De stikstoffabriek van Gasunie bij Zuidbroek krijgt vorm

Er wordt inmiddels anderhalf jaar gewerkt aan die fabriek. Het is een groot project, want er zijn dagelijks ongeveer 500 mensen aan het werk op de bouwplaats. Een groot deel van hen is afkomstig uit het buitenland. De fabriek kost in totaal 500 miljoen euro.

De stikstoffabriek is nodig omdat de gaskraan in Groningen wordt dichtgeschroefd. Daarvoor in de plaats wordt gas uit met name Rusland en Noorwegen geïmporteerd. Dat gas heeft echter een andere samenstelling dan ons eigen gas. Onze combiketels en gasfornuizen kunnen er pas op branden als er ongeveer acht procent stikstof aan wordt toegevoegd. Dat gebeurt straks bij Zuidbroek.

De stikstof wordt uit de buitenlucht gewonnen. Projectleider Erwin Mollink van Gasunie: ‘De lucht zoals wij die inademen bestaat voor tachtig procent uit stikstof en voor twintig procent uit andere gassen, zoals zuurstof. In de fabriek wordt de lucht gezuiverd, en in de hoge kolommen die je ziet wordt de stikstof van de zuurstof gescheiden. Dat gebeurt bij temperaturen van 180 tot 185 graden onder nul.’

Hij vervolgt: ‘De stikstof wordt onder druk gemengd met het gas dat we importeren. Dat gebeurt in een mengstation naast de fabriek. Dat station is bijna helemaal ondergronds aangelegd. Daar zijn verschillende redenen voor, een van de belangrijkste is het tegengaan van geluidsoverlast.’

Overigens was er al jaren een kleinere stikstofinstallatie van Gasunie in Zuidbroek, direct naast de nieuwe installatie, maar die is zestien keer kleiner dan de nieuwe fabriek. Zuidbroek is niet de enige plek in Nederland waar stikstof uit de buitenlucht wordt gewonnen. Dat gebeurt ook in Ommen, in een installatie die iets minder capaciteit heeft dan de fabriek in Groningen. Ook in Wieringermeer in Noord-Holland wordt stikstof aan aardgas toegevoegd, deze stikstof wordt niet door Gasunie zelf geproduceerd, maar betrokken van TaTa Steel.

De fabriek in Zuidbroek kan 180.000 kubieke meter stikstof per uur maken, waarmee per jaar maximaal 10 miljard kubieke meter geïmporteerd aardgas op de gewenste kwaliteit kan worden gebracht. ‘Het gaat hier niet om stikstof die veel in het nieuws is’, zegt Mollink. ‘Dan gaat het niet om zuivere stikstof, maar om stikstofverbindingen die belastend zijn voor de natuur. Dat is een ander verhaal.’

De fabriek in Zuidbroek had eigenlijk operationeel moeten zijn per 1 april volgend jaar, maar COVID gooide roet in het eten. Mollink: ‘We gaan er nu vanuit dat de installatie in de zomer van 2022 in gebruik kan worden genomen.’