'Groningen is niet klaar voor snelle groei van jonge techbedrijven'
6 november 2021, 07:30 • 5 minuten leestijd
Als broedplaats voor jonge hightechbedrijven doen stad en provincie Groningen het opvallend goed, zegt de jarige startup-organisatie Founded in Groningen. Zo goed dat echt snelle groeiers nu moeite hebben geschikte ruimte te vinden en een enkeling zelfs dreigt te vertrekken.
Belsimpel, HackerOne, Mr Chadd, Jellow, Klippa of Voys zijn inmiddels gevestigde namen. Maar achter deze doorgebroken startups staat een heel peloton hippe, startende bedrijven klaar om datzelfde pad te volgen, zegt Lusanne Tehupuring van Founded in Groningen.
Ze luisteren naar namen als Ivy Medical (draagbaar infuussyteem), Staxxer (internationale belastingen), Growfoam (kunstmatig groeischuim), VRelax (virtual reality) en Ocean Grazer (energieopslag).
Het zijn nieuwkomers die de economie in de regio lekker aan het draaien kunnen brengen. Want het aantal banen van alle startups bij elkaar groeit vergeleken met het regulier mkb ongeveer drie keer zo hard en ook de omzet van de gezamenlijke startups groeit vier keer zo hard. Het zijn cijfers die komen van de nationale startup-club Techleap.NL, geleid door prins Constantijn.
350 jonge snelgroeiende bedrijven
Voor Founded in Groningen is het vijfjarig bestaan van de organisatie reden de balans op te maken van de startup-scene in Stad en Ommeland, want ook buiten de stad zien we volgens Lusanne Tehupuring van de startup-club meer jonge digitale en techbedrijvigheid ontstaan. Founded in Groningen werd opgezet om de startup-scene in de stad en inmiddels ook Ommeland te stimuleren via evenementen, talkshows en ondersteuning van internationale missies.
Bij elkaar telt de regio volgens de analyse van Founded in Groningen nu zo’n 350 startups en scale-ups. Die laatste zijn ondernemingen die de eerste groeispurt hebben overleefd en doorstoten. De bedrijven zijn samen goed voor honderden banen, vaak van hoog niveau want ruim driekwart van alle medewerkers is naar het hbo of de universiteit geweest.
De banen hebben bovendien een flinke uitstraling, want iedere baan bij een startup levert zo’n vijf andere banen op, aldus Techleap.NL.
Groningen gewaardeerde subtopper
Al jaren is Groningen een gewaardeerde subtopper in de lijstjes van succesvolle startup-regio’s. In de ranglijst van beste startup-ecosystemen staat Groningen op plek vijf, na de regio’s Delft, Noord-Brabant, Amsterdam en Leiden. Plekken die hun voorsprong en vestigingsklimaat vaak te danken hebben aan een combinatie van een sterke concentratie van economische activiteiten met een trekker zoals een technische universiteit.
Bedrijven uit de regio vinden we ook ieder jaar opnieuw prominent in een lijst van snelle groeiers zoals de Deloitte Fast50. ‘Dit jaar zijn vijf van de vijftig bedrijven uit Groningen afkomstig. Dat noem ik een hoog percentage’, aldus Tehupuring. Kunnen we aan toevoegen dat een bedrijf als telecomprovider Voys dit jaar voor de tiende keer door het Financieele Dagblad genomineerd voor de FD-Gazellen Award voor snelst groeiende bedrijven.
Zodra bedrijven hard gaan groeien, dan wordt het lastig. Daar is Groningen niet op ingericht
Met de groei komen ook de stuipen
Maar met de groei komen ook de stuipen, want huisvesting wordt op zijn minst een punt van aandacht en misschien zelfs zorg. ‘Voor de wat kleinere partijen is het geen probleem, maar zodra bedrijven hard gaan groeien, zoals Klippa of Parkos, dan wordt het lastig. Daar is Groningen niet op ingericht’, signaleert Tehupuring.
Het begint al wanneer het aantal medewerkers boven de twintig komt. De meeste digitale bedrijven lukt het dan nog wel wat te vinden, maar ondernemers die meer technisch bezig zijn, iets produceren of laboratoriumfaciliteiten nodig hebben, die lopen vast.
Tehupuring: ‘Geld om zelf iets neer te zetten hebben ze vaak nog niet. Ze kunnen ook vaak niet iets huren bij een ander bedrijf in. Voor hen is er eigenlijk niks, maar het is wel heel erg nodig om de hoogwaardige technologiebedrijven verder te brengen. Het houdt de groei tegen. Er zijn nu al ondernemers die overwegen om deze reden ergens anders naar toe te gaan.’
EV-Biotech: ‘We willen de regio helemaal niet uit’
‘Wij kunnen nergens heen. Balen, echt heftig.’ De groei die EV Biotech beleeft is stormachtig en het bedrijf van oprichter Linda Dijkshoorn loopt daardoor hard tegen grenzen aan.
