Google investeert in Groningse jongeren voor loopbaan in datacenter

25 april 2021, 08:30 • 6 minuten leestijd

Studenten in een serverruimte bij een datacenter van NorthC in Hoogkerk © Theo Sikkema RTV Noord

De datacenterbranche is jong, maar groeit snel. De verwachting is dat er tot 2024 landelijk zo’n vijfduizend directe en indirecte datacenterbanen bijkomen. Maar er is nauwelijks personeel te vinden en jongeren lopen ook niet altijd warm voor een ict-opleiding. Met de hulp van geld van Google moet dat veranderen.

Met nu zeker zeven datacenters operationeel is Groningen in de afgelopen jaren een echt datacenterhub geworden: Google en QTS in de Eemshaven. Datacenter Groningen in Zuidbroek, NorthC in Hoogkerk en Bytesnet, QTS en Cegeka in de stad.

De branche in Nederland is momenteel goed voor 109.000 banen en 2,1 miljoen mensen maken dagelijks meer dan vijftig procent van hun werktijd gebruik van digitale middelen, meldt de brancheorganisatie Dutch Datacenter Association (DDA).

Google heeft in Nederland de afgelopen jaren 2,5 miljard euro geïnvesteerd in datacentercapaciteit. Onderzoek van Copenhagen Economics wijst uit dat dit in de periode 2014-2019 gemiddeld 3400 banen per jaar heeft opgeleverd.

De groei is er nog lang niet uit. De wereldwijd verder toenemende digitalisering zorgt ervoor dat de behoefte aan dataopslag en capaciteit toeneemt. Hoewel het onderwijs zich aanpast, kan het de groei lang niet bijbenen.

In het onderwijs zouden we sneller moeten aanhaken dan nu het geval is

Maaike van Kessel, practor digitaal vakmanschap Noorderpoort

Maaike van Kessel is practor digitaal vakmanschap bij het Noorderpoort. ‘In het onderwijs zouden we sneller moeten aanhaken dan nu het geval is. Het is een nieuwe loot aan de stam die snel groeit, maar er is bijvoorbeeld voor datacenteronderwijs nog geen aparte pot met geld. Het betreft zowel techniek als ict waar meer afstemming voor nodig is en besluitvorming langer duurt.’

Google helpt mee in Groningen om ervoor te zorgen dat studenten geïnteresseerd raken om in een datacenter te werken.

De Google caravantoer bij het Alfa-college in 2019 © Theo Sikkema/RTV Noord

We hebben een paar jaar geleden het voortouw genomen

Marco Ynema, Operations manager onderwijs Google

Marco Ynema is Operations manager bij Google en hij houdt zich bezig met de onderwijsactiviteiten in Nederland en specifiek vanuit de Eemshaven. ‘We hebben een paar jaar geleden het voortouw genomen. In 2019 waren we wereldwijd in de Eemshaven het eerste Google datacenter waar stageplekken op mbo-niveau aangeboden zijn. In Amerika bestaan stages op dit onderwijsniveau niet eens.’

De kern van de zaak wat Ynema betreft is dat voor werken in een datacenter meer nodig is dan beheersing van reguliere ict-taken. Want er is meer kennis nodig over connectiviteit, koeling, stroomvoorziening, beveiliging en brandveiligheid van systemen.’

Eline Stuivenwold namens het DDA: ‘Je zou het ook een server- of databoerderij kunnen noemen, waar goed gezorgd moet worden voor de apparatuur. Er moet bijvoorbeeld altijd stroom en koeling zijn, maar ook de lucht moet schoon en vrij van stof zijn.’

Het paradoxale wat Stuivenwold betreft is dat door digitalisering veel banen verdwijnen, maar in het bewaken van digitale opslag en beschikbaarheid van systemen dus niet. ‘Er zullen altijd mensen nodig zijn om apparatuur te installeren, te onderhouden en om alle processen te bewaken. Teamwerk is mensenwerk en dat is iets wat machines niet kunnen overnemen. Dat gaat in de toekomst ook niet gebeuren.’

Het Google datacenter in de Eemshaven © Google

Google-manager Ynema over de zoektocht naar mensen: ‘We hebben de samenwerking gezocht met DDA, diverse regionale opleidingscentra waaronder Noorderpoort en het Alfa-college in Groningen om extra modules te ontwikkelen. Niet alleen voor Google, maar voor de hele industrie. Wij nemen die verantwoordelijkheid.’

Onderwijs ondersteuning
Sinds de opening in 2014 zijn vanuit de Eemshaven 23 zogeheten Community Grants verstrekt voor een totaalbedrag van ruim één miljoen euro om educatie te stimuleren. Bijvoorbeeld onderwijs met behulp van techniektorens op basisschool de Dobbe in Roodeschool, de opening van het eLAB op het Hogeland College in Warffum en Robotica Heroes! bij De Jonge Onderzoekers in Groningen.
Verder de bouw van het Data Center Fieldlab, een mini datacenter bij Noorderpoort. Of duurzaam Opwierde met lessen over duurzaamheid aan de kinderen bij CBS de Triangel in Appingedam.

