UMCG zoekt vrijwilligers om Amerikaans coronavaccin te testen (update)

Een coronavaccin met injectienaald
Een coronavaccin met injectienaald © ANP
Het UMCG onderzoekt een mogelijk nieuw vaccin tegen het coronavirus, ontwikkeld door het Amerikaanse bedrijf Akston Biosciences. Om de werking daarvan te testen zoekt het ziekenhuis 176 gezonde vrijwilligers die het vaccin toegediend krijgen.
Het vaccin werd eerder al op dieren getest, het UMCG gaat nu onderzoeken hoe veilig het middel voor mensen is.

Bedrijf werkte al eerder met UMCG samen

Dat de Amerikanen voor het vaccin-onderzoek uitkwamen bij een Gronings ziekenhuis, komt volgens projectleider Go van Dam dankzij een eerdere samenwerking met het bedrijf.
‘Daardoor hebben ze ons vorig jaar benaderd met de vraag of we dit project wilden doen.’ Ook de reputatie van Nederland op het gebied van geneesmiddelenproductie speelt een rol, zegt Van Dam. ‘Die is gewoon heel goed. Ook in Groningen. Bovendien hebben we in het Noorden een grote populatie aan mogelijke deelnemers.’
Van chirurg tot ontwikkelaar van geneesmiddelen
Projectleider Go van Dam was werkzaam als chirurg bij het UMCG, maar heeft zich de laatste jaren toegelegd op het ontwikkelen innovatieve geneesmiddelen. Dat doet hij met zijn eigen bedrijf Tracer, met vestigingen in Stad (naast het UMCG) en New York. Voor het vaccinatie-onderzoek heeft het UMCG hem ingehuurd.

Wat zit er in het Amerikaanse vaccin?

Deelnemers aan het onderzoekkrijgen het door Akston ontwikkelde vaccin 'AKS-452' toegediend. Dat bestaat uit een gedeelte van het coronavirus, het spike-eiwit, en een deel van een eiwit uit een menselijk antilichaam. Het vaccin zit in een vloeistof die de afweerreactie versterkt. Met deze techniek wordt een natuurlijke reactie tegen de virusinfectie geïmiteerd en wordt het eigen afweersysteem geactiveerd.
Bij goedkeuring kan het bedrijf er binnen drie tot vier maanden 1 miljard doses van produceren
Go van Dam - projectleider vaccin-onderzoek UMCG

Snel grote hoeveelheden produceren

'Het voordeel van dit type vaccin is dat het geen genetisch materiaal van het virus bevat en het dus onmogelijk is dat er vermeerdering van het virus in het lichaam plaatsvindt', schrijft het UMCG. Volgens het ziekenhuis is het Amerikaanse vaccin is al uitgebreid getest middels dierproeven. 'Daarin is het effectief en veilig gebleken.'
Een ander groot voordeel van dit vaccin, is volgens Van Dam dat het snel te in grote hoeveelheden te produceren is. ‘Bij goedkeuring, kan het bedrijf er binnen drie tot vier maanden 1 miljard doses van produceren. Zo wordt het voor mensen wereldwijd makkelijker beschikbaar’

Wie kan zich aanmelden?

Niet iedereen kan zich aanmelden als testpersoon voor het vaccin. Het UMCG zoekt 176 gezonde vrijwilligers tussen de 18 en 65 jaar. Zij mogen nog niet eerder besmet zijn geraakt met het coronavirus. Ook mensen die al gevaccineerd zijn, kunnen niet deelnemen.
Dat mensen ouder dan 65 niet in aanmerking komen, is volgens Van Dam een bewuste keuze: 'We wilden eerst tot 85 jaar gaan, maar dat zijn toch kwetsbaardere patiënten. Als dit veilig is, kunnen we de leeftijdsgrens in fase twee verhogen.'

Eén prik is waarschijnlijk genoeg

Want het UMCG-onderzoekt bestaat uit twee stappen. Eerst wordt bekeken of het vaccin met één prik al voor voldoende immuniteit zorgt. 'Waarschijnlijk is dat wel het geval', stelt Van Dam. Maar om dat te beoordelen wordt dit getest op zestig vrijwilligers, waarvan de helft één en de andere helft twee prikken krijgt.
In de tweede fase stellen onderzoeken dan de juiste dosering vast. Dat gebeurt met behulp van 116 proefpersonen. Na deelname aan het onderzoek houden deelnemers het recht op vaccinatie met een ander coronavaccin.

Onrust door vaccin AstraZeneca

Afgelopen weken is er onrust ontstaan over het vaccin van AstraZeneca, waarvan de toediening is opgeschorst na meldingen over ernstige bijwerkingen. Van Dam begrijpt dat dit mensen mogelijk angstig maakt om aan het onderzoek mee te doen. Toch wordt er bij het ontwikkelen van een vaccin niet over één nacht ijs gegaan, zegt hij.
‘Vaccins liggen onder een vergrootglas. We vaccineren alleen gezonde personen, maar je weet pas of er bijwerkingen zijn als je het getest hebt.’ Dat vaccins te snel op de marktkomen, spreekt hij tegen. ‘De overheden en wetenschapper steken er veel geld in om ze snel te ontwikkelen. Dat gebeurt alleen nooit buiten de veiligheidseisen om. Dat geldt ook voor ons vaccin.’
Wat weten we over de Amerikaanse vaccin-fabrikant?
Het Amerikaanse bedrijf Akston Biosciences is gevestigd in Beverly, Massachusetts en is gespecialiseerd in het ontwerpen van nieuwe fusie-eiwitten om nieuwe biologische therapieën voor type 1 diabetespreventie, langwerkende insulinetherapie en vaccins te ontwikkelen en te produceren. Het AKS-452 vaccin is gebaseerd op deze techniek.
Het bericht is aangevuld met quotes van projectleider Go van Dam.