Aldel waarschuwt: 'Het is klaar als de stroomprijs zo hoog blijft' (update)
Aluminiumproducent Damco Aldel in Delfzijl komt in de problemen door de hoge stroomprijs. Daardoor kost het produceren van aluminium inmiddels meer dan het materiaal oplevert. 'We houden het niet lang vol.'
Aldel stuurde woensdag samen met ESD-SIC in Farmsum, een andere grote elektriciteitsverbruiker, en zinksmelter Nyrstar in het Brabantse Budel een brandbrief naar het ministerie van Economische Zaken. Er moet hulp komen, en snel ook.
Productiekosten hoger dan opbrengst
Het leek juist weer goed te gaan met Aldel. Door de gestegen prijs voor aluminium hoefde het bedrijf maar de helft van het geplande aantal banen te schrappen tijdens een reorganisatie. Zorg was er wel over de kosten van elektriciteit. Die zorg is nu acuut: de stroomkosten zijn zo hoog opgelopen dat het voortbestaan wordt bedreigd.
Een ton aluminium levert Aldel zo'n 2400 euro op. De stroom die ervoor nodig is om die hoeveelheid metaal te produceren, kost het bedrijf 2550 euro. Aldel krijgt dus minder dan de kostprijs. Wel is er wat steun in de vorm van de zogeheten ETS-regeling, maar dat is niet meer dan z'n 180 euro per ton.
Volgens financieel directeur Eric Wildschut van Aldel is de nood erg hoog. 'We houden het niet lang vol. Een paar maanden geleden was de prijs van een megawattuur (MWh) elektriciteit zo'n 109 euro. Dat is nu bijna 170 euro per MWh.'
'Niemand begrijpt wat er precies aan de hand is'
'Nu stijgen door de huidige economische groei vrijwel alle (grondstoffen-)prijzen, maar op de elektriciteitsmarkt is de balans volledig weg geslagen en lijkt er iets anders aan de hand te zijn. Vraag en aanbod zijn geenszins meer in verhouding, de normale volatiliteit (lage prijzen in de nacht en weekend) ontbreekt, prijzen dalen niet in de zomermaanden, er is sprake van hyperinflatie. Niemand begrijpt wat er precies aan de hand is', aldus een deel van de brandbrief.
Wildschut heeft vanochtend de FNV en de ondernemingsraad ingelicht over de situatie. Hij houdt zich nog wat op de vlakte over de vraag hoe lang het bedrijf het nog kan volhouden. 'De elektriciteitsrekening moet worden betaald. We moeten dus snel een oplossing hebben.'
'Maatregelen, anders is het klaar'
Die oplossing moet komen van het kabinet. Dat kan zijn in de vorm van een lening of in het naar voren halen van de zogeheten ETS-steunregeling. Dat is een compensatie voor bedrijven die hoge kosten hebben voor CO2-emissies. Deze Europese regeling is ingesteld om oneerlijke concurrentie te voorkomen van bedrijven in landen die het minder nauw nemen met die emissie.
'Er moeten op korte termijn maatregelen komen, anders is het klaar. De politiek moet wakker worden geschud', zegt Wildschut.
Wildschut verwacht niet dat de elektriciteitsprijs binnen afzienbare tijd gaat dalen, omdat de prijs van aardgas hoog blijft. Die prijzen zijn grotendeels gekoppeld. De gasprijs blijft hoog door tekorten in de aanvoer.
'De verwachtingen voor de komende maanden baren nog meer zorgen. Er wordt een koude winter verwacht, dit terwijl de gasopslagen ook nog eens relatief leeg zijn, met bovendien relatief weinig verwacht windaanbod. Er bestaat dus een gerede kans dat prijzen nog absurdere niveaus zullen halen en niemand weet waar dit eindigt', schrijft Wildschut in de brief.
Klap voor werkgelegenheid
Bij Aldel werken momenteel 325 mensen. De werkgelegenheid in de regio zou een grote klap krijgen, ook door gevolgen voor toeleveranciers. Bij ESD-SIC is de situatie ook nijpend. Daar werken een kleine honderd mensen.
Ondernemingsraad: 'Nait best'
De ondernemingsraad vindt de situatie 'alarmerend'. Voorzitter Klaas Pijper: 'de stijging van de elektriciteitsprijs gaat gierend hard door. Dat is door niemand in die mate verwacht. Het kan verstrekkende gevolgen hebben.'
Volgens Wildschut en Pijper dringt bij de politiek en het publiek nauwelijks het besef door wat dit betekent voor de Nederlandse industrie. Ze vinden het wrang dat juist nu de prijs voor aluminium is verdubbeld, de prijs van elektriciteit in een jaar tijd is bijna is vervijfvoudigd. 'We hebben geen invloed op de stroomprijs en we kunnen het ook niet doorberekenen in de prijs die we vragen voor aluminium. Nait best', zegt Pijper.
Provinciale PVV wil steun
Inmiddels heeft de netelige situatie waarin Aldel verkeert bij de PVV in de Staten geleid tot vragen aan het provinciebestuur. De partij wil weten of het College van GS bereid is, eventueel met lokale bestuurders, de brief bij het kabinet te steunen die Aldel en ESD-SIC aan het ministerie van Economische Zaken hebben gestuurd.
Ook wil de PVV antwoord op de vraag of het college snel met Aldel in gesprek gaat over 'financiële steun of oplossingen die het voortbestaan van het bedrijf en de daarmee gemoeide werkgelegenheid veilig stellen'.
Dit bericht is aangevuld met reacties van de ondernemingsraad van Aldel, vragen van de PVV in Provinciale Staten.