Zeventig jaar na K. Ter Laan komt de Groningse grammatica weer tot leven

Met zijn boek 'Groninger grammatica in kort bestek' wil Pieterman mensen op weg helpen die het Gronings willen leren lezen en/of schrijven. 'Dat ze denken: o, dat zit erachter!'

Sinds K. Ter Laan in 1953 zijn 'Proeve van een Groninger Spraakkunst' publiceerde, is het volgens Pieterman stil gebleven wat boeken over de Groningse taal betreft. 'Al die tijd zijn er wel wat artikelen en publicaties verschenen, maar geen handzaam boek. Ik dacht: t wordt tied.'

Omdat grammatica wellicht niet het spannendste onderwerp is om over te lezen, moest Pieterman wat verzinnen. 'Ik heb geprobeerd het leesbaar te maken aan de hand van voorbeelden. Die komen gewoon uit de dagelijkse praktijk. Uit kranten en uitspraken van sommigen mensen.'

De basis voor zijn boek legde hij al bij het schrijven van de Groningse Bijbelvertaling, die in 2004 het levenslicht zag. 'Daar moest ik bedenken hoe ik een soort Gronings kon creëren dat nog niet bestond, maar wel leesbaar is in alle regio's. Een soort gemiddelde van alle soorten Gronings dus.'

Dat voorwerk legde de structuren van het Gronings bloot. En de verschillen met het Nederlands. 'Zo gebruiken we hier geen lidwoorden, alleen in zeldzame gevallen. Denk aan: hij is dé man, dit is hét moment. Maar bij 'het peerd' laten het lidwoord weg en blijft alleen de 't' over.'

Pieterman vervolgt: 'Ook bij werkwoorden en zinsconstructies zie je grote verschillen. Het Nederlands heeft de bouwstenen geleverd, maar Gronings heeft veel meer overeenkomsten met Saksisch dan met het Hollands dialect dat uiteindelijk Nederlands werd.'