Graanboeren in Oldambt worden geteisterd door duist

‘Duist is een grassoort, net als bijvoorbeeld tarwe’, zegt bedrijfsleider Arjan Hofstee van proefboerderij Ebelsheerd in Nieuw Beerta. 'In Groningen wordt het ook wel zwart gras genoemd. Het probleem is dat het hoger groeit dan het graan en het verdringt. Op sommige percelen betekent dat een opbrengstderving van 40 tot 50 procent.'

‘Er is niet één duidelijke reden aan te wijzen waarop het dit jaar erger is dan andere jaren’, vult onderzoeker Margriet Dilling hem aan. ‘Misschien heeft het te maken met de droogte van de afgelopen drie jaar, waardoor het zaad van duist niet ontkiemd is. Nu de omstandigheden wél gunstig zijn komt het massaal op. Maar of het echt zo is is nog niet onderzocht.'

Probleem met de bestrijding van duist is dat het dus, net als tarwe, een grassoort is. Er zijn maar weinig bestrijdingsmiddelen die duist vernietigen, maar tarwe laten staan.

‘Er is wel een effectief middel dat de afgelopen vijftien jaar gebruikt is’, zegt Hofstee. 'Maar duist is daar inmiddels resistent tegen geworden. En andere effectieve middelen zijn niet toegelaten’.

Eén van de andere methoden is het gebruik van glyfosaat, om vóór het zaaien een schoon zaaibed te krijgen. ‘Maar het ziet er naar uit dat dat middel binnenkort ook niet meer gebruikt mag worden’, zegt Hofstee.

Schoffelen zou ook deels kunnen helpen, of het wegmaaien van de hoge aren van de duist. Hofstee: ‘Het blijft brandjes blussen op die manier. Een plant kan tot wel 5000 zaden produceren, en een deel van dat zaad kan tot wel dertig jaar goed blijven in de bodem.’

Door de zware grond in het Oldambt is dat gebied goed geschikt voor het telen van graan, en is er minder afwisseling van gewassen, wat duist ook in de kaart speelt. ‘Deze grond is nu eenmaal goed geschikt voor graan, en niet voor bijvoorbeeld aardappels of bieten.’

Een echte oplossing voor het probleem is er voorlopig niet. ‘Ik zie het zelfs als een aanloopjaar naar een nog groter probleem,’ zegt Hofstee. ‘Er is nu veel resistent duist dat zich relatief eenvoudig kan verspreiden.’