Noorderlingen blijven langste mensen, maar we krimpen wel (update)

De gemiddelde lengte neemt niet meer toe
De gemiddelde lengte neemt niet meer toe © ANP
Jarenlang zijn Nederlanders langer geworden, maar inmiddels krimpen we.
Gert Stulp van de Rijksuniversiteit Groningen (RUG) onderzoekt lichaamslengtes en volgens hem komt dit mogelijk doordat we slechter zijn gaan eten: minder gevarieerd en meer vettigheid.
'Het is een verklaring, maar niet de enige verklaring', zegt Stulp.

Vrouwen zijn meer gekrompen dan mannen

Nederlandse vrouwen die in 2001 zijn geboren, zijn gemiddeld 1,4 centimeter korter dan vrouwen uit 1980, meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Bij mannen is het verschil 1 centimeter. Vrouwen die in 2001 zijn geboren, zijn gemiddeld 169,3 centimeter lang, mannen 182,9 centimeter.
Tot 1980 nam de gemiddelde lengte altijd een beetje toe. Mannen uit 1930 werden gemiddeld 175,6 centimeter. In 1980 was daar 8,3 centimeter bijgekomen. Vrouwen groeiden in die periode van 165,4 centimeter naar 170,7 centimeter.
In Amerika is de groeistop deels te wijten aan het calorierijke eten
Gert Stulp - onderzoeker RUG
Er is een opvallend groot lengteverschil tussen mensen uit het noorden en zuiden van Nederland. Dit verschil in lengte is er al jaren. De Groningers, Friezen en Drenten zijn de langste mensen van Nederland. Dit geldt zeker voor de huidige veertigers, die gemiddeld 185 cm (mannen) en 172 cm (vrouwen) zijn.

Welvaart als belangrijke indicatie

Ook omgevingsfactoren zijn bepalend bij groei, vertelt Stulp. 'Het zou kunnen dat we minder welvarend zijn geworden; dat kinderen minder goede groeiomstandigheden hebben gehad. Eten is een belangrijke factor bijvoorbeeld: gevarieerd en gezond eten draagt bij aan groei.' In Amerika zette de groeistagnering al eerder in. 'We denken dat dat te maken heeft met het ongezonde en het meer calorierijk eten daar.'
Mogelijk is de rek er ook gewoon uit
Gert Stulp - onderzoeker RUG
Mensen die in grote gezinnen worden geboren hebben volgens de onderzoeker ook minder kans om lang te worden. 'Dat zien we ook terug als we naar de historie kijken in ons land: bij grote gezinnen moest er logischerwijs eten onder meer mensen verdeeld worden. Bij kleinere gezinnen daarentegen was er in verhouding meer eten, waardoor het lichaam ook meer de kans kreeg om te groeien.'
Het is daarnaast ook mogelijk dat 'de rek eruit is' in het menselijk lichaam. 'Nederlanders zijn al jaren de langste mensen ter wereld en groeien nu niet meer. Mogelijk lopen we tegen de fysiologische capaciteit van het menselijk lichaam aan', zegt Stulp.

Speelt immigratie een rol?

De krimp komt verder deels door immigratie van gemiddeld minder lange mensen. Maar de gemiddelde groei stagneerde volgens het CBS ook onder mensen bij wie beide ouders of alle grootouders in Nederland zijn geboren.
Dit bericht is aangevuld met nieuwe quotes van onderzoeker Gert Stulp.