'Trek op tijd aan de bel wanneer je niet kunt rondkomen'

Monica Helbig
Monica Helbig © RTV Noord
De brandstofprijzen staan op recordhoogte, energieprijzen rijzen de pan uit, de premie van de zorgverzekering gaat weer een paar euro omhoog en ook boodschappen worden duurder. Het maakt veel huishoudens financieel nog kwetsbaarder dan ze al waren.
Uit recent onderzoek blijkt dat de helft van alle Nederlandse huishoudens financieel kwetsbaar is. Zij lopen kans op termijn niet al hun rekeningen te kunnen betalen. WIJ Groningen geeft aan meer hulpvragen te krijgen van inwoners met financiële problemen.
Rondkomen was voor veel mensen altijd al een uitdaging, en het lijkt erop dat het nu voor meer mensen bijna onmogelijk wordt. Maar is dat ook zo? Op de prijzen hebben we zelf geen invloed, maar op andere zaken wel. Wat kun je zelf doen?

Geen financieel inzicht

Ik wil beginnen met zeggen dat ik niet in ieders portemonnee kan kijken. Ik kom situaties tegen waarbij rondkomen echt heel lastig of zelfs onmogelijk is. Uiteraard zoeken we dan hulp, bij de Voedselbank bijvoorbeeld of bij de schuldhulpverlening. Maar veel vaker zie ik dat rondkomen helemaal niet zo’n probleem hoeft te zijn.
Ik zie ook veel tegenstellingen. Huishoudens die met 70 euro per week rondkomen en huishoudens die het echt niet redden met 700 euro per maand. Problemen die ik vaak tegen kom zijn; een gebrek aan financieel inzicht, dat er onbewust geld verdwijnt, dat mensen niet krijgen waar ze recht op hebben, dat ze kennis missen en dat ze geen goede keuzes maken.

Weet wat je uitgeeft

Er zijn maar weinig mensen die weten waar ze hun geld aan uitgeven. De vaste lasten hebben de meeste mensen nog wel redelijk in beeld. Het probleem zit hem vaak in de variabele uitgaven; Boodschappen, uitjes, eten bestellen, de kinderen enzovoorts.
Hier inzicht in krijgen zorgt er voor dat je weet waar jouw Bermuda-driehoek' zit. Oftewel de plek waar jouw geld onbewust verdwijnt.

Waar heb je recht op?

We hebben in Nederland veel regelingen en tegemoetkomingen. Er zijn allerlei toeslagen, maar ook lokaal zijn er meerdere regelingen. In de gemeente Groningen kun je die terugvinden op de website van de gemeente, zoek op Minimaloket. Ik kom heel veel mensen tegen die niet krijgen waar ze recht op hebben terwijl ze het wel hard nodig hebben.

Verleidingen zijn overal

Veel mensen hebben nooit geleerd met geld om te gaan. Daarbij is het financiële systeem in Nederland complex en worden we overal verleid om geld uit te geven. Zonder de juiste kennis en handvaten hoe je handig met geld omgaat wordt rondkomen inderdaad een stuk moeilijker.
Uit recent onderzoek van de Hogeschool van Amsterdam (Van Schulden Naar Kansen) blijkt dat projecten gericht op huishoudens die in zwaar weer zitten de financiële zelfredzaamheid bij ruim 75 procent van de deelnemers is vergroot. Het is nooit te laat om meer te leren over financiën.

Keuzes maken

Rondkomen gaat voor een groot deel over keuzes maken. Dat zijn soms pijnlijke keuzes. Meer geld uitgeven kunnen we allemaal met gemak, maar minder uitgeven is erg lastig. Je moet misschien een stuk vrijheid of comfort opgeven.
De auto is een mooi voorbeeld. De kosten zijn hoog, maar voor veel mensen is de auto wegdoen onbespreekbaar. Je wilt het liefst alles, maar helaas is dat maar voor weinig mensen weggelegd. Maak bewuste keuzes en ben bereid om heilige huisjes opzij te zetten.

Hulp zoeken

Veel mensen schamen zich als het ze niet lukt rond te komen. Deze schaamte wordt groter wanneer er echt financiële problemen ontstaan. Schaamte is naast onderschatting van het probleem de belangrijkste reden waarom mensen geen hulp inroepen.
Is het lastig om elke maand de eindjes aan elkaar te knopen? Laat dan eens iemand met je meekijken of volg een training. En zit je financieel echt in moeilijkheden, zoek dan hulp. Vaak is die zelfs gratis. Trek op tijd aan de bel, niet pas wanneer er al grote schulden zijn.
Mijn tips:
- Maak een overzicht van je inkomsten en uitgaven. Bepaal waar je andere keuzes kunt maken
- Houd een kasboek bij voor de variabele uitgaven. Kijk wat je kunt veranderen in je uitgaven
- Zorg dat je meer leert over geld en met geld omgaan
- Check via berekenuwrecht.nl en via de gemeente of er regelingen zijn waar je recht op hebt
- Kom je er zelf niet uit? Zoek hulp! Via de gemeente is die gratis. Ook zijn er andere lokale projecten en vrijwilligersorganisaties waar je terecht kunt.
Monica Helbig is financieel coach en eigenaar van adviespraktijk Cijfers & Centen. Ze helpt ondernemers, werknemers en particulieren financiële rust te vinden.
RTV Noord besteedt deze week in online artikelen en op radio en televisie extra aandacht aan onderwerpen die te maken hebben met stijgende lasten. Hoe houd je overzicht op je budget? Op welke manier kun je het beste boodschappen doen? Welke instanties houden zich bezig met mensen die in financiële problemen komen? En klopt het wel dat alles duurder wordt, of voelt dat alleen maar zo?