Rock Brasiliano, de Groninger piraat

De op 3 juni 1621 opgerichte WIC was voor hedendaagse begrippen een vreemd bedrijf. Het hield zich niet alleen bezig met handel, het waren ook kapers die schepen van de Spanjaarden en Portugezen mochten beroven en het was een marine die zeegevechten voerde en andere landen veroverde. Het Groot Desseyn was een plan van de WIC om Noordoost-Brazilië te veroveren. Een gebied dat in handen was van de Portugezen en waar veel lucratieve suikerplantages waren. In 1624 veroverde Jacob Willekens met 26 schepen en 3300 soldaten San Salvator de Bahia, de toenmalige hoofdstad van Portugees Brazilië.

Groningen, stad en provincie, waren voor 1/9de deel aandeelhouder van de WIC en medefinancier van de oorlog in Brazilië. Vanuit Delfzijl vertrokken geregeld schepen met namen als ‘Groeningen’, ‘Omlandia’ en ‘Stad en Lande’, volgeladen met soldaten en wapens, voor de strijd in Brazilië. Maar ook burgers waagden de oversteek om zich als kolonist in Brazilië te vestigen. Zoals de ouders van de jonge Gerrit Gerritszoon. Maar in 1654 heroverden de Portugezen Brazilië en was er voor de Nederlanders geen plaats meer.

Gerrit koos ervoor uit te wijken naar Jamaica en kwam terecht in het stadje Port Royal. Daar sloot hij zich aan bij de boekaniers, een groep Engelse, Franse en Nederlandse zeerovers die Spaanse schepen aanvielen. Gerrit scheepte in als matroos bij kapitein Adriaen van Diemen Swart en werd al snel geliefd bij de bemanning. Niet lang daarna confisqueerde hij samen met een groep bemanningsleden een schip, waarvan hij kapitein werd.

De bemanning doopte hun kapitein 'Rock Brasiliano' en al snel wist Rock een reputatie op te bouwen als berucht piraat in het Caribisch gebied. In 1664 veroverde hij het Spaanse schip de Sevillana dat veel geld aan boord had en met die overwinning verwierf hij grote bekendheid. Dankzij dit succes verkreeg Rock een leiderspositie binnen de groep van Nederlandse boekaniers die gezamenlijk ten strijde trokken. Samen met de beruchte boekaniers Jelles De Lecat en Henry Morgan, viel hij in 1670 Panama-stad binnen. Ze zouden de stad een maand in handen hebben gehad voordat de Spanjaarden hen verdreven.

Rock Brasiliano moet één van de wreedste zeerovers van het Caribisch gebied zijn geweest. Niemand was veilig voor hem als hij dronken was. Willekeurige voorbijgangers hakte hij dan een arm of been af. Zijn grootste vijanden waren de Spanjaarden. Die martelde hij dood en zou ze zelfs levend geroosterd hebben. Ook voor zijn eigen manschappen was hij hard en wreed. Mede daardoor zou er nooit muiterij op zijn schepen zijn geweest.

Het is onduidelijk hoe het is afgelopen met Rock. Na 1671 heeft niemand meer iets van hem vernomen. Sommigen beweren dat hij met zijn schip verdwenen is op zee, anderen zeggen dat hij zijn laatste levensdagen sleet als bedelaar in de straten van Port Royal. In 1951 speelde de jonge Anthony Quinn Rock Brasiliano in de film Against All Flags. En tegenwoordig leeft zijn naam voort als personage in computerspelletjes met piraten. Een bijzondere carrière voor een jongetje 'uut Stad' dat werd geboren als Gerrit Gerritzoon.

Bron: Alexandre Olivier Exquemelin, De Americaensche Zee-Roovers