Bodem Beweging kritisch op immateriële schaderegeling: 'Bedragen zijn veel te laag'

De smartengeldregeling is maandag opengesteld voor drie dorpen in de kern van het aardbevingsgebied: Zeerijp, Leermens en Eenum. Het IMG voert de regeling gefaseerd in omdat er naar verwachting tienduizenden mensen een aanvraag in gaan dienen en het schadeloket niet wil dat die afhandeling te lang duurt.

De kritiek van de Groninger Bodem Beweging begint al bij de bedragen die het IMG uitkeert aan immateriële schade. De vergoedingen variëren van 1500 tot 3000 en 5000 euro per persoon, afhankelijk van de mate waarin iemand immateriële schade heeft geleden.

'De hoogte vinden we veel te laag', zegt Merel Jonkheid van de GBB. 'We snappen dat het lastig is om de hoogte van zo'n bedrag te bepalen, maar deze bedragen staan niet in verhouding tot het leed dat sommige mensen hebben geleden. Dan is 5000 euro een schijntje.'

Er wordt volgens Jonkheid daarnaast te weinig rekening gehouden met het feit dat inwoners soms beducht moesten zijn voor levensgevaar vanwege de staat van hun huis en toekomstige bevingen. Bovendien is de vragenlijst die ingevuld moet worden volgens de belangenvereniging te algemeen.

'De bevingen gaan natuurlijk nog gewoon door en beducht zijn voor levensgevaar kan een heel grote impact hebben op iemand z'n leven. De vragenlijst lijkt wel zo'n Libelle-lijst: wanneer je hoog scoort op een bepaald punt, dan komt er iets uit.'

De Groninger Bodem Beweging heeft de kritiek meermaals geuit in gesprekken met het IMG. De twee partijen zitten vrijwel iedere maand om tafel om over verschillende zaken te praten. Maar de kritiek is door het IMG onvoldoende verwerkt in de smartengeldregeling zoals die nu is, vindt Jonkheid.

Het Instituut Mijnbouwschade zegt inderdaad bekend te zijn met de kritiek van de Bodem Beweging, maar volgens het IMG is het verhaal van de GBB voor een deel gebaseerd op onjuiste aannames. Een voorbeeld daarvan is dat de smartengeldregeling niet finaal is. 'Als er in de toekomst opnieuw aanleiding toe is, dan kunnen mensen opnieuw een aanvraag indienen.'

'Ook hebben we keuzes gemaakt waar je natuurlijk over van mening kan verschillen', aldus een woordvoerder. 'Dat is vooral het feitelijke deel van onze reactie en daarmee een feitelijke discussie die je dus over deze regeling kunt hebben.'

Het IMG erkent echter dat het ontwikkelen van een regeling voor immaterieel leed een worsteling is geweest. 'Het is nieuw. Er ligt niet een blauwdruk met ervaringen die je even naar de Groningse situatie kan vertalen. Daarbij: het moet goed uitvoerbaar zijn, maar ook zo persoonlijk mogelijk, het moet juridisch kloppen en tegelijk geschikt zijn voor mogelijk tienduizenden aanvragen.'

Het schadeloket zegt vrij stellig te durven stellen dat de regeling juridisch gezien in ieder geval ruimhartig is vergeleken met wat in Nederland gebruikelijk is. Het herkent zich dus niet in de kritiek over te lage bedragen. 'Maar de praktijk moet nu gaan uitwijzen hoe deze regeling in al haar facetten werkelijk op mensen gaat overkomen en of dit, zoals we hebben geprobeerd, als verlichting en erkenning van leed wordt ervaren.'

Jonkheid: 'We snappen echt wel dat zij een zo goed mogelijke manier willen vinden om dit te doen, maar het kan volgens ons echt beter.'