Onzekere toekomst huis-aan-huisbladen: 'Ze horen thuis in een democratie'

Gemeenten in onze provincie vinden dat huis-aan-huisbladen een belangrijke rol hebben in de regio, maar uit intern onderzoek van NDC mediagroep blijkt dat ze nauwelijks winst maken. Dat komt door tegenvallende advertentie-inkomsten. Daarom staan titels als De Kanaalstreek, De Groninger Gezinsbode, De Eemsbode, Het Westerkwartier en zes andere Groningse kranten in de verkoop.

Vooral voor mensen die niet digitaal vaardig zijn of het nieuws niet digitaal willen lezen, hebben de kranten een belangrijke functie. ‘De lokale kranten worden wel eens onderschat, je moet niet op één manier communiceren’, vindt een woordvoerder van de gemeente Stadskanaal. Bovendien heeft niet iedereen geld voor een krantenabonnement, terwijl iedereen volgens hem toegang moet hebben tot nieuws uit de regio. ‘Daarom voorzien ze echt in een behoefte en zou het zonde zijn als ze verdwijnen.'

Lokale nieuwsmedia zoals de huis-aan-huisbladen zijn volgens de NVJ niet alleen belangrijk voor de gemeente-informatie. Behalve hun communicerende rol over gebeurtenissen in de regio, controleren ze ook de lokale politici. 'Lokale journalisten kennen de gemeentelijke politiek en de behoeften van inwoners goed', zegt Paul Teixeira van de NVJ. 'Ze toetsen de politiek en daarom horen ook lokale media in de democratie thuis.'

Mochten de huis-aan-huisbladen niet overgenomen worden, dan betekent dat niet direct het einde van alle gemeentepagina's. Er is in de provincie een aantal huis-aan-huisbladen die niet onder NDC mediagroep vallen, waar gemeenten hun nieuws in kunnen delen.

In Oldambt maakt de gemeente een eigen, maandelijkse informatiekrant. Daarin worden grote online enquêtes bijvoorbeeld ook afgedrukt, met een antwoordnummer erbij. ‘Het is veel werk om de antwoorden te digitaliseren, maar anders missen we van een grote groep, vooral ouderen, hun mening’, vertelt een woordvoerder van de gemeente.

Andere gemeenten laten weten op zoek te willen gaan naar alternatieven als de bladen verdwijnen. Daar is Teixeira van de NVJ blij mee, maar hij vraagt zich wel af wie de informatie gaat toetsen als het niet meer in een krant staat. 'Het levert een gemeente misschien minder lastige vragen van journalisten op, maar het moet niet alleen een goed-nieuws-verhaal worden. Want er is niet alleen maar goed nieuws', legt hij uit.

Of het aannemelijk is dat er huis-aan-huisbladen gaan verdwijnen, hangt volgens de NVJ af van het overnamecontract. Want als de kranten worden overgenomen door een andere partij, kan het zijn dat er titels samengevoegd gaan worden of dat het financieel toch te zwaar is voor een kleiner bedrijf. 'Maar dat proberen we te voorkomen, want wij vinden het niet wenselijk dat de lokale kranten verdwijnen', zegt Teixeira. Daarom volgt de NVJ de overname nauwgezet en probeert ze in te grijpen als het dreigt mis te lopen.

Het belang van onafhankelijke journalistiek wordt volgens hem vaak te weinig gezien. Hij wijst op ons Lopend Vuur van vorige week woensdag, waar 41% van de mensen zegt zonder huis-aan-huisblad te kunnen. 'Je weet pas wat je had als je het niet meer hebt. Mensen nemen het snel voor lief, de lokale journalistiek.'

Ook de gemeente Eemsdelta benadrukt het belang van de lokale media voor de communicatie tussen gemeentepolitiek en de inwoners. ‘Als de huis-aan-huisbladen zouden wegvallen, zou dat een verschraling betekenen van het nieuwsaanbod. Vooral in de relatie tussen raadsleden en inwoners’, zegt een communicatieadviseur.

De gemeente Het Hogeland merkt dat steeds meer mensen online hun nieuws lezen. Zo krijgt bijvoorbeeld de gemeentelijke Facebook-pagina steeds meer volgers en interactie. ‘De gemeente houdt vast aan de gemeentepagina in de Noorderkrant, maar we zetten ook in op het perfectioneren van de digitalisering’, aldus een woordvoerder van de gemeente. 'De digitalisering is de afgelopen tijd flink toegenomen, wat extra gestimuleerd wordt door de coronamaatregelen.'