Ik merk dat Google zich verdiept in wat er speelt in de regio

Lammert Postma, opleidingsmanager Alfa-college

Lammert Postma is opleidingsmanager bij het Alfa-college. ‘Ik merk dat Google zich verdiept in wat er speelt in de regio. Ze gedragen zich zeker niet als wij zijn Amerikanen en wij bepalen wat er gebeurt. Sterker nog ze willen geen exclusiviteit en stellen het belang van kwalitatief goed geschoold personeel voorop.’

‘We vinden het belangrijk om in de regio actief te zijn’, benadrukt Ynema nogmaals. ‘Er liggen genoeg kansen om in een goede samenwerking met industriële partners onderwijsprogramma’s mee op te zetten. Hetgeen voor de toekomst ook nodig is.’

We zijn een groeimarkt en staan in de kinderschoenen

Eline Stuivenwold, Dutch Datacenter Association

Volgens Stuivenwold moet er wel samengewerkt worden. ‘Groningen doet dat als hub ook en wil innoveren op het gebied van onderwijs en duurzaamheid. Het is overal lastig om personeel te vinden. We zijn een groeimarkt en staan in de kinderschoenen. We zijn nog maar net begonnen en daardoor zijn er veel kansen.’

Maar onbekend maakt onbemind. Dat maakte Ynema mee tijdens de caravantoeren van Google bij opleidingsinstituten in de regio. ‘Studenten hadden vaak geen idee dat ze bij ons zouden kunnen werken.’ Stuivenberg hierover: ‘Tot voor kort was er nog helemaal geen lesmateriaal.’

Een complete opleiding is er nog niet, maar al wel keuzedelen. Zo startte recent een groep van zes studenten van het Alfa-college bij NorthC met het keuzedeel Data Facility Engineering. ‘Het is een eerste concrete stap in de samenwerking met het bedrijfsleven’, zegt Postma. ‘Het geeft aan dat datacenters het belang van meehelpen met opleiden inziet. We hopen dat halverwege volgend jaar een volledige leerlijn ontwikkeld is.’

Geheime missie
Marc van den Berg uit Tolbert is één van de zes studenten die bij NorthC rondloopt. ‘Mijn vader heeft een ict-bedrijf. Dat heeft me altijd geïnteresseerd. Hij is vooral op elektronica gericht en ict is meer mijn ding. Als een server het niet meer doet wat moet er dan gebeuren? De processen erachter fascineren me.'
'Het feit dat deze richting baangarantie geeft heeft niet echt meegespeeld in mijn keuze. Ik vind het vooral leuk. Ik hoop te leren hoe het hier allemaal functioneert. Alles hier is afgeschermd van de buitenwereld, terwijl hier data van grote klanten opgeslagen worden. Dat heeft wel iets spannends. Een soort geheime missie. Ik heb er zin in.’

Geld ervoor moet van Europa komen. Ook bij het doen van de financieringsaanvraag helpt Google het onderwijs.

Noorderpoort werkt aan het keuzedeel Datacenter IT-Techniek. In september vorig jaar begon een eerste groep van zeven studenten bij Datacenter Groningen en recent is een tweede groep van tien studenten gestart.

Studenten van Noorderpoort krijgen uitleg bij Datacenter Groningen

Van Kessel is enthousiast. ‘We bouwen een Data Center Fieldlab. Een mini-datacenter in een zeecontainer, zodat studenten met alle elementen van een datacenter kunnen oefenen. Zo kunnen we bijvoorbeeld in Zuidbroek een glasvezelkabel gebruiken om het nog echter te maken. Uiteindelijk moet het geheel op waterstof draaien.’

Bij het Noorderpoort gaat in het nieuwe schooljaar de opleiding Cloud & Infrastructure Technician van start in Groningen en Winschoten. Van Kessel. ‘Dat is een nieuwe opleiding voor cloud- en datacenterbranche. Samen met ROC Amsterdam de enige plek in Nederland waar deze opleiding komt. Met ondersteuning van het bedrijfsleven, omdat daar ook het tekort aan arbeidskrachten wordt onderkend.’

Bedrijven willen helpen en zijn betrokken bij het onderwijs. Dat is in andere regio’s echt anders.

Maaike van Kessel, over het datacenter onderwijs in Groningen

Het Alfa-college start het nieuwe schooljaar met Technische Informatica. Een opleiding op het snijvlak van ict en techniek. Ook gericht op werken in een datacenter.

Van Kessel werkte ook elders in onderwijsland en is positief over Groningen. ‘Er ligt een sterk netwerk. Bedrijven willen helpen en zijn betrokken bij het onderwijs. Dat is in andere regio’s echt anders. Hier hebben we elkaar meer nodig om dingen voor elkaar te krijgen. De drive is groot.’

Dat is nodig ook. Er gaan in Nederland en ook in Groningen steeds meer datacenters komen. In het voorgenomen plan van de provincie Groningen en de gemeente Het Hogeland om de Eemshaven uit te breiden zijn minimaal twee datacenters voorzien. Hierdoor zal de roep in de regio om gekwalificeerd personeel op termijn alleen maar luider klinken.