‘De huisarts heeft mijn vaccin, maar mag het me niet meer geven’
9 april 2021, 19:45 • 4 minuten leestijd
Haar AstraZeneca-vaccin is besteld en ligt even verderop bij de huisarts in de koelkast. Toch krijgt de 55-jarige Ayesha Jetten uit Meeden haar langverwachte vaccinatie niet. ‘Ik ben boos en verdrietig dat ik die keuze niet zelf kan maken’.
Het demissionaire kabinet maakte donderdag bekend helemaal te stoppen met het vaccin van AstraZeneca voor mensen onder de zestig jaar. Daarmee volgt het kabinet een spoedadvies van de Gezondheidsraad.
Angst voor het virus: ‘Kans is groot dat ik sterf’
Tot grote teleurstelling van Ayesha Jetten. Al voor Nederland een jaar geleden in lockdown ging, zat zij al in quarantaine om zichzelf te beschermen. ‘Ik las over het virus, hoe China de hele provincie Wuhan afsloot en dacht: mensen reizen de hele wereld over. Dat komt ook hier.'
Als volwassen mens kun je goed geïnformeerd en gecalculeerd risico nemen
Ayesha is bang dat ze komt te overlijden door het virus omdat ze in een risicogroep valt. ‘Als ik überhaupt al naar de intensive care mag, is de kans groot dat het daar einde verhaal is. En ik wil absoluut nog niet dood.’
Wat is er precies aan de hand?
Donderdag besloot het demissionaire kabinet om mensen onder de 60 jaar te vaccineren met een ander vaccin dan AstraZeneca. Aanleiding zijn meldingen van een zeldzame trombose. Vorige week besloot Nederland tijdelijk te stoppen en te wachten op een nieuw oordeel van het Europees Geneesmiddelbureau (EMA) over het vaccin.
Dat bracht deze week naar buiten dat er inderdaad een verband is tussen de tromboses en het vaccin. Maar volgens het EMA is die kans zo klein (1 op 100.000) dat de voordelen opwegen tegen de risico’s. De Nederlandse gezondheidsraad adviseerde later te stoppen met het vaccin voor mensen onder de 60. Verschillende trombose-deskundigen hebben kritiek op het besluit.
Donderdag besloot het demissionaire kabinet om mensen onder de 60 jaar te vaccineren met een ander vaccin dan AstraZeneca. Aanleiding zijn meldingen van een zeldzame trombose. Vorige week besloot Nederland tijdelijk te stoppen en te wachten op een nieuw oordeel van het Europees Geneesmiddelbureau (EMA) over het vaccin.
Dat bracht deze week naar buiten dat er inderdaad een verband is tussen de tromboses en het vaccin. Maar volgens het EMA is die kans zo klein (1 op 100.000) dat de voordelen opwegen tegen de risico’s. De Nederlandse gezondheidsraad adviseerde later te stoppen met het vaccin voor mensen onder de 60. Verschillende trombose-deskundigen hebben kritiek op het besluit.
Ze doet er samen met haar man Jacob alles aan om niet besmet te worden. ‘Ik ben al die tijd niet in een winkel geweest en we zien alleen maar twee vrienden, die ook nog tien dagen wachten als ze contact hebben gehad met iemand voordat ze ons zien.’
Vaccin neemt de ergste angst weg
De blijdschap is dan ook groot als ze precies een week geleden een uitnodiging om te worden ingeënt. ‘Dat was zo fijn. Ik heb gelijk vrienden geappt. Want het vaccin kan de angst om dood te gaan aan de gevolgen van dit virus wegnemen, maar we zouden nog steeds alle regels volgen.’
Maar nog dezelfde dag stopt Nederland tijdelijk met het vaccin om onderzoek te doen naar bijwerkingen. Amper een week later weet Ayesha dat ze de prik die voor haar klaar ligt bij haar huisarts definitief niet krijgt. ‘Ik was boos, verdrietig en teleurgesteld’, zegt Ayesha.
Ondanks de risico’s, toch graag een prik
Want ook al is er een klein risico op een ernstige bijwerking, Ayesha wil de prik alsnog. ‘Als volwassen mens kun je goed geïnformeerd en gecalculeerd risico nemen. Er is in onze familie zelfs trombose, maar het risico dat ik loop met corona weegt voor mij zwaarder. En er zijn meerdere deskundigen die dat ook vinden.’
‘Natuurlijk maak ik me zorgen over bijwerkingen. Ik was best zenuwachtig, maar de voordelen wogen op tegen de nadelen. Het leven is vol met risico’s. Je kunt ook de macht over het stuur verliezen en dodelijk verongelukken. Je maakt continu een afweging.’
Er is een hele grote groep die nu buiten de boot valt en waar geen alternatief voor is
Levenlang strijd met gewicht
De 55-jarige Ayesha worstelt haar hele leven al met haar gewicht. ‘Als ik schoolfoto’s terugkijk denk ik: dat was een normale bouw. Maar toen vond ik mezelf extreem dik en ik ontwikkelde anorexia. Maar nu heb ik obesitas en onderliggende aandoeningen.’
‘Er zijn vast mensen die denken: jij hebt je volgevreten, en nu wil je voordringen. Maar zo simpel is het niet. Ik heb er alles aan gedaan, echt alles, om van mijn gewicht af te komen en ben zelfs behandeld in Beatrixoord en heb een gastric bypass gehad’, zegt ze geëmotioneerd.
‘Er valt een hele grote groep buiten de boot’
‘Maar het gaat niet alleen om mij. Er is gewoon een hele grote groep van mensen met obesitas en mensen met het Syndroom van Down dat nu buiten de boot valt en waar geen alternatief voor is.’
Door het besluit te stoppen met het vaccin zit Ayesha de komende tijd nog langer in onzekerheid. ‘Er is niemand die me kan vertellen hoe het nu verder moet. De GGD niet, de huisarts niet. Er is nog geen alternatief.’
En dat kan anders, vindt Ayesha. ‘De huisartsen weten wie van hun patiënten extra risico loopt. Zij kunnen ons toch aanmelden bij de GGD voor andere vaccins? Dan heb je tenminste uitzicht en weet je dat je op de lijst staat, zoals iedereen. Nu vallen we tussen wal en schip en dat is heel erg akelig.’
Het is op dit moment niet mogelijk om alsnog vrijwillig te kiezen voor het AstraZeneca-vaccin. Maar volgens de NOS sluit demissionair minister Hugo de Jonge de mogelijkheid ook niet uit. Voordat daar een besluit over wordt genomen wil De Jonge eerst overleggen met de huisartsen.
Verslaggever Joyce Kranenborg in gesprek met Ayesha Jetten
Geen AstraZeneca: 'Ik ben boos'