Dijkshoorns bedrijf doet in optimaliseren van micro-organismen voor de industrie, die er kunststoffen of medicijnen van maakt. EV Biotech doet dat in het Innolab op Zernike Campus. ‘Daar knappen we uit onze jas. Onze kantoren hebben we al in een ander gebouw. Dat is niet ideaal als starter, want je wilt veel met elkaar overleggen en samenwerken.’
Volgend jaar zal EV Biotech verdubbelen en het jaar erop zal dat opnieuw gebeuren, verwacht Dijkshoorn. ‘Dus dan moet er ergens gebouwd worden of we moeten de regio verlaten, maar dat wil ik eigenlijk helemaal niet.’
Er zijn meer startups die over niet al te lange tijd voor hetzelfde probleem zullen staan, zegt Dijkshoorn: ‘In de life-sciences zitten er een stuk of dertig waarvan je hoopt dat een deel als scale-up verder gaat. De regio moet echt aandacht hebben voor de toekomst en de huisvesting van die bedrijven.’
Dijkshoorn werkt ondertussen met Zernike Campus wel aan een oplossing voor biotech-scale-ups: de Advanced Fermentation Facility. Dat plan is echter nog niet verder dan de tekentafel.
‘Wij kunnen nergens heen. Balen, echt heftig.’ De groei die EV Biotech beleeft is stormachtig en het bedrijf van oprichter Linda Dijkshoorn loopt daardoor hard tegen grenzen aan.
Dijkshoorns bedrijf doet in optimaliseren van micro-organismen voor de industrie, die er kunststoffen of medicijnen van maakt. EV Biotech doet dat in het Innolab op Zernike Campus. ‘Daar knappen we uit onze jas. Onze kantoren hebben we al in een ander gebouw. Dat is niet ideaal als starter, want je wilt veel met elkaar overleggen en samenwerken.’
Volgend jaar zal EV Biotech verdubbelen en het jaar erop zal dat opnieuw gebeuren, verwacht Dijkshoorn. ‘Dus dan moet er ergens gebouwd worden of we moeten de regio verlaten, maar dat wil ik eigenlijk helemaal niet.’
Er zijn meer startups die over niet al te lange tijd voor hetzelfde probleem zullen staan, zegt Dijkshoorn: ‘In de life-sciences zitten er een stuk of dertig waarvan je hoopt dat een deel als scale-up verder gaat. De regio moet echt aandacht hebben voor de toekomst en de huisvesting van die bedrijven.’
Dijkshoorn werkt ondertussen met Zernike Campus wel aan een oplossing voor biotech-scale-ups: de Advanced Fermentation Facility. Dat plan is echter nog niet verder dan de tekentafel.
Wanneer Groningen de groeiambities die het heeft om sectoren als energie en health- en life-sciences groot te maken, dan moeten er meer faciliteiten voor bedrijven komen, stelt Founded in Groningen. De regio zou productie en lab-faciliteiten moeten opzetten die juist gericht zijn op die cruciale scale-up fase, vindt Tehupuring.
Geld is er volop
Wat in elk geval geen probleem voor bedrijven meer is, dat is geld. Vooral dankzij de toevloed van privaat geld, mede afkomstig van andere (oud-)ondernemers, zijn er volop financieringsmogelijkheden voor nieuwe bedrijven met goede plannen. Fondsen als het private Carduso Capital of het Groeifonds van de Economic Board Groningen, maar ook internationale investeerders vinden de noordelijke startups bijzonder interessant.
Er mag dan geld genoeg zijn, dat wil nog niet zeggen dat het voor ondernemers eenvoudig is de juiste geldschieter te vinden. Om zo’n match gemakkelijker te maken heeft Founded in Groningen onlangs een soort Tinder voor startups en nationale en internationale investeerders opgezet. En dat werkt volgens Tehupuring: ‘Bedrijven gaan er ook groter en internationaler door denken.’
Zorg dat je snel focus hebt op internationale groei
Niveau van startups is gestegen
Omdat er nu meer mogelijkheden zijn om geld voor groei te regelen, hier in de regio, landelijk en internationaal, hebben startups het vaak zelfs voor het uitkiezen, zegt Alex van Ginneken. Hij is voorzitter van de Noordelijke Online Ondernemers (NOO) en zelf investeerder.
‘Startups zijn kritischer geworden op wie hen financiert', verklaart Van Ginneken. ‘Bij het binnenhalen van funding kijken ze ook vaker naar internationale financiers. Dat kan ook, want het niveau van de startups is gestegen.’
Die internationale blik is superbelangrijk, vult Van Ginneken aan. Vooral om daarmee snel te kunnen groeien. Iets wat volgens Van Ginneken voor startups steeds meer telt. Want groeit een onderneming niet hard genoeg, dan is de kans groot dat een ander bedrijf met een vergelijkbaar idee aan de haal gaat.
Internationale focus
‘Zorg dat je snel focus hebt op internationale groei’, adviseert Van Ginneken. ‘Zoek partners in andere landen en maak je klaar voor buitenlandse investeerders. Trek ook internationaal talent aan, dat is hier met zo veel buitenlandse studenten volop beschikbaar. Hou ze hier, want wanneer ze na hun afstuderen hier niet snel een baan vinden, ben je ze kwijt.’
