‘Corona-babyboom’ zorgt voor topdrukte bij verloskundigen en kraamzorg
Ziekenhuizen, verloskundigenpraktijken en kraamzorgorganisaties in onze provincie maken zich op voor een corona-geboortegolf deze zomer. Vooralsnog komt de zorg voor zwangeren niet in gevaar.
Een week geleden was het precies negen maanden geleden dat de tweede lockdown inging. En net als na de eerste lockdown, die in maart vorig jaar werd afgekondigd, wordt nu opnieuw een flinke stijging van het aantal baby’s verwacht. Ook in Groningen heeft het feit dat we tijdens de lockdown meer thuis waren, geleid tot meer zwangerschappen dan normaal.
10 tot 20 procent extra
Directeur Jeannette Germs van de Stadspraktijk Verloskundigen Groningen, gelieerd aan het UMCG, spreekt van een stijging van zeker 15 procent ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. De andere praktijken die met het UMCG samenwerken - in het Verloskundig Samenwerkingsverband Stad en Ommeland - laten volgens haar eenzelfde beeld zien. ‘De toename begint al in juli, maar we zien in augustus en september echt een piek’, constateert Germs.
De Martini Geboorte Groep, waarbij verloskundigenpraktijken en kraamzorginstanties rondom het Martini Ziekenhuis zijn aangesloten, spreekt over een stijging van 10 procent ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. Fleurisca Korteweg, voorzitter van de Martini Geboorte Groep, laat weten dat die stijging is gebaseerd op een langere periode van zes maanden. Ook in de piekmaanden wordt volgens haar op ongeveer 10 procent meer bevallingen gerekend. 'Dit kan in pieken verlopen en ook oplopen naar 15 procent.'
Geboortegolf of gewone piek?
Het Martini Ziekenhuis zegt ook dat meer zwangeren zich melden. ‘Het wordt een drukke zomer, maar in de zomermaanden worden áltijd meer kinderen geboren’, nuanceert woordvoerder Dana Kragten.
‘Het is moeilijk te zeggen of dit een geboortegolf is of een gewone piek die je af en toe hebt. Misschien hebben we tijdens corona inderdaad meer tijd gehad voor elkaar. Aan de andere kant: aan kinderen begin je niet in een impuls. Daar gaat bij de meeste stellen een wens aan vooraf.’
Extra capaciteit in OZG
Het Ommelander Ziekenhuis Groningen (OZG) zegt ook ‘een duidelijke geboortegolf’ te herkennen. ‘Gemiddeld zien we over de maanden juni, juli en augustus een groei van ongeveer 20 procent’, zegt woordvoerder Géanda Prozée namens het Scheemder ziekenhuis.
‘Omdat de hele provincie een geboortegolf heeft, is er geen ruimte om uit te wijken naar andere ziekenhuizen. Daarom zetten we tijdelijk extra capaciteit in op de betreffende afdelingen. Denk daarbij aan extra uren voor de inzet van verloskundigen en (kinder)verpleegkundige hulp’, aldus Prozée.
Ook het Martini Ziekenhuis probeert een goede inschatting van de benodigde zorg te maken en stemt daar de personeelsinzet op af, zegt woordvoerder Kragten. ‘We zorgen ervoor dat zwangeren hier altijd kunnen worden ontvangen. Maar dat is natuurlijk alle dagen zo: een geboortepiek kan elke dag optreden.’
Kortere vakantie
Verloskundigenpraktijken kampen door de ‘corona-babyboom’ wel met bezettingsproblemen. Bij de Stadspraktijk mogen de verloskundigen deze zomer bijvoorbeeld maar twee weken vakantie opnemen.
‘Iedereen binnen de praktijk zag dat al wel aankomen, maar het is wel zuur dat je korter op vakantie kunt. Het was met corona sowieso al een lastige tijd; mensen hebben dan extra behoefte aan vakantie’, zegt directeur Germs. ‘Gelukkig is de bereidheid er om extra te werken. Dat komt vast ook doordat dit een vak is waarin je weet dat je 24/7 paraat moet kunnen staan.’
Minder afgestudeerde verloskundigen
Extra probleem is dat er door corona minder studenten van de verloskunde-academie komen. Op het hoogtepunt van de pandemie mochten zij niet meer bij bevallingen zijn, waardoor zij studievertraging opliepen. Minder afgestudeerden betekent dat er nu minder potentiële waarnemers zijn.
‘Gelukkig hebben we de contracten van een aantal verloskundigen kunnen ophogen, zij krijgen meer uren. Verder schakelen we geneeskundestudenten in om administratieve werkzaamheden te verrichten. En we hebben een verpleegkundige aangetrokken voor hulp rond het kraambed. Op die manier kunnen onze verloskundigen zich nog meer richten op de bevallingen.’
Minder uren kraamzorg
Kraamzorg Het Groene Kruis voorziet eveneens bezettingsproblemen: aanstaande ouders zijn per mail gewaarschuwd dat zij rekening moeten houden met een aangepast aantal uren of de manier waarop kraamzorguren worden ingezet. Ook kan het voorkomen dat kersverse ouders de eerste week na de bevalling verschillende kraamhulpen krijgen.
De Kraamvogel, een andere grote organisatie die in onze provincie kraamzorg levert, zegt dat alles op alles wordt gezet om ouders meteen na de bevalling of na thuiskomst uit het ziekenhuis kraamzorg te leveren: ‘De opstart is superbelangrijk. Zeker bij een eerste kindje, als de ouders nog onzeker zijn’, weet woordvoerder Vanou Krikke.
‘Daarbij komt dat het ook in de ziekenhuizen druk is: ouders worden met hun baby dus snel naar huis gestuurd. Dat maakt het extra belangrijk hen goed op te vangen en de eerste controles bij de baby te doen’, meent Krikke.
Oplossingen
Mochten er toch minder kraamhulpen beschikbaar zijn, dan wordt met de gezinnen overlegd hoeveel hulp zij willen. ‘We kijken daarbij goed naar het gezin. Kwetsbare gezinnen krijgen wat meer uren, ouders die het voor het eerst een kind krijgen ook.’
Eventueel kunnen kraamverzorgenden twee gezinnen per dag helpen. ‘Soms worden ook kraamverzorgenden uit andere regio’s, bijvoorbeeld Friesland of Drenthe, ingevlogen. Maar bij de opstart of bij bevallingsassistentie is dat vanwege de reistijd natuurlijk lastig’, erkent Krikke.
De Kraamvogel ontving 5 tot 10 procent meer aanvragen voor kraamhulp deze zomer. ‘Daardoor én doordat het vakantietijd is, kan het zijn dat gezinnen twee verschillende kraamverzorgenden krijgen. De meeste mensen hebben daar gelukkig wel begrip voor.’
Ook voor de kraamverzorgenden van De Kraamvogel dreigt deze zomer een kortere vakantie dan anders: ‘We proberen dat natuurlijk zoveel mogelijk te beperken, ook onze mensen hebben door corona een heftig jaar achter de rug. Maar een vakantie van drie weken wordt wel een uitdaging, ja.’