Nationale ombudsman pleit voor staatssecretaris voor Groningen

Nationale ombudsman Reinier van Zutphen
Nationale ombudsman Reinier van Zutphen © ANP
Nationale ombudsman Reinier van Zutphen vindt het een goed idee als Groningen in een nieuw kabinet een eigen staatssecretaris krijgt. ‘Ik zou dat de mensen gunnen: iemand die hier de volledige aandacht voor heeft’, zegt Van Zutphen.
De ombudsman was deze week drie dagen in Groningen. Hij sprak met bewoners uit ondermeer Delfzijl, Appingedam, ‘t Zandt, Loppersum en Overschild. Daarnaast zat hij aan tafel bij de regionale bestuurders, de Nationaal Coördinator Groningen en het Instituut Mijnbouwschade Groningen.

Drie ministers in halfjaar tijd

Met zijn suggestie voor een staatssecretaris voor Groningen reageert Van Zutphen op het gebrek aan bestuurlijke continuïteit bij het ministerie van Economische Zaken en Klimaat. Daar is Stef Blok dit kalenderjaar al de derde minister in vijf maanden tijd. ‘En na meneer Blok komt er over een aantal maanden weer een volgende minister’, refereert de ombudsman aan de kabinetsformatie.
‘Ik wil wel bestuurlijke continuïteit. Een staatssecretaris voor Groningen is heel hard nodig. Het is ook een eis die Groningers mogen stellen, zodat ze nu eens iemand krijgen die hier volledig z’n aandacht op het bestuur en de voortgang in de hersteloperatie heeft. Iemand die er echt z’n focus en aandacht op heeft om het over vier jaar bijna klaar te hebben. Dat is wat er moet gebeuren.’

Bovenaan het lijstje

Toch heeft Van Zutphen nog niet bij informateur Mariëtte Hamer aan tafel gezeten, wel in een eerder stadium bij Herman Tjeenk Willink. ‘Als ik bij mevrouw Hamer aan tafel kan komen - ongetwijfeld samen met de Algemene Rekenkamer en de adviseurs van de Raad van State - dan zullen wij zeker over Groningen zeggen welke bestuurlijke voortgang en snelheid moet worden gemaakt. Als ik de kans krijg, staat het bovenaan mijn lijstje.’

De spanning tussen mensen neemt toe

De Nationale ombudsman houdt een gemengd gevoel over aan zijn bezoek aan Groningen. ‘Aan de ene kant heb ik gezien dat er huizen worden versterkt en schades worden hersteld, maar aan de andere kant zie ik dat de sociale cohesie in de dorpen afneemt en dat de spanning onder mensen onderling toeneemt. Dat baart me zorgen. Ik heb het de vorige keer zien aankomen en nu heb ik gezien dat het de realiteit is en dat vind ik heel naar voor Groningen.’

Minder spaghetti, meer doen

Naar aanleiding van de toeslagenaffaire zei Van Zutphen eerder dit jaar bij Nieuwsuur dat hij zelf ook te goed van vertrouwen is geweest richting de overheid en dat hij daar lessen uit heeft getrokken. Geldt dat net zo goed voor Groningen? ‘Ja’, is het antwoord van de ombudsman. ‘Wat ik heb gezien en dat het schort aan snelheid en vooral heldere communicatie, zal ik veel duidelijker in Den Haag op de tafels van de Tweede Kamer leggen dan ik de vorige keer heb gedaan.’
De Tweede Kamer heeft volgens Van Zutphen de instrumenten in handen om te zorgen voor voortgang en dat is volgens hem het allerbelangrijkste op dit moment. ‘De vaart moet er in komen. Daar moet alles op ingezet worden en niet op nog meer procedures en meer Groningse bestuurlijke spaghetti.’

Het laatste akkoord

Wat de ombudsman betreft is het eind vorig jaar gesloten bestuursakkoord over de versterkingsoperatie dan ook de laatste. ‘Er zijn genoeg rapporten en onderzoeken, ook van mij. We weten wat er moeten gebeuren en dat is bouwen. Dat bestuursakkoord is leuk, maar dat had van mij niet gehoeven. Laten we nu afspreken dat dit de laatste en finale is en dat we nu aan de slag gaan en dat niet meer veranderen.’