Zoektocht naar oude kilometerpaaltjes levert vele tientallen tips op

Het kilometerpaaltje of 'Oltmanpaaltje' van Jaqueline de Jonge in Holwierde
Het kilometerpaaltje of 'Oltmanpaaltje' van Jaqueline de Jonge in Holwierde © Jaqueline de Jonge
Zo'n tachtig oude kilometerpaaltjes heeft Aad van der Drift sinds maandagavond al teruggevonden in Groningen en ver daarbuiten. Sinds hij maandagavond bij Noord Vandaag vertelde over zijn zoektocht naar deze oude paaltjes heeft zijn telefoon niet meer stilgestaan.
'Wie weet er nog zo'n paaltje staan?' was de eenvoudige vraag van Van der Drift. De geograaf en leraar uit Winsum was tijdens een fietstochtje een oud paaltje tegengekomen en even later nog eentje.
Het bleken na wat onderzoek oude kilometerpaaltjes te zijn die Provinciale Waterstaat in Groningen na 1878 naast de wegen had geplaatst om de afstand naar Stad aan te geven. 'Maar hoe komen ze nu terecht in de tuinen van mensen? En waar staan ze nog meer?', vroeg Van Der Drift zich af en hij deed een oproep.

Een kaart van de provincie

Op een interactieve kaart heeft de geoloog de nu bekende paaltjes ingetekend. 'Ik kreeg ook een mailtje van een meneer uit Zeerijp, die wandelde veel en hem waren deze paaltjes ook opgevallen. Hij had ze aangetekend op een kaartje, dus dat hielp.'
Kilometerpaaltjes in de provincie Groningen
Kilometerpaaltjes in de provincie Groningen © RTV Noord
'Maar sommige van zijn paaltjes waren inmiddels verdwenen. Ze staan allemaal bij mensen in de tuin. Als ze verhuizen nemen ze het paaltje mee, mensen zijn er enorm aan gehecht.'

Reacties uit hele land

'De mooiste reacties komen toch van mensen die zo'n paaltje in de tuin hebben staan en geen flauw idee hadden wat het is. En wat ook bijzonder is zijn de reacties van mensen buiten de provincie. Er staat een paaltje in Zeeland en een andere in Voorschoten bij Den Haag.'
Mensen vinden het geweldig om een stukje geschiedenis in de tuin te hebben
Aad van der Drift
'Opmerkelijk is ook dat ik mailtjes uit de Randstad krijg met tips. Blijkbaar hebben jullie daar ook kijkers. Maar alle eigenaren zijn er opvallend trots op. Ze vinden het geweldig om een stukje geschiedenis in de tuin te hebben. Ik ben nog niemand tegengekomen die zegt: Ach, neem maar mee', aldus Van der Drift.

'Oltmanpaaltje'

Kenners noemen het Oltmanpaaltjes naar de ontwerper, meneer Oltman. Ze hebben vanaf 1878 langs de provinciale wegen gestaan tot, vermoedelijk, de jaren 80 van de vorige eeuw. Daarna hebben ze onder meer in een depot in Zoutkamp gelegen tot dat werd leeggehaald. Medewerkers die belangstelling hadden mochten ze meenemen.
'Maar ik heb nu vernomen dat sommige mensen ze ook gekocht hebben bij een antiekboerderij in Uithuizen. Vandaar dat ze niet alleen in het noordelijk deel van de provincie te vinden zijn'.
Oud kilometerpaaltje in Winsum
Oud kilometerpaaltje in Winsum © Reinder Smith/RTV Noord

Discussie over de kleur

Jaqueline de Jonge uit Holwierde heeft al een aantal jaren geleden de moeite genomen om de juiste kleuren van de paaltjes te achterhalen. Via de provincie kreeg ze die te pakken en schilderde haar paaltje in de originele kleuren. Geel met een oranje, in plaats van zwart dakje, zoals je ze tegenwoordig veel ziet.
'Tsja', zegt Aad van der Drift, 'ik heb inmiddels vier mensen gesproken die ervan overtuigd zijn dat hun kleuren de originele zijn, helaas zijn ze alle vier weer net anders... Dus er is nog wel even wat uit te zoeken over de Oltmanpaaltjes.'