Groningen schoonste lucht? 'Geen reden om achterover te leunen'

Deskundigen zijn niet verbaasd dat de luchtkwaliteit van de stad Groningen relatief goed scoort op de ranglijst van het Europese Milieuagentschap (EEA). Maar ze plaatsen wel kanttekeningen.
Bij het onderzoek naar schone lucht in Europese steden met meer dan vijftigduizend inwoners heeft het EEA gebruik gemaakt van meetgegevens van nationale onderzoeksinstituten. In Nederland zijn de meetresultaten afkomstig van het RIVM. Op deze interactieve kaart staan alle meetstations van het RIVM. Daaruit blijkt dat er in de stad Groningen welgeteld twee meetstations staan, namelijk langs de Europaweg en in Beijum.
Honderdduizend euro per stuk
RIVM-onderzoeker Joost Wesseling legt uit: 'Die meetstations kosten ongeveer honderdduizend euro per stuk. En daar komen jaarlijks nog tienduizenden euro's onderhoudskosten bij. Door de meetstations in het hele land op vergelijkbare plekken op te stellen, kun je toch betrouwbare conclusies trekken. Ze staan langs drukke wegen, maar ook in rustige buurten met weinig verkeer.'
Meer meerstations in het westen
Dat er in het westen van het land veel meer meetstations zijn opgesteld, kan Wesseling wel verklaren: 'In Amsterdam en Rotterdam heb je veel industrie en havengebieden, met veel uitstoot van stikstof en fijnstof. In Groningen speelt dit veel minder.'
De luchtkwaliteitsscore van Groningen is voor Wesseling niet verrassend: 'Alles boven de lijn Alkmaar-Zwolle scoort over het algemeen goed.'

Zelfgebouwde fijnstofmeters
Ook Theo Jurriens is niet verbaasd dat de luchtkwaliteit van Groningen als beste van de Nederlandse steden uit de bus komt, Jurriens is de drijvende kracht achter 'Onze lucht', een project van onder meer de Rijksuniversiteit Groningen, waarbij 'burgerwetenschappers' worden ingezet. Zij meten in Groningen, Friesland en Drenthe met zelfgebouwde fijnstofmeters de luchtkwaliteit.
Houtstook
Groningen scoort dus goed. 'Maar dat is geen reden om achter over te leunen', vindt Jurriens. 'Wij doen metingen op lokaal niveau. En we zien dus ook lokale invloeden. zoals houtstook'. Oftewel: houtkachels die roet en fijnstof uitstoten. 'Dat zorgt voor verslechtering van de luchtkwaliteit.'
En dan zijn er de factoren van buitenaf. Jurriens: 'Groningen ligt relatief dicht bij zee. Lucht die van zee komt, is schoon. Maar nu en dan zien we duidelijk de invloed van de fijnstofaanvoer uit de regio Bremen-Hamburg.'
Open deur?
Al met al: hoe serieus moeten we de 32ste plek van Groningen op de EEA-lijst nemen? Jurriens: 'Ik ben bijvoorbeeld wel benieuwd naar de situatie in Leeuwarden, qua ligging vergelijkbaar met Groningen. Jammer dat daar geen meetstation staat.'
Wesseling: 'Het EEA zet regelmatig allerlei van dit soort gegevens op een rij. Soms zijn de uitkomsten verrassend en kun je er wat mee. En soms is de deur wat meer open.'