Wonen op de oudste nog functionerende Groninger zeiltjalk: 'Dit is vrijheid'

Tom Surmeijer op zijn Groninger zeiltjalk
Tom Surmeijer op zijn Groninger zeiltjalk © Wiebe Klijnstra/RTV Noord
Ruim tien jaar woonde hij ‘op de wal’, maar nu heeft Tom Surmeijer een nieuw thuis: de oudste geregistreerde nog functionerende Groninger zeiltjalk.
De tjalk uit 1885 ligt momenteel aan het Schildmeer bij Steendam.
De vrijheid, de touwen losgooien en je eigen buren op kunnen zoeken
Tom Surmeijer over waarom hij op een schip woont

‘In een woning mis ik toch wat’

Het is niet het eerste schip van Surmeijer. ‘Ik heb een ijsselaak gehad en daar ook een paar jaar op gewoond. Vervolgens heb ik ruim tien jaar in een woning gezeten, maar dan mis ik toch wat. De vrijheid, de touwen losgooien en je eigen buren op kunnen zoeken.’
De Groninger zeiltjalk op het Schildmeer
De Groninger zeiltjalk op het Schildmeer © Wiebe Klijnstra/RTV Noord

De charme van een oud schip

Bij de koop van de Groninger zeiltjalk is Surmeijer niet over een nacht ijs gegaan. ‘Ik heb heel veel schepen bekeken, ook moderne. Maar ik ben gevallen voor de charme van deze tjalk en het houtwerk aan de binnenkant.’

Veel liefde gestoken in het timmerwerk

Een tjalk is van oorsprong een vrachtschip. ‘Achterin was een kleine ruimte waar men leefde met het hele gezin’, vertelt Surmeijer. De Groninger zeiltjalk lag in een museumhaven in het Duitse Leer. ‘De vorige eigenaren woonden er ook op en zij hebben het schip in 2000 opnieuw ingetimmerd. Daar is heel veel liefde in gestoken.’
Detail van De Vrijheid
Detail van De Vrijheid © Wiebe Klijnstra/RTV Noord

Zeilen kan, maar wel met hulp

De tweemaster kan nog onder zeil. ‘Daar heb ik wel de hulp van twee anderen voor nodig’, lacht Surmeijer. ‘Maar het schip is compleet met tuigage en zelfs de oude lieren zijn elektrisch gemaakt.’

Van ‘Op hoop van zegen’ naar ‘De Vrijheid’

De Groninger zeiltjalk heette ‘Op hoop van zegen’, maar Surmeijer heeft hem omgedoopt tot ‘De Vrijheid’. ‘Dat is mijn gevoel bij dit schip’, verklaart hij de nieuwe naam. Dat het hernoemen van een schip ongeluk brengt, gelooft Surmeijer niet. ‘Ik ben niet zo bijgelovig.’
Groninger zeiltjalk De Vrijheid
Groninger zeiltjalk De Vrijheid © Wiebe Klijnstra/RTV Noord

Vrijheid, blijheid

Voorlopig heeft hij voor een jaar betaald in Steendam. ‘Daarna kijk ik verder. Misschien ga ik naar de stad Groningen of naar Delfzijl. Als ik voor mijn werk maar in de buurt van Groningen blijf.’