Deze dag: een autoritje door Groningen in 1834

Hij werd geboren in Adorp. Sibrandus was de zoon van predikant Everhardus Stratingh maar groeide op bij zijn oom Laurens Stratingh, die als apotheker werkzaam in de stad Groningen was. Hier ging hij naar de Latijnse school en begon daarna op 14-jarige leeftijd met studeren aan de universiteit, destijds Academie geheten. Twee jaar later, in 1801, richtte hij samen met zijn vriend Theodorus van Swinderen het ‘Genootschap ter bevordering der natuurkundige wetenschappen te Groningen’ op.

In 1824 wordt hij aangesteld als hoogleraar scheikunde aan de Academie. Nobelprijswinnaar Ben Feringa werkt en doceert in Groningen bijna twee eeuwen later aan het naar Sibrandus Stratingh vernoemde onderzoeksinstituut voor scheikunde. Naar verluidt gaat er geen lezing van Feringa voorbij, zonder dat hij vertelt over deze ‘vroege reus’ uit zijn vakgebied.

Op deze dag, de 10e juli 1834, functioneerde diens stoomrijtuig naar behoren. Stratingh realiseerde zich dat hij weliswaar de bruikbaarheid van het concept had aangetoond, maar voor het maken van een echt prototype zou het vermogen van de stoommachine flink omhoog moeten. Daarvoor ontbraken hem tijd en middelen. Bovendien kreeg hij weinig medewerking van de autoriteiten. In Groningen mocht hij al niet meer met de wagen ‘onder stoom’ op de openbare weg.

Professor Stratingh werd inmiddels in beslag genomen door een nieuw fysisch fenomeen: elektriciteit. In december 1835 schrijft hij over het elektromagnetisch modelwagentje dat hij met zijn assistent, de Duitse instrumentmaker Christopher Becker had samengesteld: ‘deze kracht zal, in het algemeen boven alle andere krachten, zelfs de stoomkracht, te verkiezen zijn ....en dat dezelve ook als vervoermiddel meer geschikt zal zijn’. Dat elektromagnetische modelwagentje is bewaard gebleven; het is te zien in het natuurhistorisch museum Boerhaave te Leiden.

Tesla-medewerkers in Silicon Valley werden enige tijd geleden bestookt met boodschappen, waarin werd benadrukt dat de elektrische-autofabrikant in Groningen thuishoort. En nergens anders. Tesla zocht in Europa een locatie voor een nieuw te bouwen fabriek. Met als leus 'Let's bring the electric car home’, werd door Groningers voor de Eemshaven als vestigingsplaats campagne gevoerd. Teslabaas Elon Musk koos uiteindelijk voor een stuk grond niet ver van Berlijn.

In 1837 bracht Koning Willem I tijdens een tweedaags verblijf in Groningen, een bezoek aan het laboratorium van Sibrandus Stratingh. Daar, aan de Ossenmarkt nummer 5, liet de majesteit zich informeren over de laatste stand van zaken op gebied van elektriciteit. Hij beloonde Stratingh en Becker eerder al met een werkbeurs van 600 gulden.

Sibrandus Stratingh slaagde er in 1835 in, om het eerste rijdende elektrische autootje te maken. Hij kon al zijn veelbelovende experimenten niet verder ontwikkelen omdat hij onverwacht en veel te vroeg overleed in 1841, op 56-jarige leeftijd. Op deze dag in de geschiedenis, 10 juli 1834, ondernam hij een geslaagde rit per stoomauto.