens in een andere envelop met daarbij de kiespas op de post te doen.

Acht procent afgekeurd

Landelijk werd om die reden zo'n acht procent van de uitgebrachte stemmen afgekeurd. Op advies van de Raad van State en de Kiesraad besloot Minister Ollongren van Binnenlandse Zaken deze week de regels te versoepelen zodat zoveel mogelijk van de afgekeurde stemmen alsnog kunnen worden meegeteld.
Uit een rondgang van RTV Noord langs Groninger gemeenten blijkt dat ruim 900 stemmen aanvankelijk niet geldig waren. In Stad ging het maandag om 186 gevallen die ongeldig waren.
‘Daar zat geen stempluspas in de retourenvelop en dus zijn ze apart bewaard, vertelt Marcel Snip, adviseur Verkiezingen van de gemeente Groningen. ‘De aanname is dan dat de stempluspas in de andere envelop zit, maar daar mochten we niet in kijken. Met de nieuwe instructie mogen we hem wel openen op te kijken of de stemplus pas erbij zit.’

Weinig moeite

Het alsnog tellen van die stemmen kost weinig moeite. ‘We bewaren alles, ook ongeldige stemmen tot 3 maanden na de verkiezingen’, zegt Snip. ‘Dus we konden die briefstemmen er makkelijk bij pakken om te tellen.’
Het is lastig om een volledig overzicht te krijgen van de briefstemmen die alsnog zijn 'gered'. In Oldambt zijn bijvoorbeeld maandag enkele tientallen opzij gelegd die dinsdag alsnog konden worden meegeteld. Maar na de procedurewijziging is daar net als in veel andere gemeenten niet bijgehouden hoeveel stemmen anders ongeldig waren verklaard. Stembureaumedewerkers in Oldambt denken dat het gaat om 1 op de 10 stemmen.
Elke afgekeurde stem die per post is uitgebracht en alsnog kan worden meegeteld voor de verkiezingsuitslag, is meegenomen. Dat vindt Gerrit Voerman, hoogleraar aan de juridische faculteit van de Rijksuniversiteit Groningen en directeur van het Documentatiecentrum Nederlandse Politieke Partijen. Voor de meeste partijen heeft de coronacrisis een nadelige invloed op de verkiezingsuitslag, verwacht hij: 'Voor ouderen is dat stemmen onder deze omstandigheden toch een drempel. Veel partijen, zoals CDA, PvdA en 50Plus hebben daar last van. Zo kun je nog een beetje rechtzetten wat er fout is gegaan. Als het wettelijk mogelijk is, moet je dat doen.'