Deze dag: Max en Willeke openen de Willem Lodewijkpassage

Willeke van Ammelrooy en Max van den Berg
Willeke van Ammelrooy en Max van den Berg © Persfotobureau D. van der Veen/beeldbankgroningen.nl
Een ‘voortreffelijk geslaagd project’ noemde de Groninger wethouder Max van den Berg de passage bij de opening. Dat was op deze dag, 18 september 1974. Ruim dertig jaar later werd de doorgang door de Groninger binnenstad van Oosterstraat naar Gelkingestraat als ‘een grote mislukking’ bestempeld en gesloten.
Die opening werd memorabel, omdat de wethouder het zichtbaar goed kon vinden met actrice Willeke van Ammelrooy, die als eregast was uitgenodigd. Waren de andere aanwezigen getuige van een opbloeiende romance? De Citybioscoop was prominent gevestigd in de passage, vandaar de keus om de populaire actrice te vragen de festiviteiten met haar aanwezigheid op te luisteren.
In zijn toespraak roemde de wethouder, en latere Commissaris van de Koning, de Willem Lodewijkpassage als goed voorbeeld hoe je een binnenstad zou kunnen inrichten. Max van den Berg had gezien hoe stedenbouwer Hans Latta in het Duitse Oldenburg op vergelijkbare wijze een doorgang met verschillende winkeltjes dwars door de binnenstad had ontworpen.
Bijna een halve eeuw later weet Van den Berg nog precies hoe hij zag dat daar winkels en doorgangen met elkaar verbonden waren, elkaar versterkten en zorgden voor kooplust bij het publiek: ‘Dat gebied besloeg in Oldenburg bijna een kwart van de hele stad, bij ons in Groningen ging het om één doorgang’. Dat verklaart volgens hem mede, waarom het project uiteindelijk niet slaagde.
In Groningen in de 20ste eeuw, een boek over de economische geschiedenis van Groningen (redactie Maarten Duyvendak en Bart de Vries) zijn weinig vleiende woorden over de binnensteedse doorgang te vinden: ‘Wat betreft herbergzaamheid van de passage, die voldeed alleen als schuilplaats voor het gajes. Vanwege de voortdurende leegstand had de brave burger hier weinig te zoeken.’ De passage was genoemd naar de ingang in de Oosterstraat, waarin eens het Willem Lodewijkgymnasium was gevestigd.
De festiviteiten op de dag van de opening staan Max van den Berg, bijna een halve eeuw na dato, nog helder voor de geest. Hij kon het goed vinden met Willeke van Ammelrooy. De actrice bleek geïnteresseerd in allerlei zaken en sterk maatschappelijk betrokken. Van den Berg moest grinniken toen hij merkte dat genodigden met veel interesse volgden hoe hij zich met de eregast een halfuurtje afzonderde om over van alles nog even door te praten.
En… bleef het daarbij? ‘Ja. We hadden een klik, veel plezier samen, maar tot een vervolgafspraak, laat staan een romance, is het niet gekomen.' Een memorabele bijeenkomst werd het niettemin, deze opening van de Willem Lodewijkpassage, die zich afspeelde op deze dag, 18 september 1974.