Leesclubs in coronajaar: 'Je mist de sociale contacten'

Stil jaar voor leesclubs
Stil jaar voor leesclubs © Willem van Reijendam
Lezers kunnen vanaf vandaag weer terecht in bibliotheken, maar gezellig bij elkaar komen om boeken te bespreken, zit er nog even niet in. De bijeenkomsten van de honderden leesclubs in onze provincie moesten afgelopen jaar online plaatsvinden.
Wie van lezen houdt, maar een stok achter de deur nodig heeft om een boek uit te lezen, kan zich aansluiten bij een leesclub. Er zijn er in heel Nederland volgens onderzoek uit 2015 enkele duizenden, in allerlei soorten en maten. Ze worden vooral gevormd door hoger opgeleide ouderen, de vrouwen zijn in de meerderheid. Gemeenschappelijk hebben ze dat de leden (zo veel als er in een huiskamer passen) binnen een aantal weken een gezamenlijk afgesproken boek lezen en daar tijdens een bijeenkomst over praten.

'Ook voor de sociale contacten'

‘Je doet het niet alleen om boeken te bespreken, maar ook voor de sociale contacten. Daarom is het aantal leden van leesclubs het afgelopen jaar niet toegenomen, maar eerder gedaald,’ vertelt Alex van der Ruit uit Eelde. Hij is al jaren de Groningse ‘ambassadeur’ van de landelijke leescluborganisatie Senia met in onze provincie zo’n twintig leesclubs van rond de acht leden. Volgens Van der Ruit is het aantal leden op landelijk niveau afgenomen van 10.000 naar 8.000. Dat komt overeen met het natuurlijke verloop door ouderdom, ziekte en overlijden bij de leesclubs: ‘Er is afgelopen jaar weinig aanwas geweest. Mensen die nu op onze wachtlijsten staan, wachten liever tot we weer gewoon bij elkaar komen.’

Online bijeenkomsten

In het coronajaar hebben veel leesclubs hun activiteiten stilgelegd, weet hij. De boeken die nog op de verlanglijst staan, worden dan in het nieuwe seizoen alsnog gelezen. Er zijn natuurlijk wel online bijeenkomsten, en die hebben zelfs het voordeel dat je niet aangewezen bent op de medelezers uit de eigen regio. Van der Ruit: ‘Dat vind ik zelf wel leuk, om online mensen uit heel Nederland te ontmoeten. Maar er is natuurlijk een groep ouderen voor wie online bijeenkomsten te moeilijk zijn.’

Geschiedenisleesclub

Zelf is hij lid van een geschiedenisleesclub die online pakweg eens in de zeven weken bij elkaar komt. ‘Wij hebben de achterstand in onze planning helemaal ingelopen. Zo hebben we afgelopen jaar onder meer ‘Grote verwachtingen’ gelezen van Geert Mak en ‘1945’ van Ian Buruma. We zijn nu bezig met de ‘Geschiedenis van Nederlandse slavenhandel’ van Piet Emmer. Vrijdag komen we online bij elkaar en daar kijk ik naar uit.’