‘Had ik maar een dubbeltje voor elke toepassing van het logo geëist, dan was ik nu binnen geweest’

Over dat logo is onder supporters momenteel veel te doen, want gaat de club vanaf volgend seizoen voetballen met hetzelfde logo op de borst als in de afgelopen jaren (G in een cirkel), of keert het oude logo uit 1971 weer terug (G in een schild)? Over die vraag mogen seizoenkaarthouders en sponsoren zich buigen. Zij mogen stemmen welk logo vanaf het seizoen 2022/2023 wordt gebruikt.

Rozema, geboren in Stad, is duidelijk over die keuze. ‘Ik vind dat de G in de cirkel goed in elkaar zit. Het heeft een modernere uitstraling dan het schildje.’ Daarmee kiest Rozema dus niet voor zijn eigen, oorspronkelijke ontwerp. ‘Als ontwerper moet je met je tijd meegaan. Een schildje is toch een beetje een ouderwetse grondvorm. In die tijd was een embleem vaak een schildje in combinatie met tekst.’

Een schild of cirkel als vorm van het logo: de G blijft daarin hoe dan ook overeind, meent Rozema. ‘Het gaat om de G. Of die nu op het hart zit of op het midden van het shirt staat: je moet in de communicatie altijd uitgaan van wat de beste herkenning is. De G heeft z’n waarde bewezen en is herkenbaar in elke toepassing. De G is de drager van het logo, niet waarop of waarin de G wordt toegepast’, zegt de gepensioneerde grafisch vormgever stellig.

Het is in de zomer van 1971 als Rozema op 21-jarige leeftijd aan het begin van zijn carrière staat. Hij reageert dan op een prijsvraag van Nieuwsblad van het Noorden om het nieuwe logo van FC Groningen te ontwerpen. ‘Als creatieveling heb je een bepaald gevoel of een ontwerp goed of slecht is. Ik had bij mijn ontwerp direct het gevoel van ‘hé, dat is een mooie vorm’. Mijn uitgangspunt was dat het herkenbaar moest zijn.’

Rozema had die zomer niet alleen het logo ontworpen, hij bedacht ook het paarse shirt waarin FC Groningen seizoenen lang speelde. ‘Die paarse kleur was toen onderdeel van een nieuwe, eigen identiteit. In de kleurencirkel staat paars het verste van groen af. Dus op het veld heb je een groot contrast met de tegenstander: als je in bepaalde spelsituaties snel moeten handelen, zie je in je ooghoeken je collega sneller staan in een paars shirt. Het logo en de nieuwe kleuren moesten allemaal in korte tijd geregeld worden. Het was a hell of a job, maar het was gelukt.’

Volgens Rozema is er in het verleden niet altijd respectvol omgegaan met het logo. ‘Ik heb geadviseerd het logo te registeren bij het Benelux-merkenbureau om te voorkomen dat allerlei lieden met verkeerde intenties met het logo aan de haal zouden gaan. Dat is de doodsteek voor het logo en is het verleden helaas wel gebeurd met het gekke paard dat ineens werd toegevoegd.’

Rozema doelt op het logo uit 1993, waarbij de G naar de achtergrond verdwijnt door het toevoegen van een paard en bal. Toenmalig commercieel manager Jos Smulders wil de club een krachtiger imago geven en daar hoort volgens hem een nieuw logo bij. ‘Zonder contact op te nemen met mij. Dat getuigt van veel respectloosheid en daar begreep ik helemaal niets van. Ik heb er vol afschuw naar gekeken, dat ding zag er gewoon niet uit. Het ondermijnde het hele idee van de huisstijl.’

Een dergelijke stijlbreuk in het logo van FC Groningen kan vandaag de dag niet meer. Het logo ligt al jaren vast in het zogeheten Gouden Aandeel van de club. Hierin staan de kernwaarden van de club beschreven. Het wijzigen van het logo kan de club dus niet zomaar zelf doen. De club belooft nooit een dusdanige ingreep te doen, zonder eerst te overleggen met de verschillende supportersverenigingen.

‘Dat is goed opgepakt door de directie', vindt Rozema. 'De G is onlosmakelijk verbonden aan FC Groningen. Iedereen weet waar die G voor staat. Je zou zelfs de tekst FC Groningen kunnen weglaten, zoals bij Nike bijvoorbeeld. Beeld herken je eerder dan tekst.’

Rijk is Rozema met het door hem ontworpen logo niet geworden. Hij krijgt in ‘71 een geldbedrag van 250 gulden voor het winnende ontwerp. ‘Ik heb weleens gedacht: al had ik maar een dubbeltje voor elke toepassing geëist, dan was ik nu binnen geweest’, lacht hij. Dan serieus: ‘Ik heb er wel naamsbekendheid aan overgehouden en dat heeft mij geen windeieren gelegd. Ik heb het nooit om geld gedaan, het was pure voetbal- en clubliefde. En achteraf gezien is het onbetaalbaar. Dat het logo al vijftig jaar meegaat, kon ik toen niet voorzien.’

Rozema verwacht dat het logo ook nog wel even meegaat. ‘Het kan nog wel vijftig jaar mee. De originele G blijft in elke toepassing herkenbaar. Het heeft een eigen karakter en is tijdloos. Tijdloosheid is de sleutel voor de levensduur van het FC Groningen-logo.’

Tot op de dag van vandaag wordt Rozema herinnerd aan zijn eigen ontwerp. ‘Als ik de samenvattingen van FC Groningen zie bij Studio Sport en de hele tribune zwaait met vlaggen met daarop het logo: ja, dat geeft nog steeds een kick. Daar ben ik heel trots op. Wie kan dat zeggen, dat je logo elke zondagavond op tv te zien is en dat al vijftig jaar lang? Dat is heel leuk’, besluit Rozema.